Skip to main content

Με 13 υπογραφές η ίδρυση του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης το 1916

Από Voria.gr
Η αγορά της Θεσσαλονίκης εκφράζει τον χαρακτήρα της πόλης και αποτελεί μέχρι σήμερα το μέτρο ευημερίας των κατοίκων της και βασικός πόλος επισκεπτών.

Η Θεσσαλονίκη είναι πόλη του εμπορίου. Όχι τώρα, όχι σήμερα, από πάντα. Με επίκεντρο το λιμάνι, χάριν του οποίου άλλωστε ιδρύθηκε στα χρόνια των Μακεδόνων βασιλέων η πόλη, το εμπόριο ασκείται ως κύρια οικονομική δραστηριότητα εδώ και 24 αιώνες!

Σε όλα αυτά τα χιλιάδες χρόνια διαδρομής της Θεσσαλονίκης τα πάντα άλλαξαν μορφή και χαρακτήρα. Στο 20ο αιώνα και μέχρι σήμερα –ιδιαίτερα μετά το 2012, όταν η πόλη απελευθερώθηκε και εντάχθηκε στο εθνικό κορμό- το εμπόριο ασκείται συστηματικά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Χωρίς υπερβολή η αγορά εκφράζει τον χαρακτήρα της πόλης και αποτελεί μέχρι σήμερα το μέτρο της ευημερίας των κατοίκων της, αλλά και βασικός πόλος των επισκεπτών. Με αυτά τα δεδομένα η επέτειος των 100 ετών από την ίδρυση του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης που συμπληρώνονται φέτος είναι σημαντική. Έτσι κι αλλιώς ένας αιώνας είναι μεγάλο διάστημα, αφού συμπεριλαμβάνει τέσσερις γενιές ανθρώπων. Πολύ περισσότερο όταν μιλάμε για τον 20 αιώνα –ίσως τον πιο πυκνό για την ανθρωπότητα, την Ευρώπη και την περιοχή μας στο νοτιοανατολικό άκρο της ηπείρου μας. Πολύ φυσιολογικά, λοιπόν, ο Εμπορικός Σύλλογος τιμά αυτά την επέτειο, με μια εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στις 7 Δεκεμβρίου στον Ολύμπιον. Αλλά και με την έκδοση επετειακού τόμου με την ιστορία του Συλλόγου και του εμπορίου της Θεσσαλονίκης αυτά τα 100 χρόνια. Τη συγγραφή του ιστορικού αυτού έργου έχουν αναλάβει οι δρ. Φιλολογίας και συγγραφέας Κωνσταντίνος Πλαστήρας και ο δρ. Ιστορίας και νομικός Σωτήριος Μιχελουδάκης.

Οκτώβριος 2016: η αρχή

Από την έρευνα των δύο αυτών επιστημόνων προκύπτει ότι στις 27 Οκτωβρίου του 1916 δεκατρείς επιφανείς έμποροι της Θεσσαλονίκης συνήλθαν έχοντας στόχο να ιδρύσουν σύλλογο με την επωνυμία Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης. Η αρχική ομάδα συνεκάλεσε Γενική Συνέλευση και την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου 1916 τα ιδρυτικά μέλη του Εμπορικού Συλλόγου συνυπέγραψαν το Πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης και ψήφισαν το Καταστατικό του. Ιδρυτικά μέλη του ΕΣΘ, τα οποία κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα από διαφορετικές εμπορικές δραστηριότητες της αγοράς της πόλης, υπήρξαν οι: Σταύρος Γρηγοριάδης, Θ. Ξένος, Δήμος Παπακωνσταντίνου, Γ. Γκουτζιαμάνης, Ν. Αθητάκης, Π. Γεωργίου, Γρ. Γρηγοριάδης, Γ. Μπούρος, Χρ. Κολισιάκης, Αντων. Καμπίτογλου, Ι. Κ. Ζωίδης, Ν. Ναξιάδης, Δ. Ρώμπαπας, Αθανάσιος Μακρής, Σ. Καράγιας, Ν. Παπάζογλου, Ευάγ. Παπαγεωργακόπουλος, Αχ. Μαρινσιόγλου, Δ. Χοντροδήμος, Αχιλ. Χατζή, Εμμ. Τσάκωνας, Φώτιος Τσίτσας, Ευθ. Λάτσκας, Κ. Κουτσινάρης, Παν. Πετρίδης, Δούκας Σαχίνης, Χ. Ταγαράς, Αλ. Κράλλης, Γ. Παπακώστας, Γ. Σαμαράς, Στ. Παπακώστς, Κ. Καπιτζιόγλου, Ιωάννης Τιάλιος, Κ. Κόπανος, Κύρος Κύρτσης, Ι. Μεσθανεύς, Κ. Δαρδούφας, Γρ. Καραγιαννίδης, Αντ. Τσιράκογλου, Γ. Αλβανός, Ε. Τζοάννου, Μερ. Τζήκας, Κ. Γκιάτας, Αντ. Τσάνας. Πρώτος πρόεδρος του ΕΣΘ υπήρξε ο Αθανάσιος Μακρής.

