Skip to main content

Παγκόσμιος συναγερμός: Η επισιτιστική κρίση θα χειροτερέψει- Πείνα απειλεί εκατ. ανθρώπους

Ο πόλεμος επιδεινώνει μια κρίση που έχει ήδη τροφοδοτηθεί από την κλιματική αλλαγή, το αυξημένο κόστος ζωής και την αύξηση των τιμών των λιπασμάτων.

Εκατομμύρια άνθρωποι θα έρθουν αντιμέτωποι με την πείνα καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνδυάζεται με «οικονομικά» και «κλιματικά» σοκ που ταλανίζουν τις αγορές.

Έξι μήνες συγκρούσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας- δύο αγροκτηνοτροφικές δυνάμεις, έχουν βυθίσει το παγκόσμιο επισιτιστικό σύστημα σε μια άνευ προηγουμένου καταστροφή, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους αντιμέτωπους με την πείνα, γράφει το Politico σε ένα δημοσίευμα- «καμπανάκι» για την επισιτιστική ασφάλεια του πλανήτη.

Ο πόλεμος επιδεινώνει μια κρίση που έχει ήδη τροφοδοτηθεί από την κλιματική αλλαγή, το αυξημένο κόστος ζωής και την αύξηση των τιμών των λιπασμάτων που δημιουργεί την πιο οξεία παγκόσμια επισιτιστική κρίση εδώ και δεκαετίες. Μια συμφωνία με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ για το άνοιγμα της Μαύρης Θάλασσας έστω για τα πλοία τροφίμων μπορεί να μην είναι αρκετή για να ανακουφίσει τα εκατομμύρια των ανθρώπων που αγωνίζονται για ένα πιάτο φαΐ σε όλη την Αφρική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.

Δεκατέσσερα δισ. ευρώ λιγότερα για την επισιτιστική ασφάλεια

«Δουλεύω σε αυτόν τον τομέα τώρα για περισσότερα από 15 χρόνια και αυτή για μένα είναι η χειρότερη κρίση που έχουμε δει», δήλωσε η Καρίν Σμόλερ, επικεφαλής του Shamba Centre, ένα Think Tank που εργάζεται για τον τερματισμό της παγκόσμιας πείνας.

Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις προσπαθούν να προετοιμαστούν για ακόμη πιο αυξημένα επίπεδα πείνας, καθώς αντιμετωπίζουν ένα ετήσιο κενό 14 δισεκατομμυρίων ευρώ στις δαπάνες για την επισιτιστική ασφάλεια, σύμφωνα με έκθεση του 2020 της Ceres 2030, επίσης άλλο Think Tank, διεθνούς βεληνεκούς. Ο πόλεμος της Μόσχας στην «ψωμιέρα» της Ευρώπης έχει κλονίσει σοβαρά την παγκόσμια αγορά τροφίμων, αναγκάζοντας τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να μειώσουν τις μερίδες τροφίμων σε χώρες όπως η Υεμένη.

Τριάντα έξι χώρες βασίζονται στην Ουκρανία και τη Ρωσία

Τριάντα έξι χώρες βασίζονται στην Ουκρανία και τη Ρωσία για περισσότερες από τις μισές εισαγωγές σιταριού τους.

Μια ειδική ομάδα διαχείρισης κρίσεων του ΟΗΕ παρακολουθεί περισσότερες από 60 χώρες που δυσκολεύονται να πληρώσουν για τις εισαγωγές τροφίμων. Οι υψηλές τιμές ενέργειας και η αστάθεια στην αγορά τροφίμων έχουν ασκήσει πρόσθετη πίεση στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Απομακρύνεται ο στόχος εξάλειψης της πείνας μέχρι το 2030

Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι πεινούν παγκοσμίως, ο στόχος των Ηνωμένων Εθνών για τον τερματισμό της πείνας μέχρι το τέλος της δεκαετίας φαίνεται να είναι πιο μακριά από ποτέ.

Η ξηρασία πλήττει το Κέρας της Αφρικής, αφήνοντας περίπου 26 εκατομμύρια ανθρώπους να αντιμετωπίζουν ελλείψεις τροφίμων στην Κένυα, την Αιθιοπία και τη Σομαλία τους επόμενους έξι μήνες. Περισσότερα από 7 εκατομμύρια ζώα έχουν ήδη αφανιστεί. Σε ολόκληρη την Ανατολική Αφρική συνολικά, περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν οξεία επισιτιστική ανασφάλεια.

