Σε φάση υλοποίησης έχει εισέλθει το Cluster Αγροτεχνολογίας και Αγροδιατροφής που δημιουργείται με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Εξαγωγέων – ΣΕΒΕ στη Θεσσαλονίκη και στο οποίο μέχρι στιγμής συμμετέχουν 21 επιχειρήσεις και φορείς από την Κεντρική Μακεδονία. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η υπογραφή του καταστατικού της εταιρείας, ενώ τις επόμενες 10 – 15 ημέρες θα πραγματοποιηθεί η πρώτη γενική συνέλευση από την οποία θα προκύψει η διοίκηση, καθώς το Agrocluster θα λειτουργεί με τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας.
Στόχος είναι το επόμενο τρίμηνο να έχει εκπονηθεί λεπτομερές business plan, ώστε από τον Σεπτέμβριο να ξεκινήσουν οι δράσεις. Το business plan θα καλύπτει δύο χρονικές περιόδους:
Πρώτον, τα τρία πρώτα χρόνια που διαρκεί το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ στο οποίο έχει ενταχθεί, με χρηματοδότηση 1,1 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τη δράση «Συνεργατικοί σχηματισμοί για την προώθηση της καινοτομίας στην τοπική επιχειρηματικότητα», του επιχειρησιακού προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2014 – 2020».
Δεύτερον, την μετά την τριετία προοπτική, καθώς στόχος είναι να αποτελέσει η συγκεκριμένη σύμπραξη σταθερό εργαλείο για τον κλάδο της αγροδιατροφής στην Κεντρική Μακεδονία εις το διηνεκές.
Στο cluster του ΣΕΒΕ, εκτός από τον Σύνδεσμο συμμετέχουν οι ακόλουθες επιχειρήσεις, πάροχοι τεχνογνωσίας και υποστηρικτικοί φορείς: Pelopac, Provil, Αφοί Μενεξόπουλοι, Unismack, Olymp-Κωνσταντόπουλος, Προίκας Σταμάτης ΑΕ, Σπανός ΑΒΕΕΤ, Φρούτα Πρωτοφανούση ΑΕ, Βεζύρογλου Αντώνης & Σια ΕΕ, Ζεύς Ακτινίδια, Κτήμα Γεροβασιλείου, Agrolab AE, Medical Mate, Φάρμα Φωτιάδη, Αλτέρρα ΑΕ, Βιοαγρός ΑΕ, Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ΕΚΕΤΑ, Ελληνοϊταλικό Επιμελητήριο. Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στο cluster βρίσκεται στην περιοχή των 250 – 300 εκατ. ευρώ. Στο σύνολό τους οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είναι έντονα εξωστρεφείς, ενώ καλύπτουν ευρύ φάσμα από τις δραστηριότητες και τα προϊόντα της αγροδιατροφής στην Κ. Μακεδονία.
Τα οφέλη από τη συνεργασία στο πλαίσιο του cluster, σύμφωνα με το σχεδιασμό, κωδικοποιούνται ως ακολούθως:
• Βελτίωση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας, τόσο του πρωτογενή τομέα όσο και των μεταποιητικών επιχειρήσεων της Αγροδιατροφής.
• Βελτίωση της ποιότητας των αγροδιατροφικών προϊόντων και την ενίσχυση των εξαγωγών.
• Διατήρηση και αύξηση των θέσεων εργασίας στον αγροδιατροφικό κλάδο.
• Δημιουργία ισχυρής, εξαγωγικής βιομηχανίας αγροτεχνολογίας από επιχειρήσεις ανάπτυξης, παροχής και εφαρμογής σχετικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Στην ουσία ο στόχος του εγχειρήματος είναι πρωτίστως να ξεπεραστούν δύο βασικά προβλήματα της ευρύτερης επιχειρηματικότητας στη χώρα μας. Αφενός το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, οι οποίες εξ’ αυτού του λόγου δύσκολα ανταγωνίζονται τους παγκόσμιους κολοσσούς, ιδιαίτερα στην αγροδιατροφή και αφετέρου την έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας και συντονισμού που υπάρχει στην ελληνική αγορά, κυρίως λόγω ελλείψεως εμπιστοσύνης ανάμεσα στους επιχειρηματίες. Όπως επισημαίνουν από το ΣΕΒΕ οι συνέργειες και οι συνακόλουθες οικονομίες κλίμακος είναι ένα απαραίτητο δομικό συστατικό επιτυχίας των χωρών, στις οποίες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα (99,8% μικρομεσαίες επιχειρήσεις), αλλά και στην Κεντρική Μακεδονία.
Η προσπάθεια του cluster είναι άκρως επίκαιρη κυρίως διότι η οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010 είχε ως αποτέλεσμα να εμπεδώσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις ότι η εξωστρέφεια και η τεχνολογία, δηλαδή η καινοτομία, είναι δύο θεμελιώδεις παράγοντες που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να αποφύγει στο μέλλον ένα ακόμη οικονομικό αδιέξοδο. Σε αυτό βοηθάει το γεγονός ότι ο πλανήτης οδεύει σε ένα πλήρως ψηφιακό επιχειρηματικό μοντέλο, κάτι που επιταχύνεται λόγω των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊου. . Τα Big Data, το Data Collection, το Internet of Things, η αγρο-τεχνολογία και πολλές άλλες τεχνολογίες, εφαρμόζονται ήδη στον αγροδιατροφικό κλάδο, αλλά και στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι εν γένει σε όλο τον κόσμο και η μαζική τους αξιοποίηση στην Ελλάδα θεωρείται κλειδί για τις εξελίξεις των επόμενων δεκαετιών. Με αυτά τα δεδομένα, αλλά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής παραγωγής, ο αγροδιατροφικός κλάδος προσφέρεται απολύτως, ώστε να υπάρξουν εστιασμένες προσπάθειες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2020, όταν το σχεδόν καθολικό «πάγωμα» της οικονομικής δραστηριότητας δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στα δημόσια οικονομικά, αλλά και τις πωλήσεις και τα κέρδη των επιχειρήσεων, οι εξαγωγές των ελληνικών τροφίμων αυξήθηκαν κατά 18,1% και συνέβαλαν στον μετριασμό των οικονομικών συνεπειών τη πανδημίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πρωτεργάτες του Agrocluster του ΣΕΒΕ θεωρούν αναπόφευκτη εξέλιξη τη διεύρυνση του σχήματος το επόμενο διάστημα, ώστε να μεγαλώσει το μέγεθος και τα διευρυνθεί η γκάμα των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών. Άλλωστε το cluster θα πουλάει υπηρεσίες (έρευνες αγοράς, οργάνωση συμμετοχής σε εκθέσεις, ψηφιακό μάρκετινγκ)όχι μόνο στα μέλη του, αλλά σε κάθε ενδιαφερόμενο.