Ερώτηση αναφορικά με την έκδοση αποφάσεων για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης κατέθεσε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, η Άννα Ευθυμίου, βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης ΝΔ.
Όπως αναφέρει η βουλευτής, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΦΚΑ είναι μία σημαντική μεταρρύθμιση, που θεσπίστηκε από το Υπουργείο Εργασίας, διότι συντελεί στην επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής σύνταξης των ασφαλισμένων.
Ωστόσο, όπως σημειώνει η Άννα Ευθυμίου, χιλιάδες συνταξιούχοι βρίσκονται σε αναμονή για περισσότερο από τέσσερα χρόνια, περιμένοντας να εγκριθεί η αίτηση για την απονομή σε αυτούς σύνταξης.
Τεκμηριώνοντας τα παραπάνω, η βουλευτής παραθέτει αναλυτικά στοιχεία από τις Εκθέσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους, σύμφωνα με τα οποία προκύπτει ότι οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης το 2019 αυξήθηκαν από 99.337 που ήταν το Α΄ Τρίμηνο σε 151.496 στο τέλος του έτους. Η αυξητική πορεία συνεχίστηκε και το 2020, με τους δείκτες να καταδεικνύουν ότι ο συνολικός αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης το Α΄ Τρίμηνο ανήλθε σε 160.959 στο τέλος Μαρτίου. Επιπρόσθετα, στο τέλος Ιουνίου 2020 ο ΕΦΚΑ κατέβαλλε 2.711.261 συντάξεις (που αντιστοιχούν σε 2.469.535 συνταξιούχους), αριθμός μειωμένος σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο 2020 που καταβλήθηκαν 2.720.453 συντάξεις (σε 2.467.247 συνταξιούχους), αλλά και σε σχέση με το Α’ εξάμηνο 2019 (2.743.781 συντάξεις).
Αναλύοντας τα ισχύοντα δεδομένα, η Άννα Ευθυμίου επισημαίνει ότι «η καθυστέρηση αυτή στην έκδοση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης αναμένεται να επιδεινωθεί, δεδομένου ενός νέου κύματος υποψηφίων συνταξιούχων και λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού».
Αναφερόμενη σε παλαιότερες δηλώσεις του Υπουργού Εργασίας, η βουλευτής επισημαίνει ότι ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει τις εκκρεμείς συντάξεις ως «ντροπή για την ελληνική κοινωνία» και «παθογένεια δεκαετιών», δηλώνοντας, ταυτόχρονα, ότι «είναι απαράδεκτο στην Ελλάδα του 2020 να περιμένουν οι συνταξιούχοι τρία και τέσσερα χρόνια για να πάρουν σύνταξη».
Βάσει αυτών, η κ. Ευθυμίου τονίζει ότι προβαίνει σε ερώτηση προς τον Υπουργό για τους εξής λόγους:
«Επειδή οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης αυξάνονται, σύμφωνα με τα αριθμητικά δεδομένα.
Επειδή δεν έχει γίνει η ανακοίνωση της οριστικοποίησης των εκκρεμοτήτων μέχρι 30-06-2020 έως το τέλος του Σεπτεμβρίου 2020, σύμφωνα με το υπ’ αριθμ. Πρωτ. 214433/15-09-2020 απαντητικό έγγραφο της Διοίκησης του ΕΦΚΑ προς το Συντονιστή Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους της Βουλής.
Επειδή είναι, πράγματι, ντροπή, να υπάρχουν συνταξιούχοι οι οποίοι με τα χρήματα από την προσωπική τους εργασία όλα τα χρόνια του εργασιακού τους βίου να έχουν καταβάλει τις ασφαλιστικές τους εισφορές και να αναγκάζονται να αναμένουν τη σύνταξή τους για χρόνια, χωρίς κανένα άλλο μέσο βιοπορισμού φτάνοντας σε αυτήν την τόσο ιδιαίτερη και με αυξημένες απαιτήσεις ηλικία στην οικονομική τους εξαθλίωση και εξαχρείωση.
Επειδή δεν εμπίπτει και είναι αντίθετο με τις αρχές της χρηστής Διοίκησης και του Κράτους Δικαίου να υπάρχουν συνταξιούχοι δύο ταχυτήτων για μη εύλογο χρονικό διάστημα.
Επειδή ως βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης και με τη διττή μου ιδιότητα τόσο ως μέλος του τομέα εργασίας της Ν.Δ. τα έτη 2017 – 2019 όσο και ως δικηγόρος με εξειδίκευση στο Εργατικό Δίκαιο, γίνομαι δέκτης για το παραπάνω ζήτημα από ασφαλισμένους της Περιφέρειάς μου που εκκρεμεί το αίτημα για τη συνταξιοδότησή τους, οι οποίοι εκφράζουν την αγωνία τους για την επιτάχυνση της διαδικασίας.
