Καλημέρα σας!
Καλό μήνα!
Έρχονται χρόνια δύσκολα και συγχρόνως ενδιαφέροντα. Όσοι παρακολούθησαν εκ του σύνεγγυς τη διήμερη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη κατάλαβαν πλήρως ότι βρισκόμαστε ενόψει γεωπολιτικών ανακατατάξεων. Η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία αφενός έδωσε «φιλί ζωής» στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο και αφετέρου επιτάχυνε εξελίξεις. Κατ’ αρχήν η Δύση κατονομάζει, πλέον, επίσημα τους δύο βασικούς εχθρούς και αντιπάλους της. Την Κίνα πρωτίστως, με έμφαση στο οικονομικό πεδίο, και τη Ρωσία, ως επιθετική στρατιωτική δύναμη. Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή αν η στοχοποίηση των αντιπάλων θα λειτουργήσει θετικά για τη Δύση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι την κινητοποιεί. Ας μην ξεχνάμε ότι ο καπιταλισμός και η ελεύθερη αγορά θριάμβευσαν σε συνθήκες ανταγωνισμού με τον κουμμουνισμό και τον υπαρκτό σοσιαλισμό, ενώ και η στρατιωτική επικράτηση στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εξελίχθηκε λόγω της επιθετικής στάσης και πρακτικής του Χίτλερ και των συμμάχων του. Το 1993 ο Αμερικανός οικονομολόγος Michel Albert έγραψε το βιβλίο «Καπιταλισμός εναντίον καπιταλισμού» για να εξηγήσει πως το δυτικό οικονομικό σύστημα για να προοδεύσει χρειάζεται αντιπάλους, οι οποίοι τότε –το 1993- δεν υπήρχαν ή μάλλον είχαν εξαφανιστεί. Ο ίδιος τότε, ενώπιον του αδιεξόδου της ανυπαρξίας αντιπάλου, είχε επινοήσει έναν «εμφύλιο» ανάμεσα στον καπιταλισμό του Ρήνου, δηλαδή της Γερμανίας και της υπόλοιπης Ευρώπης, που ήταν παραγωγικός και ακολουθούσε παραδοσιακές πρακτικές, και τον καπιταλισμό της Wall Street και των χρηματιστηρίων γενικότερα, που νοιάζονται μόνο για αύξηση των αποδόσεων με οποιοδήποτε τρόπο. Σε κάθε περίπτωση το δυτικό στρατόπεδο οριοθετεί, πλέον, με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει, αλλά και τις προτεραιότητες του τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα.
Η Ελλάδα στη νέα εποχή
Ανάμεσα σε όλα αυτά θα κινηθεί το επόμενο διάστημα η Ελλάδα. Μια χώρα υπό διαρκή μετάβαση, σε έναν κόσμο υπό αναθεώρηση. Κίνδυνοι και ευκαιρίες. Παγίδες και δυνατότητες. Πολλά εξαρτώνται από τα πρόσωπα και τις καταστάσεις που θα διαχειριστούν τι υποθέσεις, αλλά και η στόχευση. Είναι άλλο να δουλεύεις για να προωθήσεις την Ελλάδα των επόμενων 30, 40, 50 ετών και διαφορετικό να σε ενδιαφέρουν μόνο οι εκλογές των επόμενων μηνών. Είναι διαφορετικό να έχεις στο μυαλό σου μια χώρα συνταξιούχων και διαφορετικό να δίνεις προτεραιότητα στη νέα γενιά. Είναι άλλο να δίνεις σε κάποιον χαρτζιλίκι για να τη βγάλει σήμερα και αύριο, και άλλο να τον μάθεις να ψαρεύει για να μην ξαναπεινάσει ποτέ. Και είναι εντελώς διαφορετικό να συμμετέχεις –έστω με βάση το μέγεθος και το εκτόπισμά σου- στις συζητήσεις και στις διεργασίες για το υπό διαμόρφωση τοπίο και εντελώς διαφορετικό να παραμένεις κολλημένος 100 χρόνια πριν και να χλευάζεις απλώς τις αλλαγές που γίνονται στον κόσμο, χωρίς να μπορείς ούτε να τις επηρεάσεις, ούτε να αντιμετωπίσεις τις συνέπειες της στην πράξη. Διότι «με τα λόγια χτίζεις ανώγεια και κατώγεια».