«Η μεγα-κρίση για την οποία κανείς δεν μιλάει»

Ο Γιαν Έγκελαντ, γενικός γραμματέας του Νορβηγικού Συμβουλίου Προσφύγων, μια οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα έγραψε στο Twitter: «Ένας λιμός που μπορεί να αποφευχθεί εντελώς απειλεί την περιοχή του Κέρας της Αφρικής».

«Αυτή είναι η «μεγα-κρίση για την οποία κανείς δεν μιλάει», είπε.

Στον Λίβανο, επίσης μεγάλος εισαγωγέας ρωσικού και ουκρανικού σιταριού, ο πραγματικός πληθωρισμός στις τιμές των τροφίμων κυμαινόταν στο 122%. Ο πληθωρισμός των εγχώριων τιμών των τροφίμων είναι υψηλός σε όλες σχεδόν τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Οι χώρες που απειλούνται περισσότερο

Αυτό σημαίνει ότι είναι δύσκολο για τους ανθρώπους να αγοράσουν φαγητό ακόμη και σε μέρη όπου δεν υπάρχει έλλειψη. Οι άνθρωποι πληρώνουν περισσότερα για είδη πρώτης ανάγκης παντού, από το Περού μέχρι το Μπουρούντι. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, ένα αιρθμός ρεκόρ 49 εκατομμυρίων ανθρώπων σε 46 χώρες θα μπορούσαν να πέσουν σε λιμό ή «συνθήκες που μοιάζουν με λιμό» εν μέσω της επισιτιστικής κρίσης.

Οι χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο είναι η Αιθιοπία, η Νιγηρία, το Νότιο Σουδάν, το Αφγανιστάν, η Σομαλία και η Υεμένη, όπου υπάρχουν αυτήν τη στιγμή 750.000 άνθρωποι που που πεθαίνουν από την πείνα, εκ των οποίων οι 400.000 μόνο στην περιοχή Τιγκράι της Αιθιοπίας, όπου μαίνεται εμφύλιος πόλεμος.

Τα χαμηλά συναλλαγματικά αποθέματα δυσκόλεψαν τη Σρι Λάνκα να εισάγει τρόφιμα. Η εκδιωχθείσα κυβέρνηση προσπάθησε να βελτιώσει την κρίση του ισοζυγίου πληρωμών της με την απαγόρευση της εισαγωγής λιπασμάτων, η οποία -σε συνδυασμό με την πλήρη απαγόρευση της χρήσης τους,οδήγησε στην καταστροφή της μισής καλλιέργειας ρυζιού της χώρας.

«Η εγχώρια παραγωγή τροφίμων έχει μειωθεί απότομα τον περασμένο χρόνο. Οι ελλείψεις καυσίμων έχουν κάνει την παραγωγή, τη μεταποίηση, τη μεταφορά και το λιανικό εμπόριο πολύ δύσκολη και οι εισαγωγές τροφίμων και καυσίμων είναι απαγορευτικά ακριβές», δήλωσε ο Σαλμάλι Γκουτάλ, εκτελεστικός διευθυντής της Focus on the Global South, ακόμα ένα Think Tank.

Η συμφωνία Ρωσίας- Ουκρανίας είναι εύθραστη και πολύ πίσω από τις απαιτήσεις

H συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Τουρκίας και του ΟΗΕ για την επανεκκίνηση των εξαγωγών τροφίμων από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της Ουκρανίας βοήθησε κάπως να αποσυμπιεστούν οι αγορές. Οι τιμές του σιταριού μειώθηκαν κατά 14,5% μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου, ενθαρρυνόμενες από την προοπτική εξαγωγής περίπου 20 εκατομμυρίων τόνων ουκρανικών σιτηρών.

Αλλά η συμφωνία ξεκίνησε με καθυστερήσεις και αστάθεια από τότε που υπογράφηκε στις 22 Ιουλίου. Η Ρωσία έπληξε αμέσως το λιμάνι της Οδησσού με πυραύλους και η Ουκρανία, αν και αισιόδοξη ότι η συμφωνία θα προσφέρει την πολύ αναγκαία οικονομική ανακούφιση για τους αγρότες της, λέει ότι υπάρχουν μόνο «λίγες πιθανότητες» να πετύχει στην πράξη.

Μια ντουζίνα περίπου πλοία που έχουν διασχίσει τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο μέχρι στιγμής είναι σε μεγάλο βαθμό εκείνα που είχαν κολλήσει στην Ουκρανία από το ξέσπασμα του πολέμου και παραμένουν τεράστιες προκλήσεις για να φτάσουναρκετά πλοία συμπεριλαμβανομένων των ναυλωμένων από τον ΟΗΕ πλοίων που μεταφέρουν επισιτιστική βοήθεια, επισημαίνει το Politico..

