Του Σταύρου Κουμεντάκη*
Ο κορωνοϊός συνεχίζει να επιδρά, καταλυτικά, στις εργασιακές σχέσεις και επιχειρήσεις. Ο νομοθέτης καταβάλλει προσπάθεια να προστατεύσει αμφότερες.
Σε πρόσφατη αρθρογραφία μας (Κορωνοϊός και επιχειρήσεις: Ένας + ένας δεκάλογοι για τη λειτουργία τους και τις εργασιακές τους σχέσεις) επιχειρήσαμε να συνοψίσουμε βασικά σημεία της πρόσφατης, σχετικής, νομοθεσίας.
Η ροή των εκδιδομένων νομοθετημάτων είναι καταιγιστική. Ενδεικτικά: η σημαντική και απολύτως πρόσφατη υπ’ αριθμ. 12998/232 ΚΥΑ (ΦΕΚ τ. Β’ 1078/28.3.2020).
Με το παρόν επιχειρούμε την αποκωδικοποίησή της. Οι πρώτες δέκα ερωτήσεις αναφέρονται στις εργασιακές σχέσεις σε εταιρείες που η δραστηριότητά τους έχει ανασταλεί. Οι επόμενες είκοσι σ’ εκείνες που έχουν χαρακτηριστεί ως πληττόμενες.
Α. Εργαζόμενοι σε εταιρείες που η δραστηριότητά τους έχει ανασταλεί με εντολή δημόσιας αρχής
Ερώτημα 1ο: Ποιες επιχειρήσεις αφορούν τα συγκεκριμένα μέτρα;
Εκείνες που απαγορεύτηκε η δραστηριότητά τους λόγω της πανδημίας.
Ερώτημα 2ο: Οι εργαζόμενοι των συγκεκριμένων επιχειρήσεων οφείλουν να συνεχίσουν να παρέχουν εργασία;
ΟΧΙ
Ερώτημα 3ο: Τι συμβαίνει με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου;
Τίθενται, δυνητικά, σε αναστολή.
Ερώτημα 4ο: Τι συμβαίνει με τις άδειες άνευ αποδοχών;
Διακόπτονται από 28.3.20. Οι συμβάσεις των συγκεκριμένων εργαζομένων αναστέλλονται- δικαιούνται όμως αποζημίωση ειδικού σκοπού.
Ερώτημα 5ο: Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν απολύσεις;
ΟΧΙ
Ερώτημα 6ο: Σε ποιο ποσό ανέρχεται η αποζημίωση ειδικού σκοπού;
Στα 800€.
Ερώτημα 7ο: Ποιο χρονικό διάστημα καλύπτει η αποζημίωση ειδικού σκοπού; Κατάσχεται; Φορολογείται; Συμψηφίζεται;
Καλύπτει 45 ημερολογιακές ημέρες. Είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται.
Ερώτημα 8ο: Υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε αναστολή;
ΝΑΙ-για 45 ημέρες.
Ερώτημα 9ο: Ποια η διαδικασία της λήψης αποζημίωσης ειδικού σκοπού; Ποιες οι κυρώσεις των επιχειρήσεων που δεν θα ακολουθήσουν τη συγκεκριμένη διαδικασία;
Οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνες δηλώσεις σχετικά με το θέμα. Προβλέπονται κυρώσεις για τις επιχειρήσεις που δεν θα το πράξουν.
Ερώτημα 10ο: Παρέχονται διευκολύνσεις στους συγκεκριμένους εργαζόμενους σχετικά με οφειλές τους προς ασφαλιστικά ταμεία;
Η εξόφληση οφειλών δόσεων εργαζομένων προς ασφαλιστικά ταμεία κλπ. που λήγουν την 31.3.2020, παρατείνεται μέχρι 30.6.20.
Β. Εργαζόμενοι σε εταιρείες που η δραστηριότητά τους πλήττεται σημαντικά
Ερώτημα 1ο: Σε ποιες επιχειρήσεις αναφέρονται τα συγκεκριμένα μέτρα;
Σε εκείνες που θεωρούνται (βάσει ΚΑΔ) ως πληττόμενες από την πανδημία.
Ερώτημα 2ο: Υφίσταται η δυνατότητα αναστολής συμβάσεων εργασίας τους;
ΝΑΙ-για 45 ημέρες.
Ερώτημα 3ο: Τι συμβαίνει με τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου;
Τίθενται, δυνητικά, σε αναστολή όσες λήγουν μετά την 21.3.2020. Συνεχίζονται, μετά το πέρας της αναστολής, για τον υπολειπόμενο χρόνο.
Ερώτημα 4ο: Μπορεί να υπάρξει συνδυασμός αναστολής συμβάσεων, ορισμός προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας ή/και μεταφοράς προσωπικού σε επιχειρήσεις του ίδιου Ομίλου;
ΝΑΙ.
