Όταν το φθινόπωρο του 2019 ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρευρέθη ο ίδιος στη Θεσσαλονίκη, σε εκδήλωση παρουσίασης του σήματος των μακεδονικών προϊόντων «Macedonia the great», που δημιούργησε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων – ΣΕΒΕ, προκειμένου να κατοχυρωθεί και να προβληθεί η ταυτότητα των αυθεντικών ελληνικών μακεδονικών προϊόντων, πολλοί πίστεψαν ότι έστω και αργά η Ελλάδα σπεύδει να καλύψει ένα κενό δεκαετιών, κατά τη διάρκεια του οποίου η γειτονική προς Βορράν χώρα σφετερίζεται -και εν πολλοίς μονοπωλεί- το όνομα Μακεδονία και τα παράγωγά του για εμπορικούς λόγους. Δεκαέξι μήνες μετά η υπόθεση εξελίσσεται με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Τόσο νωχελικούς που θυμίσουν την περίφημη -και γι’ αυτό πασίγνωστη- διαφήμιση του ουίσκι Jack Daniels, στην οποία προκειμένου να ωριμάσει το ποτό ο παραγωγός αφήνει το χρόνο να κυλά αργά και βασανιστικά παίζοντας ο ίδιος με τις τάπες των βαρελιών και ακούγοντας αργόσυρτα μπλουζ του αμερικάνικου νότου.
Διότι οι εξελίξεις σε όλα τα μέτωπα που αφορούν το σήμα των μακεδονικών προϊόντων του ΣΕΒΕ πηγαίνουν σαν τον… κάβουρα, την ώρα που στο συγκεκριμένο πεδίο η δραστηριότητα των επιχειρήσεων της γειτονικής προς Βορράν χώρας είναι έντονη. Πρόσφατο παράδειγμα η διαμαρτυρία οινοποιών της Βορείου Ελλάδος για προβολή κρασιών από Σκοπιανούς οινοποιούς στις αγορές της Κίνας και της Αυστραλίας, που βασίζεται στον χαρακτηρισμό «μακεδονικός οίνος». Διότι παρά το ότι η Συμφωνία των Πρεσπών επιχειρεί να βάλει κάποια τάξη, καθώς (υποτίθεται ότι) τα προϊόντα της Βόρειας Μακεδονίας δεν μπορεί παρά να είναι βορειομακεδονικά, στα δύο χρόνια που έχουν μεσολαβήσει έχει γίνει σαφές ότι στην πράξη κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Οι γείτονες επιμένουν να προβάλλουν στις διεθνείς αγορές τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους ως μακεδονικά.
Η κατάσταση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στα τρία καυτά μέτωπα σχετικά με το σήμα «Macedonia the great» είναι η ακόλουθη:
Πρώτον, αν και το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ, που εδρεύει στο Αλικάντε της Ισπανίας, έχει κάνει αποδεκτή την αίτηση του ΣΕΒΕ για κατοχύρωση, κάτι που επί της ουσίας σημαίνει ότι έχει δώσει την άδεια χρήσης, η οριστική απόφαση καθυστερεί, επειδή μία εταιρία παραγωγής μπίρας του κράτους των Σκοπίων έχει καταθέσει αίτηση ανακοπής, υποστηρίζοντας ότι η ίδια έχει κατοχυρώσει για τα προϊόντα της την ονομασία «Makedonsko». Την 1η Μαρτίου 2021 λήγει η προθεσμία για την κατάθεση υπομνήματος από την πλευρά της Σκοπιανής εταιρείας. Μέχρι την 1η Μαΐου 2021 η ελληνική πλευρά θα πρέπει να καταθέσει εγγράφως τα δικά της επιχειρήματα και κάπου μέσα στο καλοκαίρι -ενδεχομένως και το φθινόπωρο- θα βγει η τελική απόφαση, που κατά πάσαν βεβαιότητα θα κατοχυρώσει στον ΣΕΒΕ το σήμα.
Δεύτερον, η χρήση του σήματος από τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Στον ΣΕΒΕ δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους, καθώς θα περίμεναν μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τους επιχειρηματίες της Μακεδονίας, αλλά δυστυχώς η τακτική δεκαετιών παραμένει. Επί της ουσίας υπάρχει αδιαφορία για την εμπορική χρήση του ονόματος Μακεδονία, αφού οι επιχειρήσεις για την προβολή των προϊόντων τους -ειδικά στον κλάδο της αγροδιατροφής, στον οποίο υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός- έχουν επιλέξει την επίκληση της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), δηλαδή το όνομα μιας περιοχής, που χρησιμοποιείται για τον χαρακτηρισμό ενός αγροτικού προϊόντος που παράγεται σε αυτήν και η ποιότητα του οφείλεται κυρίως ή αποκλειστικά στο συγκεκριμένο γεωγραφικό περιβάλλον.
Τρίτον, πλάνο για την προβολή του σήματος των μακεδονικών προϊόντων στο εξωτερικό υπάρχει, αλλά ακόμη δεν έχει βρεθεί τρόπος να χρηματοδοτηθεί. Το υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης έχει εκπονήσει σε συνεργασία με τον ΣΕΒΕ ένα πρόγραμμα, το οποίο έχει υποβληθεί για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Το θέμα βρίσκεται στην αρμοδιότητα του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ταμείου Συνοχής του υπουργείου Ανάπτυξης, κ. Γεώργιου Ζερβού, ο οποίος περιμένει τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Κρατικών Ενισχύσεων, διότι θα πρέπει πρώτα να διασφαλιστεί ότι δεν θα θεωρηθεί η χρηματοδότηση της προβολής του σήματος από κοινοτικά κονδύλια κρατική ενίσχυση. Στο πλάνο υπάρχουν κλασικές μέθοδοι προβολής, όπως είναι τα περιοδικά των μεγάλων διεθνών αεροπορικών εταιρειών και τα διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα, αλλά και σύγχρονες προσεγγίσεις με την αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων. Για άλλη μία φορά, λοιπόν, σε ένα ζήτημα μείζονος σημασίας για τη Β. Ελλάδα -όπως συμβαίνει με τις ανασκαφές στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη- η Ελλάδα αποφεύγει να διαθέσει χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό και βασίζεται αποκλειστικά στα κοινοτικά κονδύλια, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις και γραφειοκρατία που δεν μπορούν να ξεπεραστούν.