Επειδή: 1) σε σχετική με υπ’ αριθμ. 6427/12-05-2020 ερώτησή μου με το ίδιο αντικείμενο, δηλαδή τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, δεν έχω λάβει απάντηση από εσάς και 2) δεν έχετε μέχρι σήμερα προβεί σε σχετική ενημέρωση για το θέμα αυτό ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, της οποίας τυγχάνω μέλος. Κατά συνέπεια υφίσταται έλλειψη ενημέρωσης και γνώσης για το θέμα αυτό από εμάς τους Βουλευτές με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας».
Κατόπιν των ανωτέρων, η κ. Ευθυμίου θέτει προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων το εξής ερώτημα:
Αν προτίθεται να λάβει πρόσθετα μέτρα, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα παραπάνω παρατιθέμενα στοιχεία, δεν προκύπτει μέχρι σήμερα μείωση του χρόνου έκδοσης, τουναντίον αύξηση. Αν ναι, ποια είναι αυτά και ποιος αναμένεται να είναι ο προσδοκώμενος μέσος χρόνος έκδοσης των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, ώστε να μπει ένας χρονικός ορίζοντας στην αγωνία του καθενός ασφαλισμένου, που εκκρεμεί η συνταξιοδότησή του.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης
Προς: Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Θέμα: Έκδοση αποφάσεων για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης του ΕΦΚΑ
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Ε.Φ.Κ.Α., όπως εφαρμόζεται με το Ν. 4670/2020, είναι μία σημαντική μεταρρύθμιση και πολύ σωστά το Υπουργείο Εργασίας τη θέσπισε, καθόσον επιλύει το πρόβλημα του πολύ μεγάλου χρονικού διαστήματος που μεσολαβεί από την αίτηση του ασφαλισμένου για απονομή σύνταξης μέχρι την έκδοση της αντίστοιχης απόφασης.
Πρόσφατα, η ψηφιακή απονομή σύνταξης ξεκίνησε μέσω του συστήματος «ΑΤΛΑΣ, από δύο μεγάλες κατηγορίες: τις μεταβιβάσεις κύριων συντάξεων λόγω θανάτου συνταξιούχου και κύριες συντάξεις γήρατος αγροτών με χρόνο ασφάλισης μόνο στον ΟΓΑ χωρίς διαδοχική ασφάλιση. Το χρονοδιάγραμμα, που έχετε θέσει ως Υπουργός Εργασίας, σύμφωνα με δημόσιες τοποθετήσεις σας, είναι έως το τέλος του έτους το ποσοστό των νέων συντάξεων που θα απονεμηθούν ψηφιακά να υπερβεί το 55% και, έως το τέλος του 2021, να αγγίξει το 85%.
Ταυτόχρονα, όμως, χιλιάδες συνταξιούχοι περιμένουν την έγκριση της αίτησης για την απονομή σε αυτούς σύνταξη για κάθε εκ του νόμου προβλεπόμενη αιτία, με χρόνους αναμονής πολλές φορές να ξεπερνούν τα τέσσερα (4) έτη. Μάλιστα, ειδικά για τις αποφάσεις συνταξιοδότησης που εκδίδονται από το πρ. Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και ήδη e-ΕΦΚΑ ο μέσος όρος αναμονής ξεπερνά τα τρία (3) έτη και υπάρχουν περιπτώσεις που η έκδοσή τους ξεπερνά και τα πέντε (5) έτη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο αριθμός των εκκρεμών συντάξεων να αυξάνεται και πολλοί συμπολίτες μας να καθίστανται ανήμποροι να καλύψουν και τις στοιχειώδεις ανελαστικές δαπάνες διαβίωσής τους. Επίσης, έχει ως απόρροια τη δημιουργία συνταξιούχων δύο ταχυτήτων, δηλαδή των νέων, που η απόφαση συνταξιοδότησής τους θα εκδίδεται αμέσως, και των παλαιών, που ακόμη θα εκκρεμεί η έκδοση της απόφασης για τη σύνταξή τους.