Το Δέλτα Καλοχωρίου σχηματίζεται από τον Θερμαϊκό, τη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου και τον Γαλλικό ποταμό. Μια περιοχή στη δυτική πλευρά του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, σπάνιας φυσικής ομορφιάς, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 και προστατευόμενη από διεθνείς συνθήκες για το περιβάλλον.
Δυστυχώς, παρά το μοναδικό φυσικό της κάλλος και τη σπάνια βιοποικιλότητά της, για δεκαετίες παρέμεινε στο παρασκήνιο, να δέχεται αδιαμαρτύρητα τη μόλυνση από ανεπεξέργαστα λύματα, την υπερεκμετάλλευση του εδάφους, τις παράνομες αμμοληψίες, υδροληψίες, την εναπόθεση σκουπιδιών και μπαζών.
Τα παρατηρητήρια των σπάνιων ειδών αφέθηκαν στη μοίρα τους, οι τεχνητές γέφυρες στον Γαλλικό ποταμό καταστράφηκαν, οι φυσικές διαδρομές γέμισαν σκουπίδια και μπάζα, οι λίμνες που «διόρθωσε» η φύση στο ποτάμι από τις αμμοληψίες, γέμισαν με λάστιχα και λαθροπαγίδες, ενώ τα πιο αθέατα σημεία μετατράπηκαν σε μέρη για καύση καλωδίων και άλλων υλικών με σκοπό την απόσπαση του χαλκού.
Η όψη της περιοχής άρχισε να αλλάζει πριν από μερικά χρόνια όταν σε τμήμα της λιμνοθάλασσας δημιουργήθηκε ένα τεχνητό μονοπάτι μήκους ενός χιλιομέτρου, γνωστό και ως «κόκκινος δρόμος» καθώς έχει στρωθεί με κεραμιδόσκονη. Το μονοπάτι έγινε τόπος έλξης των κατοίκων της περιοχής αλλά και της Θεσσαλονίκης που ήθελαν να κάνουν μια εναλλακτική βόλτα με τα πόδια ή με ποδήλατο και παράλληλα να θαυμάσουν την άνοιξη τον ερχομό των εκατοντάδων ροζ φλαμίνγκο.
Η δημιουργία όμως του «κόκκινου μονοπατιού» δεν έφτανε να αλλάξει την εικόνα σε έναν τόπο εγκαταλελειμμένο για δεκαετίες, γνωστό μόνο στους ψαράδες και τους κτηνοτρόφους.
Οι εθελοντές «ράμπο»
Τους τελευταίους μήνες μια ομάδα εθελοντών με την ονομασία «Εχεδώρου φύσις» βάλθηκε να αλλάξει την εικόνα στο Δέλτα, να αποκαταστήσει στο μέτρο του δυνατού τις καταστροφές από την ανθρώπινη παρέμβαση και να φέρει την περιοχή στο προσκήνιο μέσα από ποικίλες δράσεις.
Με αγάπη, μεράκι και ανιδιοτέλεια οι εθελοντές της ομάδας ξεκίνησαν αρχικά το έργο τους, καθώς τους ενοχλούσαν όλα αυτά τα μπάζα και τα σκουπίδια που έβλεπαν στο μονοπάτι στις εκβολές του Γαλλικού ποταμού και τους εμπόδιζαν να απολαύσουν τη φύση, το περπάτημα και την ποδηλατάδα τους.
Έτσι οργανώθηκαν και ξεκίνησαν σε συνεργασία με τη δημοτική αρχή να καθαρίζουν το τοπίο. Βάζοντας μόχθο και χρόνο από τον ελεύθερό τους χρόνο, σήκωσαν μανίκια και όργωσαν τα σημεία που είχαν μετατραπεί σε σκουπιδότοπους.
Δεν περιορίστηκαν όμως σε αυτό. Δημιούργησαν ομάδες περιπολιών, έτσι ώστε να λειτουργούν αποτρεπτικά για τις παράνομες απορρίψεις και έκλεισαν τις διόδους σε σημεία που ήταν εύκολα προσβάσιμα στα οχήματα που μετέφεραν τα μπάζα.
Η ομάδα όμως σκέφτηκε το εξής πρωτότυπο και αποτελεσματικό: όπως εξηγεί στη Voria.gr o Γιάννης, ένας από τους εθελοντές της «Εχεδώρου φύσις», έψαχναν μέσα στα μπάζα κάποια στοιχεία, είτε μια διεύθυνση είτε ένα τιμολόγιο, είτε μια φορτωτική που θα τους οδηγούσε στον αποστολέα τους.
