Μεγάλες είναι οι ανακατατάξεις που φέρνει στο πεδίο της επιχειρηματικότητας η πανδημία του κορωνοϊού, που έχει προκαλέσει οικονομική κρίση με την πιο τυπική έννοια του όρου. Σε αντίθεση με την ελληνική ύφεση της δεκαετίας του 2010, που ήταν μακρόσυρτη, η οικονομική κρίση που προκαλεί ο κορωνοϊός είναι απότομη, βίαιη και παράγει γρήγορα αρνητικά αποτελέσματα. Ήδη οι εξελίξεις στο επιχειρηματικό τοπίο της χώρας μας είναι πολλές και σηματοδοτούν αλλαγές, οι οποίες έρχονται για να μείνουν. Πολλές από αυτές τις αλλαγές ήταν ώριμες και οι ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας λειτούργησαν σαν επιταχυντής, όπως για παράδειγμα η ψηφιακότητα. Άλλες συνιστούν υποχρεωτικές προσαρμογές, είναι, δηλαδή, αποτέλεσμα ανάγκης. Αμυντικές κινήσεις προκειμένου να σωθεί ότι είναι δυνατόν να σωθεί.
Τα παραδείγματα που ακολουθούν καταγράφουν ανάγλυφα το τι συμβαίνει στην αγορά, τόσο σε επίπεδο καταστροφής, όσο και δημιουργικότητας. Πρόκειται για ψηφίδες που αν κάποιος θελήσει να τις δει όλες μαζί και με προοπτική θα συμφωνήσει ότι η επόμενη ημέρα θα είναι διαφορετική και η αγορά θα επιβεβαιώσει ότι η κινητικότητα, η προσαρμοστικότητα και η καινοτομία βρίσκεται στο DNA της.
Μόλις χθες, μια μέρα αργίας για τη Θεσσαλονίκη, αλλά εργάσιμη για όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, ανακοινώθηκαν δύο ειδήσεις. Σημειώστε:
Πρώτον, τη συνεργασία του με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ «Μασούτης» και «ΚΡΗΤΙΚΟΣ» εγκαινιάζει το BOX, η υπηρεσία online παραγγελίας φαγητού της COSMOTE, δίνοντας για πρώτη φορά τη δυνατότητα στους καταναλωτές να παραγγέλνουν -με παράδοση ακόμα και αυθημερόν- όλα τα προϊόντα των συγκεκριμένων σούπερ μάρκετ, δηλαδή πάνω από 10.000 κωδικούς/αλυσίδα, σε συνολικά πάνω από 50 πόλεις της Ελλάδας. Το σύστημα των ηλεκτρονικών αγορών και της κατ’ οίκον παράδοσης αυξήθηκε εντυπωσιακά την περίοδο του lockdown της περασμένης Άνοιξης και, πλέον, οργανώνεται σε νέες βάσεις με νέους παίκτες και συνέργειες που μέχρι πριν από λίγους μήνες θα φάνταζαν αδιανόητες. Οι εταιρείες κούριερ αναλάμβαναν τις παραδόσεις των διαρκών καταναλωτικών αγαθών και τα ίδια τα σούπερ μάρκετ την παράδοση τροφίμων και ειδών υγιεινής.
Δεύτερον, το κλείσιμο πέντε καταστημάτων μέχρι τέλους Οκτωβρίου, τις επόμενες τρεις ημέρες δηλαδή, της αλυσίδας «Φούρνοι Βενέτη» στο λεκανοπέδιο Αττικής. Πρόκειται για καταστήματα που διαχειρίζεται η ίδια η εταιρεία, αλλά και καταστήματα που ανήκουν σε franchisees. Ως λόγο αυτής της fast track απόφασης η εταιρεία εμφανίσει την αδιαλλαξία των ιδιοκτητών να αποδεχθούν τη μείωση των ενοικίων, τονίζοντας πως αρνούνται να προσαρμόσουν τις απαιτήσεις τους στα νέα δεδομένα που διαμορφώνει η πανδημία. Αντίθετα, επιμένουν να εξοφληθούν στο ακέραιο, προβάλλοντας το επιχείρημα πως οι επιχειρήσεις εστίασης και αρτοσκευασμάτων δεν συμπεριλαμβάνονται στους ΚΑΔ που προβλέπεται μείωση ενοικίου κατά 40%. Η διοίκηση της «Φούρνοι Βενέτης» αναμένεται να κατεβάσει ρολά σε άλλα πέντε καταστήματα μέχρι τέλος του έτους ενώ εάν δεν βελτιωθεί η κατάσταση δεν αποκλείεται να τερματίσει τη λειτουργία άλλων 20 σημείων μέσα στο 2021. Η αγορά εμπορικών ακινήτων βρίσκεται έτσι κι αλλιώς στο επίκεντρο των οικονομικών εξελίξεων της πανδημίας, καθώς η υποχώρηση της κατανάλωσης δεν αφήνει κανέναν κλάδο ανέγγιχτο. Ακόμη και αυτοί που φαίνεται να ευνοούνται, όπως -για παράδειγμα- τα σούπερ μάρκετ, φαίνεται να έχουν προβλήματα, τόσο λόγω της μείωσης κατανάλωσης και στα τρόφιμα, όσο και λόγω των αυξημένων λειτουργικών εξόδων, ως αποτέλεσμα των απαιτήσεων των πρωτοκόλλων υγιεινής και ασφάλειας. Σε μια χώρα -και σε μια αγορά- στην οποία τα ακίνητα είναι παραδοσιακά οικονομικά και στρατηγικά υπερτιμημένα, κάθε πρόβλημα στο real estate μεταφέρεται οριζοντίως σε όλο το σύστημα.
