Skip to main content

Πώς η sokolata αναγέννησε το θρυλικό όνομα του γλυκού της Θεσσαλονίκης

Το θρυλικό ζαχαροπλαστείο Αγαπητός επί της Τσιμισκή, η ανάπτυξη μέχρι την πτώχευση του 2013 και το restart με τη διεθνή κατοχύρωση του «sokolata»

Από το 1944, όταν ο Αγαπητός Βαλογιώργης άνοιξε το θρυλικό πλέον ομώνυμο ζαχαροπλαστείο επί της Τσιμισκή 53, στο ύψος της Αγίας Σοφίας, κατάφερε με τα πρωτοποριακά για την εποχή γλυκά του να εδραιώσει το όνομά του ως ο καλύτερος ζαχαροπλάστης της Θεσσαλονίκης. Το ροδίνι, το τρίγωνο με σφολιάτα, το προφιτερόλ, οι πάστες «Μαρκησία» και «Ευφροσύνη» αποτελούσαν πόλο έλξης για κατοίκους και επισκέπτες, που έκαναν ουρές για να γευτούν τα προϊόντα που θεωρούνταν  σύμβολο κύρους και υψηλής κοινωνικής θέσης.

Γεννημένος στο Γομάτι Χαλκιδικής, έχασε τους γονείς του σε ηλικία μόλις επτά ετών. Ήρθε στη Θεσσαλονίκη λίγο αργότερα για να ζήσει με τα μεγαλύτερα αδέρφια του. Παρά τις πιέσεις να μείνει στο σχολείο, προτίμησε να εργαστεί για να στηρίξει οικονομικά την οικογένειά του. Έκανε διάφορες δουλειές, από ψήστης έως παντοπώλης, μέχρι να καταλήξει αρχιτεχνίτης στο εργαστήριο ζαχαροπλαστικής του Φλόκα, που ήταν το πιο διάσημο στην πόλη. Εκεί, η αγάπη του για τα γλυκά και οι καινοτόμες ιδέες τον ξεχώρισαν αμέσως και οι δημιουργίες του γίνονταν ανάρπαστες. Ο τότε εργοδότης του, θέλοντας να του επιτρέψει να ξεδιπλώσει πλήρως το ταλέντο του, του πρότεινε να ανοίξει τη δική του επιχείρηση.



Το ζαχαροπλαστείο «Αγαπητός» άνοιξε στην καρδιά της Θεσσαλονίκης 1,5 μήνα αφότου οι Γερμανοί είχαν φύγει από τη χώρα. Οι πρώτοι υπάλληλοι ήταν η γυναίκα, η πεθερά και τα παιδιά του Αγαπητού, ενώ η πρώτη δημιουργία του ήταν το ροδίνι, μια αμυγδαλόπαστα γεμιστή με κρέμα σαντιγί, η οποία έγινε περιζήτητη σε όλη τη πόλη. Για 10ετίες ο Αγαπητός αποτέλεσε στέκι για τους Θεσσαλονικείς, καθώς τα τραπεζάκια που είχαν στηθεί στο πεζοδρόμιο της Τσιμισκή ήταν συνεχώς γεμάτα από κόσμο. «Όταν ήμασταν μικροί με τα αδέρφια μου καθόμασταν και προσέχαμε μην κλέψει κανείς κάτι. Σε περιόδους γιορτών το κατάστημα ήταν ασφυκτικά γεμάτο και χρειαζόταν τουλάχιστον μισή ώρα για να μπορέσει κάποιος να παραλάβει το γλυκό του», θυμάται ο εγγονός του θρυλικού ζαχαροπλάστη, Θοδωρής. Τα τραπεζάκια του Αγαπητού ήταν, ακόμη, το μέρος όπου γνωρίστηκαν πολλά μετέπειτα ζευγάρια, ενώ η φήμη του δεν άργησε να φτάσει και στην πρωτεύουσα. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, η Μαρινέλλα και ο Γιάννης Πάριος ήταν μερικοί μόνο από τους διάσημους πελάτες του ζαχαροπλαστείου.

