Skip to main content

Η Ελλάδα υποκύπτει στις πιέσεις για ζημιογόνες συνομιλίες στο Κυπριακό

Με την επανέναρξη των συνομιλιών και την ύπαρξη της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, τίθενται βάσεις που θα είναι αδιαπραγμάτευτες στη συνέχεια.

Ευθύς εξ αρχής τείνω να προσθέσω, ότι είναι ζημιογόνες οι συνομιλίες, επειδή όπως ανέπτυξα εχθές σ’ αυτήν την στήλη, οι κόκκινες γραμμές που είχε θέσει η Ελλάδα, φαίνεται ότι ξεθώριασαν. Και πρόκειται να συζητήσει επί θεμάτων, για τα οποία είχε διαβεβαιώσει η κυβέρνηση πως είναι ανυποχώρητη στις θέσεις της, θέσεις όμως που λησμονήθηκαν.

Εχθές έκανα αναφορά στα σημεία που θέτει ως βάση ο Γκουτέρες για επανέναρξη των συνομιλιών. Πρόκειται για βασικές γραμμές, επί των οποίων καλούνται να συμφωνήσουν οι ενδιαφερόμενοι, και οι λεπτομέρειες θα επιλυθούν αργότερα. Ό,τι χειρότερο δηλαδή, επειδή με την ύπαρξη αυτής της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, τίθενται βάσεις που θα είναι αδιαπραγμάτευτες στην συνέχεια.

Επειδή, όταν γίνει δεκτή η πρόταση Γκουτέρες, ότι θα φύγουν τα τουρκικά στρατεύματα, πλην ελαχίστων, και αυτό θα γίνει σταδιακά, τι μένει να συζητηθεί αργότερα; Οι Τούρκοι θα εκλάβουν το σταδιακά όπως τους συμφέρει, και η παραμονή των στρατευμάτων θα γίνει μόνιμη, ενώ θα διεξάγονται συνομιλίες για δεκαετίες, για τον προσδιορισμό του όρου σταδιακά. Είναι λύση αυτό;

Ας δούμε, όμως, ποια είναι αυτά τα σημεία του Γκουτέρες, Για το πρώτο έγραψα εχθές, το παραθέτω και σήμερα.

Ασφάλεια/Εγγυήσεις

Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που θέλουμε είναι ένα νέο καθεστώς ασφάλειας και όχι συνέχιση του παλαιού. Θέλουμε τον τερματισμό του μονομερούς επεμβατικού δικαιώματος και της Συνθήκης Εγγυήσεων. Η παρούσα κατάσταση πρέπει να αντικατασταθεί από ένα ολοκληρωμένο σύστημα διασφαλίσεων που όλοι οι Κύπριοι και από τις δύο κοινότητες θα νιώθουν ασφαλείς. Και από ένα εύρωστο μηχανισμό εφαρμογής και παρακολούθησης που θα περιλαμβάνει εξωτερικά στοιχεία (διεθνές τμήμα: ΗΕ, πολυεθνική δύναμη και φιλικές χώρες). Οι εγγυήτριες δεν μπορούν να εφαρμόζουν και να ελέγχουν τον εαυτό τους.

Στρατεύματα

Θα υπάρξει ραγδαία μείωση από την πρώτη μέρα και μετά μείωση σε αριθμούς ισότιμους με την παλαιά Συνθήκη Συμμαχίας (το χρονοδιάγραμμα και ο μηχανισμός επιβεβαίωσης πρέπει να συμφωνηθούν). Σε σχέση με το θέμα της ρήτρας αναθεώρησης ή καταληκτικής ρήτρας, αυτό θα πρέπει να συζητηθεί σε ανώτατο επίπεδο. Πρέπει να συζητηθούν επίσης οι όροι εντολής, οι στόχοι, οι υποχρεώσεις κλπ.

Εδαφικό

Η Τ/κ πλευρά πρέπει να προσαρμόσει το χάρτη της με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες της Ε/κ πλευράς σε σχέση με συγκεκριμένες περιοχές, κυρίως σε ότι αφορά τη Μόρφου.

Τα υπόλοιπα τρία σημεία αναφέρονται στα αιτήματα της Τ/κ πλευράς και τις αξιώσεις της Τουρκίας, με τρόπο που ακόμη προκαλεί αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό.

Περιουσιακό

Υπάρχουν δύο αρχές. Για τις περιοχές υπό εδαφική αναπροσαρμογή, πρέπει να οικοδομηθεί ένα καθεστώς που θα δίνει προτεραιότητα στον ιδιοκτήτη, όχι όμως 100%. Για τις περιοχές που δεν θα τύχουν αναπροσαρμογής, πρέπει να οικοδομηθεί καθεστώς που θα δίνει προτεραιότητα στον χρήστη, όχι όμως 100%. Συγκεκριμένα εργαλεία πρέπει να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας.

Ισότιμη μεταχείριση

Σε ότι αφορά τη μόνιμη διαμονή Τούρκων υπηκόων, θα πρέπει να υπάρχει ποσοστό και αυτό πρέπει να είναι ισότιμο (equitable) με τους υπηκόους της Ελλάδας που θα αποκτούν μόνιμη διαμονή. Από την ποσόστωση εξαιρούνται οι φοιτητές, οι τουρίστες και οι εποχικοί εργάτες. Απαιτείται περαιτέρω συζήτηση για το τι εστί ισότιμο ποσοστό.

Aποτελεσματική συμμετοχή

Πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω σε σχέση με το ζήτημα της ευνοϊκής Τ/κ ψήφου - εννοεί τη μία θετική ψήφο (πότε, κάτω υπό ποιες προϋποθέσεις, σε ποια σώματα και ποιοι οι σχετικοί μηχανισμοί άρσης αδιεξόδου). Επίσης και άλλα εκκρεμούντα ζητήματα στο διαμοιρασμό εξουσιών, όπως η απαίτηση της Τ/κ πλευράς για εκ περιτροπής Προεδρία, πρέπει να συζητηθούν.

Προϊόντος του χρόνου, θα αναπτυχθούν στην στήλη τα ανωτέρω, σημειώστε μόνον, το βέτο που θα ασκούν οι Τούρκοι σε σοβαρές αποφάσεις της διοίκησης. Η εξωτερική πολιτική της Κύπρου, η άμυνα και η οικονομία, θα καθορίζονται από την Άγκυρα. Τι όφελος μπορεί να υπάρξει από συζητήσεις επ’ αυτών των θεμάτων, όπως τίθενται.

Οι εγγυήτριες δυνάμεις θα αλλάξουν μορφή, αλλά θα υφίστανται -σε ποιο ελεύθερο κράτος συμβαίνει αυτό;-, τα στρατεύματα θα φύγουν σε… τρία τέρμινα, και σύμφωνα με το Σχέδιο Ανάν, που επανέρχεται, θα αποφασίζουν ξένοι δικαστές, αν υπάρξει βέτο από Τ/κ πλευράς.