Ποιοί όμως ήταν οι λόγοι που ώθησαν τους εμπόρους της εποχής να οργανωθούν. Τα δύο πρώτα άρθρα του πρώτου καταστατικού είναι διαφωτιστικά του θέματος:

Άρθρον 1. Συνιστάται εν Θεσσαλονίκη Σύλλογος υπό την επωνυμίαν «Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης», του οποίου σκοπός είναι η μέριμνα περί προαγωγής και αναπτύξεως του εμπορίου εν γένει, ως και των κατ᾽ ιδίαν συμφερόντων του Συλλόγου.
Άρθρον 2. Μέλη του Συλλόγου δύνανται να ώσιν έμποροι, εμποροβιομήχανοι, τραπεζίται, παραγγελιοδόχοι, και αντιπρόσωποι εταιριών ασκούντες το επιτήδευμα αυτών εν οιαδήποτε πόλει της Μακεδονίας και όντες εγγεγραμμένοι εις τον κατάλογον των επιτηδευμάτων της περιφέρειας αυτών»

28 δραστηριότητες

Σύμφωνα με τα στοιχεία των Πλαστήρα και Μιχελουδάκη μέχρι το 1924, ο ΕΣΘ περιελάμβανε στη δύναμή του 1301 μέλη. Από το 1916 μέχρι το 1925, το Καταστατικό του Συλλόγου τροποποιήθηκε τέσσερεις φορές, και κατά το διάστημα αυτό πρόεδροι του Συλλόγου διετέλεσαν οι Αθανάσιος Μακρής και Κύρος Κύρτσης. Το 1925 το καταστατικό του Συλλόγου τροποποιήθηκε ακόμη μία φορά. Τα μέλη του κατετάγησαν σε 28 εσωτερικά τμήματα, ανάλογα με τα προϊόντα που διακινούσαν. Τα μέλη των εσωτερικών τμημάτων εξέλεγαν πρόεδρο, έφορο και εισηγητή, οι οποίοι στη συνέχεια εξέλεγαν την Εκτελεστική Επιτροπή. Τα 28 εσωτερικά τμήματα περιελάμβαναν τις κατηγορίες: υφασματεμπόρων και ειδών νεωτερισμού, καπνεμπόρων, αντιπροσώπων εμπορίου και βιομηχανίας, εταιρειών ασφαλειών πυρός, παραγγελιοδόχων, χαρτεμπόρων και βιβλιοχαρτοπωλών, εμπόρων παραγωγής δασικών προϊόντων, ξυλεμπόρων, εμπόρων οπωρών και εσπεριδοειδών, υαλεμπόρων, τυρεμπόρων και τυροκόμων, εμπόρων ακατεργάστων δερμάτων, σιδηρεμπόρων, εμπόρων σιδηρικών, φαρμακέμπορων, καυσοξυλεμπόρων, εμπόρων εγχωρίων αλεύρων, εμπόρων αποικιακών, εμπόρων βιομηχάνων και ηλεκτρικών προϊόντων, αυτοκινήτων και ειδών αυτοκινήτων, γενηματεμπόρων, εισαγωγέων ελαιολάδου, ελαιοεμπόρων, έμπορων κατεργασμένων δερμάτων και ειδών υποδηματοποιίας, εμπόρων εδωδίμων, σακκεμπόρων, νηματεμπόρων και βαμβακέμπορων και εμπόρων λοιπού εμπορίου. Ένα πλήρες πανόραμα των εμπορικών δραστηριοτήτων της εποχής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόδρομος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης υπήρξε η Εμπορική Λέσχη, η οποία είχε συσταθεί το 1895, επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και είχε ως σκοπό την προστασία των συμφερόντων των εμπόρων και ιδίως των εισαγωγέων. Οι ιδρυτές της Λέσχης ήταν μεγαλέμποροι εισαγωγείς, ενώ αργότερα έγιναν μέλη και πολλοί άλλοι έμποροι διαφόρων κλάδων.

πηγή φωτο thessaloniki.photos.vagk.gr - Θεσσαλονίκη 1916