*του Γιάννη Μαγκριώτη
Χάσαμε μια άνοιξη, να μην έχουμε μια δυστοπική συνέχεια. Μια άνοιξη μόνη, πιεσμένη, που όλοι ζητούν να τελειώσει γρήγορα.
Αποκτούμε καθημερινά περισσότερη δύναμη. Πιέζουμε όλο και πιο πολύ τον εαυτό μας και τη φύση, πέρα από τις αντοχές τους. Η αλαζονική πίεση γεννά συγκρούσεις, μετακινήσεις, κορωνοϊούς. Ο κόσμος σήμερα έχει συγκεντρώσει τεράστια δύναμη, και όμως νιώθει πόνο, φόβο και απόγνωση.
Οι επιπτώσεις του κορωνοϊού στη ζωή μας και στην οικονομία είναι ήδη ορατές
Η ελπίδα όλων είναι ότι τα προληπτικά μέτρα για τον περιορισμό της διάδοσης του ιού θα αποδώσουν. Ευθύνη της κυβέρνησης είναι να παίρνει έγκαιρα και τα κατάλληλα μέτρα, χωρίς
ιδεοληψίες, ευθύνη δική μας είναι να τα εφαρμόζουμε. Φαίνεται ότι κυβέρνηση και πολίτες έχουμε αδυναμίες, παρ’ ότι η Ιταλία μας έδωσε και χρόνο και παράδειγμα.
Όμως, εκεί που φαίνεται ότι θα πονέσουμε περισσότερο είναι η οικονομία, γιατί τα προβλήματα είναι μεγάλα και θα μεγαλώσουν, χωρίς να μπορούμε τώρα να εκτιμήσουμε την έντασή τους.
Σίγουρα, θα πληγούν περισσότερο οι οικονομίες των χωρών που έχουν ήδη μεγάλα προβλήματα, όπως έγινε και το 2008 με την παγκόσμια οικονομική κρίση.
Η χώρα μας θα βρεθεί και πάλι σε δυσκολότερη θέση, όπως και το 2008, και τώρα ξέρουμε τι ακολούθησε.
Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη μας ότι ήδη η οικονομία μας, από το τελευταίο τρίμηνο του 2019, υποχωρεί σε σχέση με τους συμφωνημένους στόχους, τότε τα προβλήματα θα είναι εκρηκτικά. Μια οικονομία που δυστυχώς, παρά τα διδάγματα της κρίσης, δεν άλλαξε ουσιαστικά την παραγωγική δομή της και συνεχίζει να στηρίζεται κυρίως στην κατανάλωση, θα έχει μεγάλες απώλειες, αφού η κατανάλωση τόσο η εσωτερική όσο και των τουριστών θα μειωθεί δραστικά.
Αυτό θα χτυπήσει και την ελάχιστη εσωτερική παραγωγή, όπως και τις εξαγωγές.
Μαζί με την υποχώρηση της οικονομίας, θα μεγαλώσει και η ανεργία και φυσικά θα βρεθούμε και πάλι μπροστά στην ανάγκη εξωτερικής βοήθειας.
Τα αρχικά μέτρα, που ανακοίνωσαν η ΕΕ και η ελληνική κυβέρνηση, είναι πολύ πίσω από τις ανάγκες τόσο για την προστασία της δημόσιας υγείας όσο και της οικονομίας.
Οι απώλειες τόσο στην οικονομία όσο και στην απασχόληση θα είναι μεγαλύτερες, αν η κυβέρνηση δεν πάρει εγκαίρως, τα αποτελεσματικότερα το δυνατόν μέτρα στήριξης, και αν δεν απαιτήσει ουσιαστικά μέτρα από την ΕΕ.
Σύντομα φοβάμαι, ότι θα αντιληφθεί το λάθος της, όπως και με την εκκλησία, όμως το τίμημα που θα πληρώσουμε ως κοινωνία και ως οικονομία τότε, θα είναι πολύ πιο μεγάλο.
Ο κορωνοιός τρομάζει, όπως κάθε τι που είναι άγνωστο και αόρατο.
Στην προσωπική μας ζωή, είναι εύκολο να είμαστε υπεύθυνοι, αν και πολλές φορές φαίνεται αδύνατο, είτε από άγνοια κινδύνου, είτε από αλαζονεία, αποκαλύπτοντας ακόμη μια φορά τον κακό μας εαυτό.