Ευέλικτη μεταποίηση
Αν το εμπόριο από τη φύση του έχει τη δυνατότητα άμεσης αντίδρασης η εξ’ ορισμού πιο δυσκίνητη στην αλλαγή αντικειμένου και μεθόδων παραγωγής μεταποίηση στην παρούσα συγκυρία -σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις- αποδεικνύεται ετοιμοπόλεμη. Με τη μάσκα προστασίας να αποτελεί το νέο αξεσουάρ όλων των ανθρώπων στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στον κόσμο, πολλές ελληνικές επιχειρήσεις τους τελευταίους μήνες έχουν προσαρμοστεί, έχουν επενδύσει και ήδη απολαμβάνουν σημαντικά κέρδη. Στην παραγωγή μασκών έχουν εισέλθει εταιρείες, οι οποίες μέχρι σήμερα δραστηριοποιούνταν σε άλλα προϊόντα, αντισταθμίζοντας έτσι την απώλεια πωλήσεων και τζίρου που σημειώθηκε στις άλλες δραστηριότητές τους. Χαρακτηριστικές είναι οι ακόλουθες περιπτώσεις:
• Ο Όμιλος «Πλαστικά Θράκης» από τον Απρίλιο μέχρι σήμερα προχώρησε σε έκτακτες επενδύσεις ύψους 3 εκατ. ευρώ για την εγκατάσταση γραμμών παραγωγής χειρουργικών μασκών Τύπου Ι, Tύπου ΙΙ και Τύπου ΙΙR, στις εγκαταστάσεις της Ξάνθης στην Ελλάδα, του Forfar στη Σκωτία και στης Clara στην Ιρλανδία. Πλέον όλες οι νέες γραμμές παραγωγής βρίσκονται σε λειτουργία, με συνολική παραγωγική δυναμικότητα της τάξης των 1,5 εκατ. μασκών ημερησίως, οι οποίες εκτός από την Ελλάδα διοχετεύονται και σε αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στο Ηνωμένο βασίλειο.
• Στα τέλη Μαρτίου ο Γιάννης Τσερέπας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Lariplast SA και ο Αχιλλέας Νταβέλης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Animus, ένωσαν τις δυνάμεις τους στη Larisa Face Cover και κατασκευάζουν χειρουργικές μάσκες με ασφάλεια φίλτρου >98% (Bacterial Filtration Efficiency >98%). Σε 25 μόλις ημέρες δημιουργήθηκε μια υπερσύγχρονη παραγωγική μονάδα που εξειδικεύεται στην παραγωγή χειρουργικών μασκών σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 25 ημερών. Από τον Αύγουστο υλοποιεί επένδυση 11,5 εκατ. ευρώ και πλέον έχει πολλαπλασιάσει την παραγωγή της από 18 εκατ. μάσκες σε 60 εκατ. μάσκες το μήνα.
• Στις μάσκες επένδυσε επίσης η εταιρεία Mediline Isothermal Solutions, η οποία δραστηριοποιείται στην παραγωγή ειδικών συσκευασιών για τη μεταφορά θερμοκρασιακά ευαίσθητων προϊόντων. Η εταιρεία διαμόρφωσε και επέκτεινε την παραγωγική της μονάδα στα Οινόφυτα, ώστε να προχωρήσει στην κατασκευή ασπίδων προστασίας προσώπου και απλών χειρουργικών μασκών.
• Στην παραγωγή μασκών εισέρχεται η εταιρεία FiberTex από την Κόρινθο. Όπως έχει ανακοινώσει προχωράει σε νέα επένδυση, ώστε να παράγει 10 εκατ. μάσκες τον μήνα.