Το πρόβλημα της αποβιομηχάνισης της Βόρειας Ελλάδας είναι γνωστό και μεγάλο, όπως μεγάλη είναι η ανάγκη που έχει η τοπική – αλλά και η εθνική – οικονομία από νέες παραγωγικές επιχειρήσεις. Επιχειρήσεις που παράγουν εξαγώγιμα προϊόντα, επενδύουν και δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Μια τέτοια επιχείρηση μπορεί να γίνει ξανά η γνωστή μας Μαλαματίνα. Η εταιρεία είναι αλήθεια ότι πέρασε μια μεγάλη περίοδο δυσκολιών, φθάνοντας μάλιστα τα τελευταία χρόνια στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Μέχρι πρότινος το μέλλον για τους 86 τότε εργαζόμενους, αλλά και τους εκατοντάδες αμπελουργούς και προμηθευτές της Μαλαματίνας, ήταν τουλάχιστον αβέβαιο. Η απόκτηση της εταιρείας από τον όμιλο εταιρειών Mantis άνοιξε ένα παράθυρο ελπίδας, αφού το σχέδιο που παρουσίασε ο νέος επενδυτής δημιουργούσε προϋποθέσεις, όχι μόνο για την επιβίωση αλλά και για μια νέα εποχή ανάπτυξης της ιστορικής οινοποιίας της Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί, ο νέος επενδυτής ανέλαβε να καλύψει υποχρεώσεις άνω των 13 εκατ. ευρώ προς τράπεζες, δημόσιο, ασφαλιστικούς οργανισμούς και ιδιώτες, για να διασωθεί η εταιρεία από τη χρεοκοπία. Χρηματοδότησε την Μαλαματίνα να μπορέσει το 2021 να αγοράσει και να οινοποιήσει περισσότερους από 12.000 τόνους σταφυλιών, στηρίζοντας έτσι το εισόδημα περισσότερων από 800 αμπελουργών.
Οι εκπρόσωποι της διοίκησης, απαντώντας σε ισχυρισμούς των συνδικαλιστών, υπογραμμίζουν ότι το σχέδιο δεν περιείχε καμία δέσμευση των νέων ιδιοκτητών για διατήρηση των υφιστάμενων συμβάσεων, παρά μόνο για τη μεταφορά τους στη νέα εταιρεία. Ήταν, αντίθετα, όπως λένε οι ίδιες πηγές, σαφής η αναφορά στην ανάγκη για βελτιστοποίηση του μοντέλου λειτουργίας και ο εξορθολογισμό των λειτουργικών δαπανών της εταιρείας, ώστε να προσαρμοστεί στα σημερινά δεδομένα της αγοράς.
Εκτός από την κάλυψη υποχρεώσεων, το σχέδιο του επενδυτή περιλαμβάνει επίσης την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων συνολικού ύψους 12 εκατ. ευρώ, σε μηχανολογικό εξοπλισμό και πάγια στοιχεία, την επόμενη δεκαετία.
Στελέχη της νέας διοίκησης αναφέρουν ότι στόχος του σχεδίου είναι να πετύχει τον υπερδιπλασιασμό των καθαρών πωλήσεων της οινοποιίας στην επόμενη πενταετία, με προοπτική αυτές να ανέλθουν στα 20 εκατ. ευρώ (έναντι 9,5 εκατ. ευρώ το 2021) και οι εξαγωγές να φθάσουν στο 25% του τζίρου της. Μάλιστα, η εταιρεία σχεδιάζει τη σύσταση θυγατρικής στη Γερμανία για την καλύτερη προώθηση των ετικετών της στην κεντροευρωπαϊκή αγορά.
