Skip to main content

Οι μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει το θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης

Το θαλάσσιο μέτωπο μπορεί να εξελιχθεί στον Παρθενώνα της Θεσσαλονίκης. Άλλωστε, η ιστορία της πόλης είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τη θάλασσα.

Ακόμη και τώρα που σιγά –σιγά (ή γρήγορα – γρήγορα) έρχεται ο χειμώνας η παραλία της Θεσσαλονίκης είναι πανέμορφη. Ίσως περισσότερο από το καλοκαίρι, όταν οι υψηλές θερμοκρασίες και η υψηλή υγρασία δημιουργούν μια… αρρωστημένη θολούρα. Είναι όμορφα αυτή την εποχή στην παραλία, διότι μεγάλη αξία έχει η εικόνα, η θέα προς τη θάλασσα. Ο αέρας έχει καθαρίσει την ατμόσφαιρα, τα εμπορικά πλοία που περιμένουν στη σειρά μοιάζουν τόσο κοντά που νομίζει κανείς ότι αν απλώσει τα χέρια του θα τα ακουμπήσει. Στο βάθος οι γνώριμες «γωνίες» από τις γερανογέφυρες του λιμανιού και στο φόντο του ορίζοντα η Πιερία και τα βουνά της.  

Το θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης είναι το μέχρι σήμερα χαμένο πλεονέκτημα της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Μια πηγή πλούτου, που αν αξιοποιηθεί θα συμβάλλει ουσιαστικά στην αναβάθμιση της καθημερινότητας των πολιτών και ταυτόχρονα θα αναβιβάσει την πόλη σε καλύτερο επίπεδο. Διότι μέχρι στιγμής σε ανεκτό επίπεδο βρίσκονται μόνο η περιοχή από το λιμάνι μέχρι το Μέγαρο Μουσικής και κάτι λίγο στη μαρίνα της Καλαμαριάς. Όλη η υπόλοιπη ακτογραμμή, από το Καλοχώρι μέχρι το Αγγελοχώρι προκαλεί θλίψη, μελαγχολία και –στους πιο ευαίσθητους- πραγματική αγανάκτηση. Μια πόλη –μια ολόκληρη περιοχή- που δεκαετίες τώρα υστερεί εμφανώς οικονομικά και τουριστικά αδυνατεί να προσεγγίσει δημιουργικά το χρυσάφι που της χάρισαν η φύση, η ιστορία και η γεωγραφία! Ίσως είναι η μοναδική πόλη στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο με ακτογραμμή χιλιομέτρων, όπου σχεδόν καμία ημέρα του χρόνου δεν εμφανίζεται στον ορίζοντα έστω ένα πανάκι. Το πολεοδομικό συγκρότημα δείχνει να έχει γυρισμένη την πλάτη του στη θάλασσα. Αυτό που όλοι οι άλλοι ζηλεύουν, η Θεσσαλονίκη με όρους ζωντανού οργανισμού δείχνει να το περιφρονεί.

Από την περασμένη Άνοιξη η Voria.gr έχει ανοίξει το φάκελο «Θαλάσσιο μέτωπο Θεσσαλονίκης» σε μια προσπάθεια να επισημάνει ένα θέμα, το οποίο υπό ορισμένες προϋποθέσεις θα μπορούσε να είναι το επόμενο μεγάλο πρότζεκτ της Θεσσαλονίκης. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρξει έμπρακτη πολιτική βούληση από την κεντρική εξουσία και ανοιχτά μυαλά για συνεργασία από την αυτοδιοίκηση. Όταν η Αθήνα –καλώς ή κακώς κέρδισε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004- η πολιτεία πήρε επάνω της το θέμα για να μην εκτεθεί η χώρα. Επελέγησαν οι κατάλληλοι χώροι για τις νέες εγκαταστάσεις, οι δήμοι συνεργάστηκαν αφού δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά –κανείς δεν τους ρώτησε αν θέλουν ή δεν θέλουν-, η νομοθεσία προσαρμόστηκε στο κατεπείγον της υπόθεσης, τα κονδύλια βρέθηκαν. Τελικά οι Αγώνες έγιναν και το μεγαλύτερο κέρδος για την Ελλάδα και τους κατοίκους της είναι ότι πήραν πίσω την πρωτεύουσα τους, που απαξιωνόταν από τη φθορά και την αδιαφορία. Κριτική για χειρισμούς και πρακτικές μπορεί να γίνει, αλλά σήμερα η Αθήνα έγινε ξανά κορυφαίος τουριστκός προορισμός του κόσμου, με τεράστια κοινωνικά και οικονομικά οφέλη. Φυσικά ο πόλη έχει την αίγλη του Παρθενώνα και της Ακρόπολης, αλλά ο Ιερός Βράχος βρισκόταν εκεί και πριν το 2004.