«Δεν είναι ακόμη σαφές εάν η Ουκρανία μπορεί πραγματικά να καταφέρει να εξάγει ό,τι χρειάζεται επειγόντως να εξαχθεί», δήλωσε ο Ντόμινικ Τσίλερ, αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (IFAD), μιας υπηρεσίας του ΟΗΕ.

«Εξακολουθούμε να φοβόμαστε ότι αυτές οι ελλείψεις βασικών τροφίμων θα μπορούσαν να προκαλέσουν αναταραχή στις αγορές εμπορευμάτων και να οδηγήσουν ξανά σε αυξήσεις των τιμών που θα πλήξουν ξανά τους φτωχότερους στην ύπαιθρο», είπε.

Φωτιές και καύσωνας συμπληρώνουν το «εκρηκτικό κοτέιλ» της επισιτιστικής κρίσης

Πολλά μέρη του κόσμου αντιμετωπίζουν ακραία καιρικά φαινόμενα εν μέρει λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η ακραία ζέστη στη Νότια Ασία και τις ΗΠΑ, η ξηρασία σε μεγάλες περιοχές της Ευρώπης και της Ανατολικής Αφρικής και της Κίνας, και οι πλημμύρες στην Κορέα κατέστρεψαν μεγάλες ποσότητες καλλιεργειών, καθιστώντας τα διαθέσιμα τρόφιμα πιο ακριβά.

«Θα παρατηρούσα ότι συνολικά, τα παγκόσμια αποθέματα σε σιτηρά και ελαιούχους σπόρους είναι περιορισμένα, και αυτό είναι μέρος της ιστορίας του πληθωρισμού των τροφίμων», δήλωσε η Ρόμπιν Άντερσον, η οποία εκπροσωπεί τη βιομηχανία της γεωργίας στην Επιτροπή Παγκόσμιας Επισιτιστικής Ασφάλειας του ΟΗΕ.

Η παραγωγή σιταριού προβλέπεται να μειωθεί το 2022, για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια.

Τα λιπάσματα έρμαια του πανάκριβου φυσικού αερίου

Το άρθρο επισημαίνει ότι η άνοδος της τιμής των λιπασμάτων έχει επίσης κάνει πιο δαπανηρή την καλλιέργεια τροφίμων. Ένας αξιωματούχος του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η κρίση είναι «τεράστια» και απειλεί να παρατείνει την κρίση πείνας.

Η τιμή του λιπάσματος ήταν ήδη υψηλή πριν εισβάλει η Ρωσία στην Ουκρανία, αλλά λόγω της εξάρτησης της βιομηχανίας από το φυσικό αέριο-η οποία έχει επίσης εκτοξευθεί στα ύψη από τον πόλεμο, έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο.

Οι πρωτοβουλίες αντιμετώπισης πρέπει να αποκτήσουν μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά

Μια σειρά διεθνών πρωτοβουλιών έχει ξεπηδήσει για την αντιμετώπιση της κρίσης, μεταξύ άλλων από τη Γαλλία και τη Γερμανία, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι δεν θα είναι αποτελεσματικές χωρίς μια μεγάλη ένεση σε ρευστό.

Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων έχει χρηματοδοτήσει δωρεές 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων φέτος, αλλά χρειάζεται συνολικά 22 δισεκατομμύρια δολάρια.

Εάν εισέλθουν τα χρήματα, η επείγουσα βοήθεια μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή των χειρότερων καταστροφών της κρίσης πείνας φέτος, αλλά οι ειδικοί λένε ότι ο κόσμος χρειάζεται συστημική αλλαγή.

«Όταν υπάρχει κρίση, υπάρχει πάντα μεγάλη ετοιμότητα για παροχή έκτακτης βοήθειας, η οποία δεν θα δημιουργήσει βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά θα αποτρέψει τους ανθρώπους από το να πεθάνουν», δήλωσε ο Τσίλερ της IFAD. «Όταν πρόκειται για τη δημιουργία ανθεκτικότητας, για τη χρηματοδότηση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης, είναι πιο δύσκολο να κινητοποιηθούν πόροι» υπογράμμισε.

Πηγή: iefimerida, politico

Πηγή φωτογραφίας: REUTERS/Valentyn Ogirenko