Έξι στους δέκα δεν πληρώνουν
Η ιστορία είναι απλή, ξεκάθαρη και κλασικά ελληνική. Η κυβέρνηση για να βοηθήσει την οικονομία επινόησε την επιστρεπτέα προκαταβολή. Χρήματα από τον προϋπολογισμό του κράτους, αλλά και ευρωπαϊκούς πόρους, τους οποίους χορήγησε στις επιχειρήσεις με τη μορφή άτοκου δανείου και την πρόβλεψη να πάρει πίσω τα χρήματα εν ευθέτω χρόνω, όταν η κατάσταση θα ομαλοποιούνταν. Κάπως έτσι περί τις 700.000 επιχειρήσεις και επαγγελματίες έλαβαν ενισχύσεις 8,3 δισ. ευρώ. Στην πορεία άρχισαν τα αναμενόμενα παζάρια ανάμεσα στους εκπροσώπους των επιχειρήσεων και το υπουργείο Οικονομικών, μπήκαν κάτω διάφοροι δείκτες, ποσοστά, μεγέθη, ασκήθηκε πολιτική πίεση και στο τέλος η κυβέρνηση συμφώνησε σε γενναίο «κούρεμα» 75% - 80% και εξόφληση του υπολοίπου σε 96 δόσεις, δηλαδή οκτώ χρόνια, με αφετηρία τον φετινό Ιούλιο, που μπήκε σήμερα. Η επιστρεπτέα, δηλαδή, έγινε στην πράξη μη επιστρεπτέα. Αλλά ούτε αυτό είναι αρκετό για πολλές επιχειρήσεις, οι οποίες δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να επιστρέψουν τα δανεικά, παρά το ότι τα δέχθηκαν με προθυμία και κατόπιν αιτήσεως τους. Σύμφωνα με έρευνα, την οποία δημοσιοποίησε χθες το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, ανήσυχοι εμφανίζονται έξι στους δέκα επιχειρηματίες – μέλη του, καθώς εκτιμούν ότι η αποπληρωμή της επιστρεπτέας προκαταβολής θα επηρεάσει τη συνέπεια τους ως προς τις άλλες υποχρεώσεις τους. Μόλις δύο στους δέκα απαντούν πως δεν θα υπάρξει κάποια επίπτωση, δηλαδή αναγνωρίζουν το χρέος και –κυρίως- την υποχρέωση να το ξοφλήσουν. Ουδεμία έκπληξις! Ακόμη και σήμερα –μετά την οκτάχρονη οικονομική κρίση, ύφεση και ουσιαστική χρεοκοπία της χώρας στη δεκαετία του 2010- υπάρχουν άνθρωποι της αγοράς που πιστεύουν πως όταν κάποιο χρέος χαρίζεται δεν το πληρώνει κανείς. Πολύ χειρότερα, δεν ενδιαφέρονται εάν αυτό το χρέος φορτώνεται στην πλάτη όλων των Ελλήνων και στις επόμενες γενιές. Αυτή η νοοτροπία «άλλο εγώ, άλλο το κράτος» προφανώς έχει αρνητικές συνέπειες για μια χώρα φτωχή με πλούσιους κατοίκους, οι οποίοι σε σημαντικό ποσοστό απαιτούν καθημερινά από την πολιτεία –Παιδεία, Περίθαλψη, Ασφάλεια, Κοινωνική Πρόνοια, δρόμους, γεφύρια και αεροδρόμια, μεταξύ άλλων-, αλλά εισφέρουν ελάχιστα και γενικά προσπαθούν να αποφύγουν όσα μπορούν, όταν δεν τα κλέβουν. Την κατάληξη αυτής της πορείας ο καθένας μπορεί να την εκτιμήσει και μάλιστα με σχετική ακρίβεια για το χρόνο και το μέγεθος της καταστροφής.
Περίπτερο 13: Πλήρες…
Σε καλό δρόμο βαδίζει η συμμετοχή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στη φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η διοίκηση της ΔΕΘ – Helexpo, που ίδρωσε και ξεΐδρωσε αρκετές φορές μέχρι να φτάσει θετική η απάντηση από το Άμπου Ντάμπι. Διότι πράγματα που γίνονταν σε χρόνια –συνήθως η συμφωνία για την τιμώμενη χώρα κλείνει ένα χρόνο πριν- έγιναν σε λίγους μήνες, με διαδικασίες φαστ τρακ. Όπως δείχνουν τα πράγματα οι οργανισμοί, οι φορείς και οι επιχειρήσεις από τα Εμιράτα θα καταλάβουν το σύνολο του περιπτέρου 13, του μεγαλύτερου σε έκταση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο εκθεσιακό κέντρο της Θεσσαλονίκης. Τεχνολογία, αμυντική βιομηχανία, μεταφορές, υπηρεσίες logistics, ακίνητα, τουρισμός είναι ορισμένοι από τους πιο δυναμικούς τομείς της αραβικής χώρας, που θα εκπροσωπηθούν στη Θεσσαλονίκη, ενώ κι ένα κομμάτι από το καθιερωμένο οικονομικό φόρουμ που οργανώνει η ΔΕΘ στη διάρκεια της Έκθεσης θα είναι αφιερωμένο στις οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες έχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης. Γι’ αυτό και η οργάνωση έχει προβλέψει να υπάρξουν επιχειρηματικές συναντήσεις Β2Β ανάμεσα στις δύο πλευρές. Για γνωριμία και ότι προκύψει…
Η αισιοδοξία Μασούτη
Αισιόδοξος ότι οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ δεν θα ψηλώσουν μέσα στο καλοκαίρι, αλλά αντίθετα σε ορισμένες περιπτώσεις θα αποκλιμακωθούν είναι ο Γιάννης Μασούτης. Ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, αλλά και επικεφαλής της αλυσίδας σούπερ μάρκετ «Μασούτης» πιστεύει ακόμη ότι ούτε θέμα επάρκειας θα υπάρξει στα τρόφιμα. Επικαλείται, μάλιστα, το ότι η Ελλάδα -η Ελλαδίτσα μας όπως την αποκαλεί με τρυφερότητα- έχει αποδείξει ότι μπορεί και τα καταφέρνει καλύτερα από άλλες χώρες, μεγαλύτερες και πιο οργανωμένες. Εκ της θέσεως του στον καθημερινό επιχειρηματικό στίβο του λιανεμπορίου προφανώς ξέρει τι λέει, οπότε το θετικό μήνυμά του έχει αξία.