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Έκθεση του Α’ Τριμήνου του 2019 του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους, στο τέλος του Α΄ Τριμήνου, υπήρχαν στον ΕΦΚΑ 99.337 εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, σύμφωνα με την Έκθεση αντίστοιχα του Β’ Τριμήνου του 2019 στο τέλος του Β’ τριμήνου του 2019, υπήρχαν 125.075 εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης (στις οποίες περιλαμβάνονται πλέον και οι εκκρεμείς συντάξεις του πρώην Δημοσίου), σύμφωνα με την Έκθεση αντίστοιχα του Γ’ Τριμήνου του 2019 στο τέλος του Γ’ τριμήνου του 2019, υπήρχαν 140.279 εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, και σύμφωνα με την Έκθεση του Δ’ Τριμήνου του 2019, ο συνολικός αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ αυξήθηκε στο τέλος του Δεκεμβρίου 2019 σε 151.496. Σύμφωνα με την Έκθεση του Α’ Τριμήνου του 2020, ο συνολικός αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης του ΕΦΚΑ αυξήθηκε στο τέλος Μαρτίου 2020 σε 160.959. Σύμφωνα με την Έκθεση του Β’ Τριμήνου του 2020 του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους, οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις κύριας σύνταξης στον ΕΦΚΑ αυξήθηκαν από 105.850 στο τέλος Μαρτίου 2020 σε 117.876 στο τέλος Ιουνίου 2020. Στο ΕΤΕΑΕΠ ο αριθμός των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων επικουρικής σύνταξης αυξήθηκε από 47.363 στο τέλος Μαρτίου 2020 σε 57.101 στο τέλος Ιουνίου 2020. Επίσης, στο τέλος Ιουνίου 2020 ο ΕΦΚΑ κατέβαλλε 2.711.261 συντάξεις (που αντιστοιχούν σε 2.469.535 συνταξιούχους), αριθμός μειωμένος σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο 2020 που καταβλήθηκαν 2.720.453 συντάξεις (σε 2.467.247 συνταξιούχους), αλλά και σε σχέση με το Α’ εξάμηνο 2019 (2.743.781 συντάξεις).
Μάλιστα, η καθυστέρηση αυτή στην έκδοση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης αναμένεται να επιδεινωθεί, δεδομένου ενός νέου κύματος υποψηφίων συνταξιούχων και λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, που στοιχειοθετείται ως κατωτέρω: το μήνα Ιούλιο οι αιτήσεις συνταξιοδότησης ανήλθαν σε 20.000. Και αυτό ενώ μέχρι τώρα, ουδέποτε ξεπέρασαν (σε μηνιαία βάση) τις 15.000 κατά προσέγγιση. Επιπλέον, σύμφωνα με τους Προϊστάμενους των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 2019, λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης υπάρχει και θα υπάρξει περαιτέρω και από τους ελεύθερους επαγγελματίες που είχαν θεμελιώσει παλαιότερα δικαίωμα συνταξιοδότησης και, πλέον, βλέποντας τις δυσμενείς επιπτώσεις της πανδημίας στην κατανάλωση αποφασίζουν να βγουν στη σύνταξη. Έτσι, κατά το μήνα Ιούλιο εκδόθηκαν τουλάχιστον 13.000 οριστικές αποφάσεις συνταξιοδότησης και επιπλέον 3.000 συντάξεις από δικαιούχους που υπέβαλαν ηλεκτρονικά, μέσω του συστήματος «ΑΤΛΑΣ». Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα παραπάνω στις αιτήσεις τους, τελικά δημιουργήθηκε ένα «έλλειμμα» της τάξης των 4.000 αιτήσεων. Μάλιστα, σύμφωνα με προβλέψεις ειδικών, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης για κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ θα προσεγγίσουν, εάν δεν ξεπεράσουν, τις 300.000 έως το τέλος του χρόνου.
Η κατάσταση αυτή είναι εύλογο ότι θα έχει δυσμενείς συνέπειες και στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΕΦΚΑ. Και τούτο, διότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού των ασφαλιστικών ταμείων στο τέλος του δεύτερου τρίμηνου του 2020, οπότε και έχουν αρχίσει να είναι ορατές οι επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 στην ελληνική αγορά εργασίας και, κατ’ επέκταση στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, εμφανίζει επιδείνωση κατά 599 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 (πλεόνασμα 426 εκατ. ευρώ), παρουσιάζοντας έλλειμμα 173 εκατ. ευρώ, καθώς τα έσοδα είναι μειωμένα κατά 2.188 εκατ. ευρώ και οι δαπάνες μειωμένες κατά 1.589 εκατ. Ευρώ.
