Skip to main content

Οι νέοι της Θεσσαλονίκης ψηφίζουν carpooling - Ο συνεπιβατισμός και τα οφέλη του

Τι δείχνει έρευνα της «to the point» στους κατοίκους του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης για την πρακτική του συνεπιβατισμού.

Ευρεία διάδοση, ειδικά στις νεότερες γενιές της Θεσσαλονίκης, φαίνεται να έχει ο συνεπιβατισμός (carpooling), σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας ερευνών και επικοινωνίας «to the point». Μάλιστα, οι προοπτικές είναι εξαιρετικά ευοίωνες, βάσει των απαντήσεων που έδωσαν οι ερωτηθέντες Θεσσαλονικείς στη συγκεκριμένη έρευνα, καθώς οι συνθήκες στο πολεοδομικό συγκρότημα και στην κοινωνία θεωρούνται ώριμες για πιο υπεύθυνες κοινωνικές συμπεριφορές απέναντι σε σύγχρονες προκλήσεις, όπως η προστασία του περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση ενέργειας.

Το κυρίαρχο στοιχείο της έρευνας αφορά στην αξία που προσδίδουν οι ερωτηθέντες στον συνεπιβατισμό. Όπως τονίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «to the point», Δημήτρης Κατσαντώνης, «η αξιακή υπόσταση του φαινομένου και της πρακτικής του συνεπιβατισμού, σύμφωνα με τη γνώμη των ίδιων των πολιτών, είναι υψηλή, δεδομένου ότι:

-Το 87% πιστεύει ότι βοηθά στην προστασία του περιβάλλοντος.

-Το 90% θεωρεί ότι συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας.

-Το 93,5% περίπου δηλώνει ότι θα περιορίσει το κόστος μετακίνησης των πολιτών.

-Το 88% θεωρεί ότι θα περιορίσει τα προβλήματα κυκλοφορίας στην πόλη».



Η έρευνα αφορούσε στην καταγραφή της γνώσης των κατοίκων του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης για τον συνεπιβατισμό, καθώς και της προδιάθεσής τους να συμμετέχουν και να συνεισφέρουν σε έναν τέτοιο τρόπο μετακινήσεων εντός και εκτός πόλης. Στο πλαίσιο της έρευνας πραγματοποιήθηκαν 1.119 τηλεφωνικές συνεντεύξεις, με την υποστήριξη ηλεκτρονικού υπολογιστή, με στρωματοποιημένη δειγματοληψία στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, μεταξύ 14 και 17 Ιουνίου 2022.

Το «μοίρασμα» του αυτοκινήτου, η κοινή χρήση του για τις καθημερινές μετακινήσεις, σήμερα δεν είναι εξαιρετικά διαδεδομένη πρακτική, παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει και καμπάνιες στο παρελθόν, αλλά και μια σοβαρή προσπάθεια πιλοτικής εφαρμογής του.

Ωστόσο, «η συμβολή του Carpooling ως μορφή εναλλακτικής μετακίνησης των κατοίκων της Θεσσαλονίκης στην προστασία του περιβάλλοντος» είναι ως έργο ενταγμένη στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Φυσικό Περιβάλλον και Καινοτόμες Δράσεις 2022» στον άξονα 2 του Πράσινου Ταμείου «Δράσεις Διατήρησης της Βιοποικιλότητας, Καινοτόμες Δράσεις – Έξυπνες Πόλεις».

Εισαγωγικά από τις απαντήσεις διαπιστώθηκε ότι:

-Σχεδόν έξι στους δέκα (κάτι λιγότερο) ερωτηθέντες του συνόλου του δείγματος κατέχουν (όχι απλώς χρησιμοποιούν) αυτοκίνητο, με την αναλογία ανδρών - γυναικών να είναι 1,7 προς 1.

-Όσοι είναι κάτοχοι αυτοκινήτων δηλώνουν σε ποσοστό 53,5% πως είναι αποκλειστικοί - βασικοί χρήστες του αυτοκινήτου. Εδώ, η αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι σαφώς ενισχυμένη, σε σχέση με το προηγούμενο εύρημα, υπέρ των γυναικών (το 58,5% των ανδρών έναντι 41% περίπου των γυναικών, δηλώνουν αποκλειστικοί - βασικοί χρήστες του αυτοκινήτου).

-Το 55% όσων δήλωσαν ότι δεν είναι οι ίδιοι κάτοχοι αυτοκινήτων, έχουν στη διάθεση τους προς χρήση αυτοκίνητο που ανήκει σε άλλο μέλος του νοικοκυριού τους. Σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες υπερτερεί η απάντηση ότι διατίθεται αυτοκίνητο από κάποιο μέλος του νοικοκυριού και χρησιμοποιείται από τον ερωτώμενο, εκτός της ηλικιακής κατηγορίας άνω των 65 ετών, όπου η αντιστροφή είναι μεγάλη: το 73% περίπου δεν έχει και δεν χρησιμοποιεί αυτοκίνητο άλλου μέλους της οικογενείας. Ως προς το φύλο, και εδώ η αναλογία είναι «συναγωνίσιμη», αφού το 62% των ανδρών χρησιμοποιεί αυτοκίνητο άλλου μέλους του νοικοκυριού και το 51,5% των γυναικών.