Ο Γιώργος αναφέρει πως με πείσμα κατάφεραν σε κάποιες περιπτώσεις να εντοπίσουν τον ιδιώτη ή την επιχείρηση που έκανε για παράδειγμα μια ανακαίνιση και στη συνέχεια, είτε έμμεσα είτε άμεσα, έδωσε τα μπάζα στους γνωστούς μεταφορείς με τα αγροτικά έναντι μικρού κόστους για να τα απορρίψουν παράνομα. «Όταν βρίσκαμε στοιχεία, επικοινωνούσαμε είτε τηλεφωνικά ή με email με τον «αποστολέα» και του ζητούσαμε να μαζέψει τα μπάζα αλλιώς σε διαφορετική περίπτωση θα υπήρχαν οι ανάλογες νομικές ενέργειες», σημειώνει ο ίδιος.
Ο Γιάννης συμπληρώνει πως αυτή η τακτική είχε αποτέλεσμα, με συνέπεια, ειδικά όταν επρόκειτο για εταιρείες, να σπεύδουν να φορτώσουν και να απομακρύνουν τα μπάζα τους. «Το κάναμε με στοιχεία και με τρόπο που δεν μπορούσε να αμφισβητηθεί ότι αυτά που πετάχτηκαν ήταν δικά τους» αναφέρει ο ίδιος. Εξηγεί πως η τακτική δεν είναι η απειλή αλλά η ενημέρωση «ότι, σε περίπτωση που δεν τα μαζέψετε, τα στοιχεία σας θα δοθούν στην αστυνομία», μια τακτική που σύμφωνα με τα μέλη της ομάδας έφερε σύντομα αποτελέσματα.
Από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν τα στρώματα και άλλα υλικά ανακαίνισης που απορρίφθηκαν και προέρχονταν από μεγάλο νοσοκομείο της πόλης. Η ομάδα το εντόπισε και τα «επέστρεψε» στο νοσοκομείο για την κατάλληλη καταστροφή τους.
Σύμφωνα με τους εθελοντές, το πρόβλημα εντάθηκε από τις πολλές ανακαινίσεις που έγιναν σε διαμερίσματα, μέσα από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», όπου οι εταιρείες ανακαινίσεων έκαναν το εύκολο και το φθηνότερο να δώσουν τα υλικά σε έναν γυρολόγο, ο οποίος στη συνέχεια θα τα πετούσε στην περιοχή.
Όπως αναφέρουν οι εθελοντές υπήρξαν και περιπτώσεις που δέχτηκαν και έμμεσες απειλές, όταν κάποια στιγμή εντόπισαν λαθροκυνηγούς και τους ζήτησαν να απομακρυνθούν από την περιοχή, λέγοντάς τους ότι θα δώσουν τα στοιχεία των οχημάτων τους στις αρχές.
Η αποκατάσταση του μονοπατιού στον Γαλλικό ποταμό
Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της ομάδας είναι να αναβιώσει το φυσικό μονοπάτι μήκους 5 χιλιομέτρων στις εκβολές του Γαλλικού ποταμού. Μια διαδρομή με μοναδική φυσική ομορφιά όπου το κελάιδισμα των πουλιών δένει αρμονικά με τη γαλήνη της φύσης και του νερού.
Οι εθελοντές, εκτός από τον καθαρισμό και την απομάκρυνση των μπαζών, έχουν ξεκινήσει και την αποκατάσταση μιας από τις πλωτές γέφυρες που είχε καταστραφεί με τα χρόνια, έτσι ώστε το μονοπάτι να είναι απόλυτα προσβάσιμο.
Σύμφωνα με τον Γιώργο, ένας ακόμη στόχος είναι και η συντήρηση και αποκατάσταση των δύο παρατηρητηρίων πουλιών, σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης του Θερμαϊκού και την Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας.
«Είναι πολύ σημαντικό αυτός ο υγροβιότοπος να ανακάμψει από τη μόνιμη υποβάθμιση, προς όφελος του περιβάλλοντος, της χλωρίδας και της πανίδας αλλά και των ανθρώπων που αγαπούν τις εναλλακτικές διαδρομές μέσα στη φύση μιας και είναι σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Θεσσαλονίκης», επισημαίνει ο Γιάννης.
«Κάνουμε το αυτονόητο, δεν νομίζω ότι ανακαλύψαμε τον τροχό, με το να μένεις σε διαπιστώσεις ή να πατάς ένα dislike στο fb δεν αντιμετωπίζεις το πρόβλημα» καταλήγει ο Γιώργος, στην επιστροφή από τη διαδρομή μας στο μονοπάτι του Γαλλικού.