Η μεγάλη ανάπτυξη και η πτώχευση

Κατά τη δεκαετία του ‘80 ενεπλάκησαν στην επιχείρηση οι δύο γιοι του Αγαπητού, ο Αθανάσιος και ο Δημήτρης. Το 1987 άνοιξε μεγάλη μονάδα παραγωγής και κατάστημα στον δρόμο προς το αεροδρόμιο, ένα από τα πρώτα επαγγελματικά ακίνητα στη συγκεκριμένη περιοχή, ενώ το 1991 λειτούργησε το τρίτο κατάστημα Αγαπητός στο Πανόραμα.

Ακολούθησε μια «γλυκιά» εποχή για την εταιρεία, με ραγδαία ανάπτυξη και δημιουργία νέων καταστημάτων στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, τη Λάρισα, την Κομοτηνή, ενώ έγινε επέκταση και στην Κύπρο μέσω συμφωνίας master franchise. Κατά τη δεκαετία του ‘90 ξεκίνησαν την ενασχόληση με την εταιρεία και οι τρεις εγγονοί του κορυφαίου ζαχαροπλάστη, ο συνονόματος Αγαπητός, ο Αλέξανδρος και ο Θοδωρής.

Το 2002 ο Αγαπητός Βαλογιώργης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 97 ετών και ενώ εργαζόταν λίγες ημέρες πριν. Οι εγγονοί του ανέλαβαν τότε την «Αγαπητός Γαστρονομία ΑΕ» και επέκτειναν την αλυσίδα καταστημάτων, η οποία στο peak της απαριθμούσε 15 καταστήματα και πάνω από 130 εργαζόμενους. Παράλληλα, ανέπτυξαν το franchising, μπήκαν στον χώρο του catering, ενώ οι κωδικοί των προϊόντων της εταιρείας έφτασαν να ξεπερνούν τους 500.

Η κρίση της ελληνικής οικονομίας, που έφερε ραγδαία πτώση της κατανάλωσης γλυκών, τα οποία για πολλούς έγιναν είδος πολυτελείας, βρήκε την Αγαπητός με μεγάλα τραπεζικά ανοίγματα και υψηλά λειτουργικά έξοδα. Το αποτέλεσμα ήταν να μην καταφέρει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και να κηρυχθεί σε πτώχευση τον Νοέμβριο του 2013.

Η επανεκκίνηση και η κατοχύρωση του trademark sokolata

Μετά την πτώχευση, συστάθηκε νέα εταιρεία υπό την καθοδήγηση του Θοδωρή. Κράτησε μόνο το κατάστημα επί της Τσιμισκή (σσ: υπάρχει κατάστημα Αγαπητός και επί της Παύλου Μέλα, το οποίο λειτουργεί η ξαδέρφη της οικογένειας και δεν υπάρχει εταιρική σχέση) και με τη στήριξη των εναπομείναντων εργαζόμενων και την οικονομική βοήθεια από οικογενειακούς φίλους εξ Αγγλίας προσπάθησε να κρατήσει ζωντανό το όνομα, και στράφηκε στην... sokolata.

Πριν από 3-4 χρόνια η νέα εταιρεία κατοχύρωσε διεθνώς το εμπορικό σήμα «sokolata» και επικεντρώθηκε στη δημιουργία πρώτης ποιότητας προϊόντων σοκολάτας, με έμφαση στο χονδρικό εμπόριο και τις εξαγωγές. «Πολλές εταιρείες, εάν κατάφεραν να επιβιώσουν από τα συντρίμμια τους, είδαν φως στο τούνελ μέσω της εξειδίκευσης, η οποία μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις αγορές του εξωτερικού, ακόμα και σε ένα προϊόν όπως η σοκολάτα, όπου οι Έλληνες δεν έχουμε παράδοση, όπως οι Βέλγοι ή οι Γάλλοι», λέει ο Θοδωρής.