Η υλοποίηση του πλάνου έχει ήδη ξεκινήσει, αφού μέσα στο πρώτο επτάμηνο από την απόκτηση της Μαλαματίνας, έχουν προχωρήσει επενδύσεις άνω του 1,5 εκατ. ευρώ σε μηχανολογικό εξοπλισμό για τα οινοποιεία. Η Μαλαματίνα έχει, επίσης, λανσάρει στην αγορά νέες ετικέτες κρασιών και δύο νέες ρετσίνες, ενώ παρέχει και υπηρεσίες παραγωγής και εμφιάλωσης κρασιών σε τρίτους.
Η νέα διοίκηση υποστηρίζει ότι το ελπιδοφόρο αυτό ξεκίνημα σκόνταψε, σχεδόν από την αρχή, στις διαφωνίες με τους συνδικαλιστές της εταιρείας, οι οποίοι απέρριψαν χωρίς δεύτερη συζήτηση την πρόταση της διοίκησης για Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση εργασίας, με -όπως επισημαίνει η διοίκηση- λελογισμένες αυξήσεις μισθών και διατήρηση υφιστάμενων παροχών. Στελέχη της εταιρείας τονίζουν ότι, παρά την άρνηση των εκπροσώπων του σωματείου τους, το 72% των εργαζομένων αποδέχθηκε τις προτάσεις της διοίκησης και υπέγραψαν ατομικές συμβάσεις εργασίας.
Η δεύτερη σύγκρουση προέκυψε όταν ανακοινώθηκε το σχέδιο κατάργησης του ζημιογόνου τμήματος διάθεσης, στο πλαίσιο της απαραίτητης λειτουργικής αναδιάρθρωσης της παραγωγικής μονάδας στο Καλοχώρι. Σε όλους τους εργαζόμενους στο τμήμα προσφέρθηκε η δυνατότητα μεταφοράς σε άλλα παραγωγικά τμήματα της εταιρείας ή συμμετοχής σε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου με ενισχυμένες παροχές. Παρότι ένα μέρος των εργαζομένων επέλεξαν να κάνουν χρήση αυτών των επιλογών, οι ίδιοι συνδικαλιστές απέρριψαν κάθε πρόταση προχωρώντας σε απεργία διαρκείας και αποκλεισμό των εγκαταστάσεων.
Σήμερα, μετά από εντάσεις και επεισόδια και κατόπιν της σχετικής εισαγγελικής παρέμβασης, φαίνεται ότι διασφαλίστηκε η ανεμπόδιστη είσοδος όσων επιθυμούν να εργαστούν, το εργοστάσιο της Μαλαματίνας στη Καλοχώρι λειτουργεί σε καθημερινή βάση.
Το πρόβλημα για τους συνδικαλιστές είναι ότι με τη στάση που τήρησαν δεν κατάφεραν να συσπειρώσουν την πλειοψηφία των εργαζομένων. Άλλωστε, από τους 90 σήμερα εργαζομένους απεργούν μόνο οι 24, οι υπόλοιπο μάλιστα συγκρότησαν νέο σωματείο και στηρίζουν το νέο ξεκίνημα της εταιρείας.
Από την άλλη, το πρόβλημα για τη διοίκηση της εταιρείας είναι ότι δεν εξασφάλισε εργασιακή ειρήνη, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η υλοποίηση του φιλόδοξου προγράμματος που έχει ξεκινήσει. Όμως, όπως, τονίζει υψηλόβαθμο στέλεχος της διοίκησης, «για να υπάρχει συναίνεση χρειάζονται να τη θέλουν και οι δύο πλευρές. Οι εργαζόμενοι της Μαλαματίνας, στη μεγάλη πλειοψηφία τους, έδειξαν ότι θέλουν τη συνεννόηση. Θέλουν να πάει η εταιρεία μπροστά, διασφαλίζοντας καλύτερες προοπτικές για όλους».
Σε κάθε περίπτωση, ζητούμενο είναι να επικρατήσει η λογική και η σύνεση, ώστε το σχέδιο εκσυγχρονισμού της εταιρείας να προχωρήσει και να υλοποιηθούν οι προσδοκίες για ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της Μαλαματίνας.
Η Βόρεια Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να χάνει επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας.