Σημαντική μείωση στους βασικούς εμβολιασμούς παιδιών και εφήβων καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι έκτακτες συνθήκες που διαμορφώθηκαν και η προσπάθεια των γονιών να προστατεύσουν τα παιδιά και συνολικά την οικογένεια από τον νέο κορωνοϊό, όπως φαίνεται, οδήγησε σε αναβολή προγραμματισμένων εμβολιασμών, λόγω του φόβου επίσκεψης στο ιατρείο.
Άλλωστε, οι γονείς πιέστηκαν ιδιαίτερα όλο αυτό το χρονικό διάστημα και με τα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς κλειστούς για αρκετούς μήνες, προσπαθούσαν να διαχειριστούν από το σπίτι την τηλεκπαίδευση των παιδιών τους, τις υποχρεώσεις της εργασίας τους, καθώς και ό,τι άλλο προέκυπτε ως ανάγκη. Με την άρση των μέτρων, το άνοιγμα των σχολείων και την επαναφορά μιας σχετικής κανονικότητας, οι γονείς είναι φυσικό να θελήσουν να «απολαύσουν» λίγο περισσότερο την αλλαγή αυτή. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να μεριμνήσουν για τη διευθέτηση πιθανών υποχρεώσεων που λόγω των συνθηκών της πανδημίας ίσως να είχαν μείνει πίσω. Μέσα σε αυτές θα πρέπει να συμπεριληφθεί και ο έγκαιρος εμβολιασμός των παιδιών, με εμβόλια που ο παιδίατρος είχε ήδη προτείνει (πχ Πνευμονιόκοκκου, Μηνιγγίτιδας, Ανεμευλογιάς κλπ) και λόγω των περιοριστικών μέτρων ίσως είχαν αναβληθεί.
Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, η αναβολή αυτή έχει ως αποτέλεσμα να έχει ελαττωθεί σημαντικά το «τείχος προστασίας» στα παιδιά και στους εφήβους και να υπάρχει κίνδυνος να εμφανισθούν παλιά, ξεχασμένα λοιμώδη νοσήματα, όπως η μηνιγγίτιδα, η ιλαρά και ο κοκκύτης. «Καθώς επιστρέφουμε σε μια κανονικότητα, είναι πολύ σημαντικό αυτό το εμβολιαστικό κενό να καλυφθεί, καθώς τα παιδιά θα βρεθούν εκτεθειμένα σε νόσους, για τις οποίες υπάρχουν αποδεδειγμένα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια. Είναι απαραίτητο να αρχίσουμε πάλι να ελέγχουμε τακτικά το βιβλιάριο των παιδιών μας και να βεβαιωνόμαστε ότι έχει λάβει όλα τα απαραίτητα εμβόλια, βάσει προγραμματισμού. Εάν ειδικά κάποια εμβόλια έχουν μείνει πίσω, είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε άμεσα σε επίσκεψή στον παιδίατρο για την χορήγησή τους», σημείωσε ο πρόεδρος.
Η καθιερωμένη επίσκεψη στον παιδίατρο για το προγραμματισμένο checkup και για τον προληπτικό εμβολιασμό παραμένει εξίσου αναγκαία. Είναι σημαντικό σε αυτές τις επισκέψεις οι γονείς να ενημερωθούν για τους κινδύνους και τη σημασία της πρόληψης κατά της μηνιγγίτιδας Β, της «ύπουλης» αυτής νόσου, και να προχωρήσουν άμεσα στον εμβολιασμό των παιδιών τους. Κι αυτό διότι η εμβολιαστική κάλυψη έχει φτάσει μόλις στο 40% για τη συγκεκριμένη νόσο, η οποία συνεχίζει ακόμα και σήμερα να αποτελεί περίπου το 80% των περιστατικών μηνιγγίτιδας ή σηψαιμίας από μηνιγγιτιδόκοκκο στην Ελλάδα.
Η μηνιγγίτιδα Β είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη νόσος, η οποία δεν κάνει διακρίσεις, καθώς προσβάλλει μωρά, νήπια και νεαρούς ενήλικες, εξελίσσεται ταχύτατα μέσα σε 24 μόλις ώρες και μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες ή να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο. Περίπου 1 στα 5 περιστατικά μηνιγγίτιδας μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές, όπως μόνιμες αναπηρίες. Τα βρέφη και τα νήπια αποτελούν τις πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες και ακολουθούν οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες. Βρέφη ηλικίας κάτω του ενός έτους διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας ενός έως τεσσάρων ετών. Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο.
Η σημασία της πρόληψης
Μόνο ο εμβολιασμός αποτελεί ουσιαστική πρόληψη, δεδομένου ότι 1 στους 10 ενήλικες φέρει το βακτήριο της νόσου μηνιγγίτιδας Β ασυμπτωματικά και μπορεί να το μεταφέρει πολύ εύκολα στα νεαρά μέλη της οικογένειάς του, μέσα από ένα φιλί, ή ακόμα και ένα απλό βήχα ή φτέρνισμα. Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος είναι ιδιαιτέρως σοβαρή, καθώς μπορεί να εξελιχθεί ραγδαία και να οδηγήσει ακόμα και στον θάνατο. Στα αρχικά της στάδια της νόσου, έχει συμπτώματα αντίστοιχα με αυτά της απλής γρίπης (υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, αυχενική δυσκαμψία, εμετό, φωτοφοβία, αιμορραγικό εξάνθημα) και δημιουργεί την εσφαλμένη εντύπωση ότι πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα. Ο μοναδικός τρόπος για την αποτελεσματική και ασφαλή πρόληψη της Μηνιγγίτιδας Β είναι η έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών, ο οποίος δύναται να ξεκινήσει από την ηλικία των 2 μηνών και άνω. Το εμβόλιο που θα τα προστατέψει από τη μηνιγγίτιδα τύπου Β είναι διαφορετικό από τα αυτά που θα κάνουν για τους άλλους τύπους μηνιγγίτιδας, για τους οποίους πρέπει επίσης να εμβολιαστούν έγκαιρα.