Δυναμική πρακτική

Σύμφωνα με την εταιρεία, η δυναμική του φαινομένου και της πρακτικής του συνεπιβατισμού είναι σημαντική.

Η πλειοψηφία (54,6%) γνωρίζει την πρακτική αυτή και μάλιστα τα ποσοστά ισχυροποιούνται στις ηλικίες των νέων και (κάπως χαμηλότερα) σε όλες τις καλούμενες παραγωγικές ηλικίες, αλλά αντιστρέφονται υπέρ του «δεν γνωρίζω» στις ηλικίες άνω των 65 ετών (73% δηλώνει ότι δε γνωρίζει τη συγκεκριμένη πρακτική μετακινήσεων).

Το 37% αυτών που γνωρίζουν το συνεπιβατισμό δηλώνουν ότι είναι μία πρακτική που χρησιμοποιούν και μάλιστα συχνά: οι μισοί τη χρησιμοποιούν αρκετές φορές την εβδομάδα και ιδιαίτερα οι νεότεροι έως 35 ετών, με τους συγγενείς να είναι κυρίως οι συνεπιβάτες (57%) και τους συναδέλφους να ακολουθούν (38% περίπου).

Είναι σημαντικό ότι οι μισοί του συνόλου των ερωτηθέντων δηλώνουν διατεθειμένοι να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους και την καθημερινότητα τους προκειμένου να ενισχύσουν αυτόν τον τρόπο μετακίνησης (το 43,8% δηλώνει αρνητικό), ενώ παράλληλα το 61% περίπου τον θεωρεί αξιόπιστο τρόπο μετακίνησης.

Κίνητρα και αντικίνητρα

Τα κύρια κίνητρα για την επέκταση της πρακτικής του συνεπιβατισμού είναι ο περιορισμός του κόστους μετακίνησης, η συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση ενέργειας.

Ως αντικίνητρα μπορούν να θεωρηθούν η ενδεχόμενη χρονική ασυνέπεια του συνεπιβάτη και η ανάγκη για καλή γνώση του άλλου προσώπου.

«Το κεντρικό μήνυμα που, κατά τη γνώμη μας, συγκροτείται από το σύνολο των ευρημάτων της έρευνας είναι ότι ωριμάζουν οι συνθήκες για πιο υπεύθυνες συμπεριφορές των μετακινουμένων έναντι των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας τόσο στο θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος όσο και στις ανάγκες εξοικονόμησης ενέργειας λόγω της κλιμακούμενης ενεργειακής κρίσης. Η εκτίμηση μας είναι ότι οποιαδήποτε προσφορά (δημόσια ή ιδιωτική) για καλύτερη οργάνωση και συντονισμό της πρακτικής του συνεπιβατισμού θα δημιουργήσει νέα δυναμική προς όφελος αυτού του φαινομένου», αναφέρει ο κ. Κατσαντώνης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η «ΘΗΤΑ Κοιν.Σ.Επ.», η οποία ήδη δραστηριοποιείται στη Θεσσαλονίκη, με αντικείμενο τον συνεπιβατισμό.



Με λίγη βοήθεια...

Για την ενίσχυση της πρακτικής του συνεπιβατισμού, οι συμμετέχοντες στην έρευνα ρωτήθηκαν εάν θα ήταν διατεθειμένοι να χρησιμοποιήσουν μία ηλεκτρονική εφαρμογή για να διευκολυνθούν στην εύρεση ανθρώπων για συνεπιβατισμό.

Περίπου ένας στους τρεις απάντησε καταφατικά, με σημαντική ισχυροποίηση ποσοστών στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες και στις ηλικίες 17 έως 34 ετών. Η ηλικιακή κατηγορία 35 - 44 ετών εμφανίζει μια ενδιάμεση συμπεριφορά και οι μεγαλύτερες ηλικίες είναι αρνητικές.

Επίσης, πάνω από το μέσο όρο θετικών απαντήσεων έδωσαν οι κάτοικοι του δήμου Θεσσαλονίκης και στην περιοχή του μέσου όροι οι κάτοικοι των δήμων Κορδελιού - Ευόσμου και Καλαμαριάς, οι οποίοι αθροιστικά εκφράζουν ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης.

«Συνεπαγωγικά, θα μπορούσε κανείς βάσιμα να υποθέσει ότι αν η πρακτική του συνεπιβατισμού διευκολυνθεί στη χρήση της, με βάση τα μέσα που προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες και δεδομένου ότι εμφανίζει πολύ μεγάλη διεισδυτικότητα στις νέες και στις όχι προχωρημένες παραγωγικές ηλικίες, μπορεί να αποκτήσει στο άμεσο μέλλον status βασικής, αν όχι κυρίαρχης, πρακτικής στον τομέα των μετακινήσεων», εξηγεί ο κ. Κατσαντώνης.




Διαβάστε όλη την έρευνα εδώ.