Ερώτημα 5ο: Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις μπορούν να προβούν σε απολύσεις;
ΟΧΙ-Εφόσον προχωρήσουν σε αναστολή των συμβάσεων εργασίας.
Ερώτημα 6ο: Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση διατήρησης του προσωπικού τους;
Όταν επιλέξουν αναστολή συμβάσεων εργασίας υποχρεούνται (κατά βάση), να διατηρήσουν για 45 ημέρες-μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής, τους κατά την 21.3.2020 εργαζομένους τους.
Ερώτημα 7ο: Είναι υποχρεωτική η πλήρης και συνολική εφαρμογή του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας;
ΟΧΙ
Ερώτημα 8ο: Ποιους εργαζόμενους αφορά η αποζημίωση ειδικού σκοπού;
Εκείνους των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει ανασταλεί.
Ερώτημα 9ο: Ποιο χρονικό διάστημα καλύπτει η αποζημίωση ειδικού σκοπού;
45 ημερολογιακές ημέρες
Ερώτημα 10ο: Η αποζημίωση ειδικού σκοπού κατάσχεται; Φορολογείται; Συμψηφίζεται;
ΟΧΙ
Ερώτημα 11ο: Υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε αναστολή;
Για 45 ημέρες.
Ερώτημα 12ο: Ποια η διαδικασία της λήψης της αποζημίωσης ειδικού σκοπού;
Η διαδικασία προβλέπει υποβολή σχετικών υπευθύνων δηλώσεων στο ΕΡΓΑΝΗ. Από εργαζόμενους και επιχειρήσεις.
Ερώτημα 13ο: Υπάρχουν κυρώσεις στις επιχειρήσεις που δεν θα ακολουθήσουν την προκαθορισμένη διαδικασία για τη χορήγηση της αποζημίωσης ειδικού σκοπού;
Προβλέπονται σημαντικές κυρώσεις.
Ερώτημα 14ο: Οι ανωτέρω επιχειρήσεις δικαιούνται τις προβλεπόμενες διευκολύνσεις ακόμα κι όταν δεν ασκήσουν το δικαίωμα αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους;
Φυσικά!
Ερώτημα 15ο: Παρέχονται διευκολύνσεις στους συγκεκριμένους εργαζόμενους σχετικά με οφειλές τους προς ασφαλιστικά ταμεία;
Παρατείνεται, μέχρι 30.6.20, η εξόφληση οφειλών δόσεων κλπ. προς ασφαλιστικά ταμεία, οι οποίες έληγαν την 31.3.2020.
Ερώτημα 16ο: Οι εργαζόμενοι με τηλεργασία δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού;
ΟΧΙ.
Ερώτημα 17ο: Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δικαιούνται να καταβάλλουν επιπρόσθετα χρήματα στους δικαιούχους αποζημίωσης ειδικού σκοπού;
Φυσικά. Ως ανώτατο όριο είναι το ποσό των μικτών αποδοχών των εργαζομένων.
Ερώτημα 18ο: Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δικαιούνται να απασχολήσουν εργαζόμενούς τους για τους οποίους επέλεξαν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους;
ΝΑΙ-αποκλειστικά με τηλεργασία (προϋποτίθεται συμφωνία των εργαζομένων και κάλυψη πρόσκαιρων αναγκών.
Ερώτημα 19ο: Δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού οι εργαζόμενοι σε ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες;
ΝΑΙ-εφόσον τεθούν σε αναστολή οι συμβάσεις εργασίας τους.
Ερώτημα 20ο: Τι γίνεται με τους απολυθέντες και παραιτηθέντες εργαζόμενους;
Δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού 800€ οι (πρώην) εργαζόμενοι επιχειρήσεων που έχει ανασταλεί η δραστηριότητά τους με απόφαση δημόσιας αρχής ή έχουν χαρακτηρισθεί ως πληττόμενες. Προϋπόθεση: η σύμβαση εργασίας τους να έχει λυθεί από 1.3 έως 20.3.2020.
Η ανωτέρω ΚΥΑ εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση απολύτως πρόσφατης, νομοθεσίας.
Κενά, ασάφειες και προβληματισμοί παραμένουν-μολονότι μειούμενοι.
Αποτελεί, εντούτοις, η συγκεκριμένη ΚΥΑ ένα ακόμα εργαλείο στον αγώνα για την διάσωση πολύτιμων θέσεων εργασίας και επιχειρήσεων.
Ένα ακόμα εργαλείο για την επόμενη μέρα!
*Σταύρος Κουμεντάκης είναι Senior Partner της Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε αναλυτική μορφή