Όμως, στην οικονομική ζωή και την εργασία, αρχίζουν τα πιο δύσκολα.
Υπάρχουν δραστηριότητες, όπως οι υπηρεσίες υγείας, που όχι μόνο που δεν μπορούν να σταματήσουν, αντιθέτως οι εργαζόμενοι σηκώνουν με μεγάλο προσωπικό τίμημα το μεγαλύτερο βάρος και τους αξίζουν συγχαρητήρια και κάθε υποστήριξη.
Υπάρχουν βασικές οικονομικές δραστηριότητες, όπως στον τομέα των τροφίμων, που επίσης, δεν μπορούν να σταματήσουν.
Υπάρχουν δραστηριότητες, όπως τα μέσα μαζικής μεταφοράς, που επίσης δύσκολα μπορούν να σταματήσουν, χρειάζεται όμως μεγάλη φροντίδα από τους φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς και προσοχή από αυτούς που τα χρησιμοποιούν.
Ένα πλαίσιο μέτρων για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση της νέας έκρηξης της κρίσης, μπορεί να περιλαμβάνει:
1. Την γενναία οικονομική υποστήριξη από την ΕΕ, έγκαιρα και ουσιαστικά, και όχι όπως το 2010. Αυτό αφορά όλες τις χώρες και κυρίως, τις χώρες του Νότου, που εκτός από τα ανοικτά οικονομικά τους προβλήματα, έχουν και τις μεγαλύτερες απώλειες από τον κορονοιό.
2. Μείωση κατά 50% του προβλεπόμενου πρωτογενούς πλεονάσματος, για φέτος και για τα επόμενα δυο χρόνια, για να αποδεσμεύσει πόρους η χώρα μας και να χρηματοδοτήσει επιχειρήσεις, εργαζόμενους και επαγγελματίες.
3. Η κυβέρνηση πρέπει να αξιοποιήσει μέρος των πόρων των 36 δις ευρώ, του «μαξιλαριού», κυρίως από τα δάνεια του 3ου μνημονίου.
4. Οι τράπεζες αξιοποιώντας και τις νέες δυνατότητες των τελευταίων αποφάσεων της ΕΚΤ, για τις συστημικές τράπεζες όλης της Ευρωζώνης, να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις που πλήττονται από την πανδημία και με κρατική εγγύηση, όπου χρειάζεται και μπορεί να γίνει και να διευκολύνουν τους δανειολήπτες.
5. Στις επιχειρήσεις που έκλεισαν, λόγω κυβερνητικών αποφάσεων, αλλά και εκείνες που πλήττονται ιδιαίτερα από την πανδημία, το δημόσιο να υποστηρίξει εργαζόμενους και επιχειρήσεις στην ασφαλιστική και μισθολογική τους κάλυψη.
6. Η κυβέρνηση να ενισχύσει αποφασιστικά, το Εθνικό Σύστημα Υγείας με έκτακτα και μόνιμα μέτρα.
7. Επιτέλους να προχωρήσει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, αρχίζοντας από τις Αστικές και Υπεραστικές μεταφορές και τον περιορισμό των καρτέλ που ευνοούνται και από την κρίση της πανδημίας, και φυσικά μεταρρυθμίσεις στο κράτος.
8. Θεωρώ αυτονόητο ότι, το δημόσιο δεν θα επιτρέψει να συνεχιστούν τα φαινόμενα αισχροκέρδειας που έχουν εμφανιστεί από ορισμένους κλάδους και επιχειρήσεις.
9. Ίσως πιο σημαντικό από όλα τα μέτρα να είναι, η καλή και ειλικρινής συνεργασία πολιτείας-επιχειρήσεων-εργαζομένων, γιατί αυτήν την φορά ή θα περιορίσουμε την οικονομική και κοινωνική ζημιά όλοι μαζί, ή θα γεννήσουμε μια πραγματικότητα μη αντιστρεπτή στον ορατό ορίζοντα, για όλους.
Χωρίς φόβο και απόγνωση, με ατομική και συλλογική υπευθυνότητα, μπορούμε την χαμένη Άνοιξη να μην την επιτρέψουμε να έχει μια δυστοπική συνέχεια.