Αφού κατάφερε να κρατήσει ανοιχτό το κατάστημα, ξεκίνησε από το 2015 έναν νέο κύκλο και δημιούργησε μία, όπως λέει, μοναδική γκάμα σοκολατοποιίας στην Ελλάδα, η οποία παράγεται σε εργαστήριο 300 τμ εντός του καταστήματος. Όλα τα προϊόντα υπό το brand «sokolata», το οποίο, σύμφωνα με τον Θοδωρή, έχει τεράστια απήχηση στους αγγλοσάξωνες, είναι χειροποίητα και εμπλουτίζονται συνεχώς με νέες καινοτομίες και πρωτοποριακές προσμίξεις. Σοκολάτα με εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο Κρήτης, με άγρια μανιτάρια Γρεβενών, με βασιλικό, ή διάφορα μπαχαρικά, είναι λίγες μόνο από τις γαστρονομικές καινοτομίες που περιλαμβάνονται στην γκάμα της «sokolata» που σήμερα διαθέτει πάνω από 120 κωδικούς.

Παράλληλα, ακολουθώντας την τάση της εποχής για “καθαρά” τρόφιμα, προωθεί σειρά χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, καθώς και σοκολάτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο, 70% και 80%, ενώ στην πρόσφατη Detrop παρουσιάστηκε σοκολάτα με 100% κακάο, ένα προϊόν που θεωρείται μοναδικό στην Ελλάδα. Όπως λέει ο Θοδωρής, τα πειράματα είναι καθημερινά. Πρόσφατα δημιουργήθηκε σοκολάτα με κάνναβη, ενώ υπάρχουν σκέψεις για τη δημιουργία σοκολάτας με σπανάκι.



Η sokolata του Αγαπητού καταφέρνει τα τελευταία χρόνια να κερδίζει το κοινό εντός και εκτός συνόρων και η εταιρεία καταγράφει ετήσια αύξηση πωλήσεων της τάξης του 10-15%. Αρχικά η sokolata πωλούνταν σε επιλεγμένα καταστήματα ντελικατέσεν, ενώ σήμερα τα σημεία πώλησης ξεπερνούν τα 100 σε όλη τη χώρα. Ένα από τα σημαντικότερα είναι το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος της Αθήνας, όπου τα προϊόντα του Αγαπητού γίνονται ανάρπαστα από τους τουρίστες. Κορυφαίες σε πωλήσεις στο αεροδρόμιο είναι οι σοκολάτες με ανάγλυφες παραστάσεις αρχαιοελληνικών μνημείων και προσώπων, όπως ο Παρθενώνας και ο Μέγας Αλέξανδρος.

Ο Θοδωρής Βαλογιώργης απορρίπτει την ανάπτυξη της εταιρείας στη λιανική, λέγοντας χαρακτηριστικά πως θα μείνει ένα και μόνο κατάστημα, αυτό της Τσιμισκή (στη συμβολή με τη Βενιζέλου, όπου μεταφέρθηκε το 2003 η έδρα της επιχείρησης), δίνοντας έμφαση στις εξαγωγές, που σήμερα αποτελούν περίπου το 15% του ετήσιου τζίρου. Η sokolata εξάγεται σήμερα σε 10 χώρες, κυρίως στην Ευρώπη (Γερμανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Τσεχία και Αγγλία), ενώ στα σκαριά βρίσκονται σχέδια επέκτασης των πωλήσεων στην Ασία (Ιαπωνία, Κίνα, Νότια Κορέα) και στις ΗΠΑ. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, στόχος του είναι να απεμπλακεί από τις απευθείας πωλήσεις και να “τρέξει” η αγορά με εμπορικούς αντιπροσώπους, ενώ βρίσκεται αυτόν τον καιρό σε αναζήτηση συνεργάτη στην Κρήτη.

Εκτός από την sokolata, βέβαια, το ζαχαροπλαστείο συνεχίζει να παράγει καθημερινά τα διάσημα γλυκά του, τα οποία δημιουργούνται με τις παραδοσιακές συνταγές και την αγάπη του παππού Αγαπητού.