Τις οδηγίες και την έγκριση του υπουργείου Περιβάλλοντος περιμένει ο δήμος Θεσσαλονίκης, προκειμένου να αρχίσει την υλοποίηση ενός από τα σημαντικά περιβαλλοντικά έργα, που ενώ έχουν χρηματοδότηση εκκρεμούν από το 2019.
Πρόκειται για το Πράσινο Σημείο του δήμου, το οποίο έχει σχεδιαστεί εδώ και χρόνια, αφού προηγήθηκε διετής προετοιμασία. Η συγκεκριμένη υποδομή θα δώσει σημαντικές λύσεις στη διαχείριση συγκεκριμένων απορριμμάτων, αφού σχεδιάστηκε ώστε να λειτουργήσει ως χώρος ανακύκλωσης – επανάχρησης, εκπαίδευσης, αλλά και διαλογής στην πηγή.
Το ιστορικό
Η πρωτοβουλία ανελήφθη το μακρινό 2014, όταν η Ελληνογερμανική Συνέλευση υλοποίησε σειρά δράσεων ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και δικτύωσης για φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ) και δήμους της Θεσσαλονίκης, με θέμα την επανάχρηση και ανακύκλωση. Το 2015 ο δήμος συγκροτεί ομάδα εργασίας από ενεργούς πολίτες και στελέχη του για τη "Διαχείριση αστικών αποβλήτων, Ανακύκλωση, Επαναχρησιμοποίηση". Το 2016 προωθήθηκαν οι ιδέες συμμετοχής των φορέων ΚΑΛΟ στη διαδικασία στο πλαίσιο του προγράμματος "100 Ανθεκτικές Πόλεις" και το 2017 η Ελληνογερμανική Συνέλευση απηύθυνε ανοιχτή πρόσκληση προς φορείς ΚΑΛΟ για την έναρξη πιλοτικής δράσης συνεργασίας με τον δήμο Θεσσαλονίκης, για την ανακύκλωση – επανάχρηση, με τη συμμετοχή και του Ιδρύματος "Χάινριχ Μπελ".
"Έτσι ξεκίνησε μια εποικοδομητική τετραμερής συνεργασία, με συναντήσεις, σεμινάρια και μελέτες, με στόχο α) την αποσαφήνιση των θεσμικών διαδικασιών και β) την περιγραφή των οικονομοτεχνικών παραμέτρων για τη δημιουργία ενός Κέντρου Ανακύκλωσης – Επανάχρησης (Πράσινου Σημείου ΚΑΕΔΙΣΠ), κατά την οποία οι φορείς ΚΑΛΟ, αλλά και τα στελέχη του Δήμου είχαν την ευκαιρία να εμβαθύνουν στο επιχειρηματικό μοντέλο λειτουργίας του Κέντρου και τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν", επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του ιδρύματος το 2019.
Στην ίδια ανακοίνωση, με το ιστορικό της προσπάθειας τονίζεται ότι, "αποτέλεσμα αυτής της συστηματικής προεργασίας και συνεργασίας υπήρξε η ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, τον Νοέμβριο του 2018, για δημιουργία 'Μικρού Πράσινου Σημείου σε συνεργασία με φορείς ΚΑΛΟ', και η κατάθεση πρότασης στο πρόγραμμα 'Δημιουργία Πράσινων Σημείων και Δικτύωσή τους' του Ε.Π. 'Κεντρική Μακεδονία'. Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε η πρώτη κοινοπραξία φορέων ΚΑΛΟ, με τον όνομα 'Τα Πάντα Re'. Σε αυτήν συμμετέχουν:
-ο αστικός Συνεταιρισμός κοινωνικής διαχείρισης αποβλήτων "Αναβίωσις"
-η ΚοινΣΕπ "Eco Greece"
-ο κοινωνικός μη-κερδοσκοπικός Συνεταιρισμός "Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας – UnivSSE Coop"
-η ΚοινΣΕπ "Υποστήριξη της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας Coop"
-η ΚοινΣΕπ "ΑΡΓΩ"
-η ΚοινΣΕπ "Σπείρα Γης"
-η ΚοινΣΕπ "Remadeingr",
και ως συνδεδεμένα μέλη:
-η ΑΜΚΕ "Επανάχρηση Τώρα!" και
-η Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης.
Το έργο έχει ωριμάσει σε ικανοποιητικό βαθμό αφού εντοπίστηκε και χώρος για τη δημιουργία του Κέντρου".
Ο χώρος που είχε εντοπιστεί όμως, είτε στο Ντεπώ είτε στην περιοχή του αστικού αμπελώνα του δήμου, τελικά δεν κρίθηκε ούτε επαρκής ούτε κατάλληλος για να φιλοξενήσει μια τέτοια σημαντική υποδομή.