Το θαλάσσιο μέτωπο είναι –ή μπορεί να εξελιχθεί- στον Παρθενώνα της Θεσσαλονίκης. Άλλωστε η ιστορία της πόλης είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τη θάλασσα. Δεν χτίστηκε τυχαία στο συγκεκριμένο σημείο την εποχή της μακεδονικής δυναστείας.  Ήταν η θάλασσα και ο τρόπος που εξυπηρετούσε από τότε τις μεταφορές και το εμπόριο οι βασικοί λόγοι της δημιουργίας της 2332 χρόνια πριν. Ούτε είναι τυχαίο ότι από την πρώτη στιγμή υπήρξε πόλη, χωρίς ποτέ να εκπέσει σε κωμόπολη, όπως συνέβη επί αιώνες με την Αθήνα. Όλα αυτά κάτι (έπρεπε να) δείχνουν. Κάτι (έπρεπε να) λένε στους σύγχρονους Έλληνες.

Την ερχόμενη Παρασκευή 24 Νοεμβρίου η συγκεκριμένη φάση της πρωτοβουλίας της Voria.gr κορυφώνεται με μια εκδήλωση. Μια ημερίδα, στην οποία εκπροσωπούνται οι βασικοί «παίκτες» στο στοίχημα που λέγεται θαλάσσιο μέτωπο. Μια «σφιχτή» διαδικασία, που φιλοδοξεί να προσθέσει κάτι καινούργιο στην υπόθεση. Να κινήσει πρακτικές διαδικασίες, που θα οδηγήσουν σε χειροπιαστά αποτελέσματα σε ορατό χρόνο. Διότι –κακά τα ψέματα- στην υπόθεση θαλάσσιο μέτωπο εμπλέκονται πολλοί δήμοι, αρκετές υπηρεσίες του δημοσίου, ενώ στην πορεία θα προκύψουν συμφέρονται και –πιθανόν- συλλογικότητες που θα τα αντιστρατεύονται. Επομένως οι εμπλεκόμενοι χρειάζεται να διαθέτουν επιμονή, υπομονή, πραγματικό σχέδιο, αλλά και θεσμική εξουσιοδότηση για να προχωρήσουν. Στην σημερινή Ελλάδα της αγωνίας αυτά είναι δύσκολα πράγματα. Ο αποπροσανατολισμός της κοινωνίας είναι πλήρης, καθώς η διαχείριση των θεμάτων τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο δεν ξεπερνάει την εβδομάδα ή το μήνα. Συγχρόνως η συγκυρία μπορεί να χαρακτηριστεί θετική. Με την ατζέντα των δεκαετιών του 1980, του 1990 και του 2000 να κλείνει έστω με καθυστέρηση (μετρό, λιμάνι, αεροδρόμιο, Διεθνής Έκθεση, Ζώνη Καινοτομίας) η Θεσσαλονίκη στερείται πλέον ενός μεγάλου οράματος, ενός μεγαλεπήβολου στόχου. Το θαλάσσιο μέτωπο προσφέρεται για συγκεκριμένους λόγους: αφορά όλο το πολεοδομικό συγκρότημα –ακόμη και όσους νομίζουν ότι δεν τους αγγίζει-, έχει προφανή και μεγάλου μεγέθους αποτελέσματα, μπορεί να κινητοποιήσει το σύνολο των δυνάμεων της περιοχής. Εκείνο που λείπει είναι το συγκεκριμένο σχήμα. Η φυσική ηγεσία και η θεσμική κατοχύρωση. Εμπρός, λοιπόν! Πεδίο δόξης λαμπρόν!