Σε παλαιότερες δηλώσεις σας έχετε αναφέρει ότι βασική σας επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η αντιμετώπιση των εκκρεμών συντάξεων που αποτελεί μια παθογένεια δεκαετιών στο ασφαλιστικό μας σύστημα. Συγκεκριμένα, προς επίρρωση του ισχυρισμού σας αυτού σε δημόσιες δηλώσεις σας χαρακτηρίσατε τις εκκρεμείς συντάξεις ντροπή για την ελληνική κοινωνία και παθογένεια δεκαετιών. Επίσης, τονίσατε ότι «είναι απαράδεκτο στην Ελλάδα του 2020 να περιμένουν οι συνταξιούχοι τρία και τέσσερα χρόνια για να πάρουν σύνταξη».
Προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης του προβλήματος αυτού, ορθώς θεσπίσατε την «ψηφιακή σύνταξη – ΑΤΛΑΣ», η οποία έχει ξεκινήσει από τις 23 Ιουλίου και η λειτουργία της, και μάλιστα σε συντομότερο χρονικό διάστημα από το αναμενόμενο, αποτελεί τη μόνιμη και αποτελεσματική λύση για τους συνταξιούχους που καταθέτουν τώρα για σύνταξη. Άλλωστε, δημόσια έχτε δηλώσει ότι το Υπουργείο καταβάλλει διαρκή προσπάθεια για τη μείωση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και εκτιμάται ότι σε συνδυασμό με την πλήρη ψηφιοποίηση των συντάξεων, μέχρι το 2022 δεν θα υπάρχει καμία εκκρεμής αίτηση συνταξιοδότησης.
Επειδή, ωστόσο, όπως πολύ συγκεκριμένα αποτυπώνεται στα παραπάνω αριθμητικά δεδομένα, οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης αυξάνονται.
Επειδή δεν έχει γίνει η ανακοίνωση της οριστικοποίησης των εκκρεμοτήτων μέχρι 30-06-2020 έως το τέλος του Σεπτεμβρίου 2020, όπως αποτυπώθηκε εγγράφως στο υπ’ αριθμ. Πρωτ. 214433/15-09-2020 απαντητικό έγγραφο της Διοίκησης του ΕΦΚΑ προς το Συντονιστή Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους της Βουλής.
Επειδή είναι, πράγματι, ντροπή, να υπάρχουν συνταξιούχοι οι οποίοι με τα χρήματα από την προσωπική τους εργασία όλα τα χρόνια του εργασιακού τους βίου να έχουν καταβάλει τις ασφαλιστικές τους εισφορές και να αναγκάζονται να αναμένουν τη σύνταξή τους για χρόνια, χωρίς κανένα άλλο μέσο βιοπορισμού φτάνοντας σε αυτήν την τόσο ιδιαίτερη και με αυξημένες απαιτήσεις ηλικία στην οικονομική τους εξαθλίωση και εξαχρείωση.
Επειδή δεν εμπίπτει και είναι αντίθετο με τις αρχές της χρηστής Διοίκησης και του Κράτους Δικαίου να υπάρχουν συνταξιούχοι δύο ταχυτήτων για μη εύλογο χρονικό διάστημα.
Επειδή ως βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης και με τη διττή μου ιδιότητα τόσο ως μέλος του τομέα εργασίας της Ν.Δ. τα έτη 2017 – 2019 όσο και ως δικηγόρος με εξειδίκευση στο εργατικό δίκαιο, γίνομαι δέκτης για το παραπάνω ζήτημα από ασφαλισμένους της Περιφέρειάς μου που εκκρεμεί το αίτημα για τη συνταξιοδότησή τους, οι οποίοι εκφράζουν την αγωνία τους για την επιτάχυνση της διαδικασίας.
Επειδή: 1) σε σχετική με υπ’ αριθμ. 6427/12-05-2020 ερώτησή μου με το ίδιο αντικείμενο, δηλαδή τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, δεν έχω λάβει απάντηση από εσάς και 2) δεν έχετε μέχρι σήμερα προβεί σε σχετική ενημέρωση για το θέμα αυτό ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, της οποίας τυγχάνω μέλος. Κατά συνέπεια υφίσταται έλλειψη ενημέρωσης και γνώσης για το θέμα αυτό από εμάς τους Βουλευτές με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάστε ως αρμόδιος Υπουργός:
Αν προτίθεστε να λάβετε πρόσθετα μέτρα προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, δεδομένου ότι σύμφωνα με τα παραπάνω παρατιθέμενα στοιχεία δεν προκύπτει μέχρι σήμερα μείωση του χρόνου έκδοσης, τουναντίον αύξηση, αν ναι ποια είναι αυτά και ποιος αναμένεται να είναι ο προσδοκώμενος μέσος χρόνος έκδοσης των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, ώστε να μπει ένας χρονικός ορίζοντας στην αγωνία του καθενός ασφαλισμένου που εκκρεμεί η συνταξιοδότησή του.