Οπότε, η διοίκηση Ζέρβα πραγματοποίησε αλλεπάλληλες επαφές με το υπουργείο Περιβάλλοντος, προκειμένου να επιλυθούν τα σοβαρά προβλήματα με τη χωροθέτηση του Πράσινου Σημείου του δήμου, την ώρα μάλιστα που το έργο είναι ενταγμένο στο πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης και έχει διασφαλισμένη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
Όλες αυτές οι διαδικασίες, σύμφωνα με πληροφορίες, "έσπασαν" την υποδομή σε τρία σημεία, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει τελικά το "Πράσινο Σημείο" με αποτελεσματικότητα.
"Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου LIFE IP CEI ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει αναλάβει την υποχρέωση να δημιουργήσει μία πρωτοποριακή δομή για την προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας. Συγκεκριμένα το Ολοκληρωμένο Πράσινο Σημείο (EGC) αποτελεί μια εξέλιξη του Πράσινου Σημείου και δεν έχει στόχο να λειτουργεί μόνο ως χώρος συλλογής διαφόρων ρευμάτων αποβλήτων, αλλά κυρίως να κατευθύνει προϊόντα για επαναχρησιμοποίηση. Ο χώρος θα πλαισιώνεται με εργαστήρια που υλοποιούνται πρακτικές Κυκλικής Οικονομίας. Στα εργαστήρια αυτά γίνεται επιδιόρθωση των εισερχόμενων ή μεταποίηση τους ώστε να προκύψουν νέα χρηστικά προϊόντα. Ενδεικτικά θα διαχειρίζεται ροές όπως έπιπλα, ρούχα και αξεσουάρ ρουχισμού, παιχνίδια, ΑΗΗΕ, Βιβλία και μικρο-αντικείμενα, διακοσμητικά σπιτιού (bric-a-brac). Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα που προκύπτουν θα είναι έτοιμα προς επαναχρησιμοποίηση, εφαρμόζοντας την Κυκλική Οικονομία στην πράξη. Η επαναχρησιμοποίηση συμβάλλει όχι μόνο στην μείωση των αποβλήτων, αλλά έχει και μια ισχυρή κοινωνική διάσταση, τη μείωση της ανεργίας", επισημαίνεται από τη διοίκηση του δήμου.
Τα τρία σημεία
Ο σχεδιασμός συνεπώς... μεγάλωσε, με αποτέλεσμα ο αρχικά απαιτούμενος υπαίθριος χώρος για την φιλοξενία του EGC ήταν 3.000 – 3.500 τ.μ., ενώ η εκτιμώμενη δομημένη επιφάνεια 2.000 – 2.500 τ.μ.
Μπροστά στην αδυναμία εξεύρεσης παρόμοιου ακινήτου, αποφασίστηκε η διάσπαση των δραστηριοτήτων θεματικά σε τρία μικρότερα αδόμητα ακίνητα:
1.Το Ολοκληρωμένο Πράσινο Σημείο (EGC) θα αποτελείται από το Μικρό Πράσινο Σημείο (μΠΣ) που θα φιλοξενείται στο αδόμητο οικόπεδο επί της οδού Καρακάση 28 με Στρωμνίτσης 1, έκτασης περίπου 506,87 τ.μ.
2.Το Κέντρο Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ) σε αδόμητο ακίνητο επί της οδού Αγίου Δημητρίου 196, στο Ο.Τ Αγ. Δημητρίου , Δοϊράνης και Ελαφονήσου, έκτασης περίπου 687,54 τ.μ.
3.Το Βιωματικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας (ΒΠΚΚ) σε μικρό τμήμα του αμπελώνα που ορίζεται από το ΟΤ Αγ. Δημητρίου - Λυσ. Καυντατζόγλου – Τζοβαροπούλου – Τήλου.
Ο δήμος υποστηρίζει πως η επιλογή του χώρου για το Πράσινο Σημείο άρχισε να γίνεται από το 2015 και πλέον η πρόταση που έχει κατατεθεί στο υπουργείο είναι "η μόνη εναπομείνασα επιλογή για τη φιλοξενία του Ολοκληρωμένου Πράσινου Σημείου".
Η απάντηση του υπουργείου είναι πάντως ακόμη σε εκκρεμότητα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ολοκληρωθεί και η συμμετοχή του δήμου στο πρόγραμμα "LIFE IP CEI".
Για να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες και να φτάσει η ολοκληρωμένη πρόταση του δήμου στο υπουργείο, πέρασαν περίπου έξι μήνες, ενώ η έγκριση του υπουργείου με τις απαραίτητες οδηγίες θα σημάνει και την έναρξη υλοποίησης του έργου.