«Απαιτείται η χάραξη και υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης και συνεκτικής στρατηγικής προκειμένου να αντιμετωπιστεί δυναμικά κι αποτελεσματικά το πρόβλημα των "κόκκινων» δανείων"», καθώς «στην Ελλάδα η βάση του είναι πολύ υψηλότερη», σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, στο NPL Summit 2021, στη διήμερη υβριδική συνάντηση με αντικείμενο τη διαχείριση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων.
Προς αυτή την κατεύθυνση, όπως είπε, κινείται το Υπουργείο Οικονομικών, «με σχεδιασμό, σοβαρότητα, μεθοδικότητα και υπευθυνότητα».
Σύμφωνα με τον υπουργό, τα «κόκκινα» δάνεια ανήλθαν τον Μάρτιο του 2016, στα 107 δισ. ευρώ, στο υψηλότερο σημείο τους. «Δηλαδή, όταν όλη η Ευρώπη προχωρούσε μπροστά, εκμεταλλευόμενη το ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον, εμφανίζοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα στη μείωση των "κόκκινων" δανείων, η χώρα μας αποτελούσε "αρνητική" εξαίρεση. Πράγματι όμως, μεταγενέστερα, το απόθεμα συρρικνώθηκε, στα 75 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2019, αλλά ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων προς το σύνολο των δανείων βρισκόταν πάνω από το επίπεδο του τέλους του 2014».
Ο κ. Σταϊκούρας υπογράμμισε πως στο απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει επιτευχθεί σημαντική συρρίκνωση από τον Ιούνιο του 2019. Συγκεκριμένα, το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων διαμορφώνεται στα 47 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2020, δηλαδή μειώθηκαν κατά 30% μέσα σε ένα έτος. «Πρόκειται για μεγάλη επιτυχία της ελληνικής οικονομίας, που αναγνωρίζεται, διεθνώς. Βέβαια, το ιδιωτικό χρέος παραμένει υψηλό, λόγω των μεταβιβάσεων των δανείων σε φορείς εκτός τραπεζικού συστήματος» επισήμανε.
Όπως σημείωσε, για την αντιμετώπιση του προβλήματος η κυβέρνηση προχώρησε σε μια «ολοκληρωμένη συστημική λύση», που ψηφίστηκε στο τέλος του 2019 κι «έχει οδηγήσει σε σημαντικά, θετικά αποτελέσματα.
Έχουν ήδη ενταχθεί σε αυτή όλες οι συστημικές τράπεζες, προσελκύοντας διεθνείς επενδυτές, με συνολική ακαθάριστη αξία τιτλοποιήσεων που ανέρχεται στα 31,3 δισ. ευρώ.
Το νέο αυτό πλαίσιο αντικαθιστά ένα σύνθετο πλέγμα διάσπαρτων μέτρων, που δεν κατάφεραν τα προηγούμενα χρόνια να δώσουν ουσιαστική λύση στο πρόβλημα.
Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα ρύθμισης και αναδιάρθρωσης χρεών προς τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, λαμβάνοντας ειδικές πρόνοιες για τους ευάλωτους πολίτες, οι οποίοι θα στηρίζονται από το Κράτος, ενώ παράλληλα διασφαλίζει ότι δεν θα ενταχθούν στρατηγικοί κακοπληρωτές στο νέο σχήμα.
Παράλληλα, ενισχύουμε την κουλτούρα πληρωμών και επιβραβεύουμε, για πρώτη φορά, τους συνεπείς δανειολήπτες» ανέφερε.
Ο υπουργός υπενθύμισε πως στο τέλος Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε η 4η φάση της κρατικής επιδότησης και πως μέχρι σήμερα έχουν επιδοτηθεί 113.514 δάνεια και 72.134 δικαιούχοι. Το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης που έχει καταβληθεί μέχρι σήμερα ανέρχεται στα 72 εκατ. ευρώ, είπε.
Ενδεικτικά, συνέχισε, με την υλοποίηση των 6 πρώτων κύκλων της Επιστρεπτέας Προκαταβολής έχουν ήδη διοχετευθεί 7,2 δισ. ευρώ στην πραγματική οικονομία. Παράλληλα, μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙ και του Ταμείου Εγγυοδοσίας, έχουν εκταμιευθεί δάνεια ύψους 7,3 δισ. ευρώ, σε 31.235 επιχειρήσεις.
Αναφερόμενος στις δράσεις που έχει αναλάβει το χρηματοπιστωτικό σύστημα για την συγκράτηση δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων, ο Χρήστος Σταϊκούρας επισήμανε πως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από τα μέσα Μαρτίου 2020 - περίοδο έναρξης της υγειονομικής κρίσης - έως τα τέλη Ιανουαρίου 2021, δόθηκε η δυνατότητα αναστολής πληρωμής δόσεων δανείων σε 406.362 δάνεια, συνολικού ύψους 28,4 δισ. ευρώ.
Επίσης, 415.225 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, συνολικού ύψους 22 δισ. ευρώ, ρυθμίστηκαν διμερώς και επιτυχώς μεταξύ τραπεζών, εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, και οφειλετών, από τον Ιούλιο 2019 έως τα τέλη Ιανουαρίου 2021.
«Είναι, βέβαια, αλήθεια ότι ένα ποσοστό αυτών "ξανακοκκινίζει". Εντούτοις, με βάση τα έως τώρα στοιχεία των τραπεζών, η συμπεριφορά των πιστούχων που βγαίνουν από το καθεστώς αναστολής πληρωμών, είναι ικανοποιητική» εκτίμησε.
Σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί το ΥΠΟΙΚ στο προσεχές διάστημα για να βοηθηθούν οι δανειολήπτες και να ενισχυθεί περαιτέρω το τραπεζικό σύστημα, ο υπουργός εξήγησε πως σε όλα τα ευρωπαϊκά φόρα το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι τα μέτρα στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας πρέπει να συνεχιστούν, καθώς μια πρόωρη απόσυρσή τους θα μπορούσε να καθυστερήσει την ανάκαμψη, οδηγώντας σε απότομη αύξηση των πτωχεύσεων, των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της ανεργίας.Παράλληλα, όμως, όπως απαρίθμησε, η κυβέρνηση αναλαμβάνει και πρόσθετες πρωτοβουλίες:
1. Την παράταση του Προγράμματος «Ηρακλής»: Ήδη, την προηγούμενη Παρασκευή, κατατέθηκε το επίσημο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης προς τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παράταση του προγράμματος.
«Αυτό είναι ιδιαίτερης σημασίας γεγονός, γιατί, όπως φαίνεται από τον προγραμματισμό αλλά χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τις πιθανές επιπτώσεις της πανδημίας, μέχρι το τέλος του 2022, όλες οι συστημικές τράπεζες μπορούν να έχουν επιτύχει ένα μονοψήφιο ποσοστό "κόκκινων" δανείων, πιθανόν κάποιες και μέσα στο 2021. Χαρακτηριστικά, δύο από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν τις προηγούμενες ημέρες πιο επιθετικές στρατηγικές μείωσης των "κόκκινων" δανείων, με ένταξη χαρτοφυλακίων στην επέκταση του Ηρακλή, και έπεται συνέχεια.
Επί της ουσίας, μέσα στα 2 ½ έτη της διακυβέρνησής μας, θα έχει επιτευχθεί μία από τις μεγαλύτερες συστημικές μειώσεις του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων που υπάρχει στη διεθνή βιβλιογραφία» τόνισε ο κ. Σταϊκούρας.
2. Τη δρομολόγηση της σταδιακής εφαρμογής της ρύθμισης οφειλών και της παροχής 2ης ευκαιρίας: Σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης από δάνεια και πιστώσεις, ΕΦΚΑ, ΑΑΔΕ κ.α.), η κυβέρνηση έχει συστήσει ομάδες εργασίας, οι οποίες εργάζονται, σε καθημερινή βάση, για τη σταδιακή υλοποίηση της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας. Έχει ήδη υλοποιηθεί ένα μεγάλο μέρος του νομοθετικού έργου κι έχουν εκδοθεί οι πρώτες υπουργικές αποφάσεις που αφορούν την ενεργοποίηση, από την 1η Μαρτίου, της διαδικασίας εξυγίανσης των επιχειρήσεων οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερχρέωσης. Με την εν λόγω διαδικασία, οι επιχειρήσεις, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, έχουν τη δυνατότητα, ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα, να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να συνεχίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους. Ταυτόχρονα, υλοποιείται η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, με επιμέρους πλατφόρμες, το οποίο εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο προς λειτουργία την 1η Ιουνίου, ημερομηνία που θα ξεκινήσει και η εφαρμογή του Νόμου για τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είπε ο υπουργός Οικονομικών.
3. Την άμεση υλοποίηση ενός νέου προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ» για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις: Αυτό θα παρέχει επιδότηση μεγάλου μέρους της δόσης επιχειρηματικών δανείων, για διάστημα 8 μηνών. Επιλέξιμες θα είναι μεσαίες, μικρές, πολύ μικρές και ατομικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και των ελεύθερων επιχειρηματιών, οι οποίες έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από την πανδημία και πληρούν συγκεκριμένα οικονομικά και περιουσιακά κριτήρια επιλεξιμότητας. Όπως και στο πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» για την 1η κατοικία, έτσι και στο νέο πρόγραμμα, παρέχεται επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, με υψηλά ποσοστά επιδότησης, που φτάνουν στο 90% της δόσης. Σε όσους έχουν μη εξυπηρετούμενο δάνειο, παρέχεται επιδότηση έως 80% της δόσης. Η επιδότηση θα καλύπτει τόσο το κεφάλαιο, όσο και τους τόκους του δανείου. Η διαδικασία θα είναι απλή, γρήγορη και πλήρως ηλεκτρονική, χωρίς να απαιτούνται δικαιολογητικά, εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας.
4. Την ενίσχυση και επέκταση της τραπεζικής χρηματοδότησης, με τη διοχέτευση στην οικονομία των κονδυλίων του ευρωπαϊκού μέσου ανάκαμψης Next Generation EU: Το ποσό που αναλογεί στην Ελλάδα ανέρχεται στα 32 δισ. ευρώ, κυρίως επιχορηγήσεις, που θα κατευθυνθούν σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις οι οποίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας.
«Συμπερασματικά, βασική επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου, και συνολικά της κυβέρνησης, είναι τα τραπεζικά ιδρύματα να αποτελέσουν, ξανά, μοχλό ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας και ενεργοποίησης των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας» τόνισε καταληκτικά στην ομιλία του ο Χρήστος Σταϊκούρας.