Skip to main content

Η καταστροφή στη Θάσο ως φυσική συνέπεια της δράσης των ανθρώπων

Στο νησί τις τελευταίες τρεις 10ετίες έχουν εκδηλωθεί πέντε – έξι μεγάλες φωτιές αλλά αντιπλημμυρικά έργα δεν έχουν γίνει ούτε τα ρέματα καθαρίζονται

Δυστυχώς συχνά μεγάλες αλήθειες αποκαλύπτονται μέσα από καταστροφές. Η περίπτωση της Θάσου, που αυτές τις μέρες δοκιμάζεται από τις βροχοπτώσεις, είναι μία τέτοια περίπτωση, που ακολουθεί τις προηγούμενες. Ευτυχώς σε αυτή την περίπτωση δεν υπήρξαν θύματα, όπως -για να θυμηθούμε μόνο τα τελευταία χρόνια- από τις πλημμύρες στη Μάνδρα, τη φωτιά στο Μάτι, τον ανεμοστρόβιλο στη Χαλκιδική.

Στο νησί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχουν εκδηλωθεί πέντε – έξι πολύ μεγάλες φωτιές -η τελευταία μόλις πριν από δύο – τρία χρόνια-, αλλά αντιπλημμυρικά έργα δεν έχουν γίνει. Ούτε καν τα ρέματα καθαρίζονται. Επιπροσθέτως η αύξηση του τουριστικού ρεύματος είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική κατασκευαστική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα, χωρίς παράλληλα ενίσχυση των υποδομών. Όλα αυτά έχουν ως μόνο αποτέλεσμα την επιβάρυνση του περιβάλλοντος, το οποίο φτάνει στα όρια του και σε δύσκολες συνθήκες δεν μπορεί να ανταποκριθεί.

Τα πράγματα είναι απλά, αλλά όπως κάθε τι απλό συχνά είναι δύσκολο να το κατανοήσει ο νους των ανθρώπων, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις δεν βλέπουν ούτε μπροστά στη μύτη τους. Διότι σε αυτή την καταστροφή στη Θάσο, όπως και αλλού στην Ελλάδα, πέρα από την Κλιματική Αλλαγή στην οποία φορτώνουμε τα πάντα, φταίνε οι άνθρωποι. Οι δραστηριότητες και η αδιαφορία τους. Είτε ως ιδιώτες που χτίζουν χωρίς προϋποθέσεις τα σπίτια και τις τουριστικές τους οικοτεχνίες βλέποντας μόνο την επιφάνεια και την τσέπη τους, είτε ως πολιτικοί και αυτοδιοικητικοί παράγοντες, στους οποίους οι πολίτες εμπιστεύθηκαν τη διαχείριση των κοινών, αλλά εκείνοι τη δύσκολη ώρα που δεν έχουν προλάβει βγαίνουν στην τηλεόραση ως μετεωρολόγοι για να δηλώσουν τα χιλιοστά και τους τόνους της βροχής που έπεσαν. 

Η Θάσος είναι ένα πανέμορφο νησί. Προσφέρεται για διακοπές που συνδυάζουν πολλά. Θάλασσα, παραλίες, καλό κλίμα, ησυχία, ηρεμία, φαγητό, ακόμη και διασκέδαση, αν και δεν είναι Μύκονος ή Σαντορίνη. Τα τελευταία χρόνια η ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού οδήγησε στην αξιοποίηση του λιμανιού της Κεραμωτής, από το οποίο τα πλοία φτάνουν στο νησί σε 30 λεπτά. Γι’ αυτό τους καλοκαιρινούς μήνες τα δρομολόγια είναι δεκάδες σε καθημερινή βάση, φτάνουν μέχρι και τα 60. Δηλαδή η Θάσος έχει λύσει το βασικότερο πρόβλημα που έχει ένα νησί, την προσβασιμότητα από την στεριά. Κάπου εδώ τελειώνουν οι καλές ειδήσεις. Διότι η αξιοποίηση αυτών των πλεονεκτημάτων προς όφελος της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης οδήγησε στην αύξηση των επισκεπτών τα τελευταία χρόνια, χωρίς, όμως, κάποια ιδιαίτερη εσωτερική προετοιμασία και αναβάθμιση.

Τα δίκτυα -δρόμοι, ύδρευση, αποχέτευση, αποκομιδή απορριμμάτων- παραμένουν εδώ και δεκαετίες σχεδόν στην ίδια κατάσταση. Οι επαγγελματίες της φιλοξενίας και γενικότερα η αγορά δεν ασκεί ιδιαίτερες πιέσεις, ίσως διότι ο καθένας επιχειρεί να διευθετήσει ο ίδιος τα θέματά του κατά το δοκούν. Οι εικόνες με τα φερτά υλικά που κατέβασαν τις τελευταίες ημέρες τα πλημμυρισμένα ρέματα δεν είναι αποκλειστικό αποτέλεσμα της δραστηριότητας της φύσης, αλλά δημιουργήθηκαν με ανθρώπινη παρέμβαση. Μια συμπεριφορά και μια τακτική, που είναι στατιστικά βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα οδηγήσει στην καταστροφή. Διότι κάποιος που μεταφέρει υλικά και τα πετάει σε ένα χείμαρρο για να τα ξεφορτωθεί και να (νομίζει ότι) κάνει μια δεδομένη στιγμή τη δουλειά του, σήμερα πληρώνει αντίτιμο χιλιάδων ευρώ επειδή οι χείμαρροι ξεχείλισαν και το νερό προκάλεσε σοβαρές ζημίες στο σπίτι του ή στα ενοικιαζόμενα δωμάτια που δημιούργησε.

ΥΓ. Το έργο που ανεβαίνει στις περιοχές της Ελλάδας που πλήττονται από φυσικές καταστροφές είναι βαρετό, επειδή το σενάριο είναι το ίδιο. Copy/Paste βήμα το βήμα. Πρώτα γίνεται η καταστροφή. Και ακολουθούν οι εξής σκηνές: Οι κάτοικοι κτυπιούνται και οδύρονται μπροστά στις κάμερες χωρίς να αναλαμβάνουν καμία ευθύνη, ίσως κι επειδή δεν καταλαβαίνουν τίποτε πέρα από το αποτέλεσμα. Κάποιος υπουργός εμφανίζεται επικεφαλής κλιμακίου για να δώσει οδηγίες (sic) στις υπηρεσίες -στην τελευταία φωτιά στη Θάσο μέχρι και πρωθυπουργός είχε πάει στο νησί, ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά φυσικά τίποτε δεν έγινε.

Ο ένας αυτοδιοικητικός μιλάει σαν μετεωρολόγος και επικαλείται το ύψος της βροχής και την κλιματική αλλαγή -πάλι καλά που δεν κατηγορεί ως υπεύθυνο τον πρόεδρο Τραμπ, που πρέπει να πληρώσει! Ο άλλος αυτοδιοικητικός σημειώνει με σοβαρότητα ότι θα γίνουν άμεσα ολοκληρωμένες μελέτες (sic), ώστε τα αντιπλημμυρικά έργα να ενταχθούν προς χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ, χωρίς να διευκρινίζει αν πρόκειται για το πρώην, το επόμενο ή το μεθεπόμενο. Μετά όλοι επιστρέφουν στη βάση και στην καθημερινότητά τους. Μέχρι την επόμενη καταστροφή.