Επενδύσεις που ξεπερνούν το ένα δισ. ευρώ θα υλοποιηθούν στην αγροτική οικονομία τους επόμενους μήνες, εξαιτίας της υλοποίησης των Σχέδιων Βελτίωσης που είχαν βαλτώσει τα τελευταία χρόνια.
Όπως ανακοίνωσε χθες από τη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκης Βορίδης ο προϋπολογισμός για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων των αγροτών είναι 600 εκατ. ευρώ, σχεδόν διπλάσιος από αυτόν που είχε ανακοινωθεί πριν από τρία περίπου χρόνια. Άλλα 450 εκατ. ευρώ θα εισφέρουν οι τράπεζες με χαμηλότοκα δάνεια, μακράς ωρίμανσης και χαμηλές εξασφαλίσεις –όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Βορίδης-, ώστε να καλυφθεί το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής των αγροτών που απαιτεί το κανονιστικό πλαίσιο των Σχεδίων Βελτίωσης.
Γι’ αυτό άλλωστε η φετινή Agrotica, η αγροτική έκθεση που θα διοργανώσει η ΔΕΘ – Helexpo σε δύο περίπου μήνες –στις 30 - 31 Ιανουαρίου και 1 - 2 Φεβρουαρίου 2020- στη Θεσσαλονίκη θα είναι η μεγαλύτερη όλων των εποχών. Τόσο σε επίπεδο συμμετοχών εκθετών, που είναι 1.950 και καταλαμβάνουν μέχρι και το Βελλίδειο, όσο και σε επίπεδο επισκεπτών, αφού ο εκτιμώμενος αριθμός τους είναι 150.000 σε τέσσερις μόλις ημέρες! Είναι πολλά τα λεφτά και ως εκ τούτου πολλά τα τετραγωνικά μέτρα. Όλοι θέλουν να αγοράσουν και όλοι είναι έτοιμοι να πουλήσουν.
Το ζητούμενο, όμως, είναι διαφορετικό: Θα μπορέσει ο πρωτογενής τομέας της χώρας, δηλαδή η αγροτική παραγωγή, να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις, που ξεπερνούν κατά πολύ την εκμηχάνιση; Θα μπορέσει ο αγροτικός τομέας της χώρας να αξιοποιήσει αφενός τα πλεονεκτήματα της χώρας και αφετέρου την τεχνολογία, ώστε να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα του; Στην ουσία το ερώτημα είναι ένα: Ο Έλληνας αγρότης θα μπορέσει να συμπεριφερθεί εκτός από παραγωγός και ως επιχειρηματίας; Να έχει, δηλαδή, στο μυαλό του ορισμένα θεμελιώδη ζητήματα, όπως είναι το κόστος παραγωγής, οι συνέργειες, οι αποσβέσεις, η εμπορική διαπραγμάτευση, η χρηματοδότηση, οι εξαγωγές, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, η ψηφιακή, πλέον, οικονομία, η αξία της εκπαίδευσης ως συμπλήρωμα της εμπιερίας. Ή θα εξακολουθήσει να προσβλέπει μόνο στις επιδοτήσεις, τις επιδοτήσεις και τις επιδοτήσεις. Και τα αιτήματα του θα αφορούν μόνο τις επιδοτήσεις, τις επιδοτήσεις και τις επιδοτήσεις;
Η αλήθεια είναι ότι τα πράγματα στην ύπαιθρο δεν είναι εύκολα. Η δουλειά στο χωράφι και την κτηνοτροφική μονάδα είναι σκληρή. Οι αντιξοότητες συχνά απρόβλεπτες. Ο νομός Θεσσαλονίκης και η ευρύτερη Κεντρική Μακεδονία με τους κάμπους των Σερρών, του Κιλκίς και της Ημαθίας – Πέλλας το ξέρει καλά. Μόνο που αγροτική παραγωγή με λογική υπαλληλίας, δηλαδή εξασφαλισμένου εισοδήματος βρέξει – χιονίσει, χωρίς έξτρα ταλαιπωρία σε ορισμένες περιπτώσεις και –κυρίως- χωρίς στοχευμένες κινήσεις και επενδύσεις δεν γίνεται πουθενά στον κόσμο.
Τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον πρωτογενή τομέα της χώρας έπεσαν πολλά δισεκατομμύρια. Μόνο που δεν τα πήραν αυτοί που έπρεπε –οι δικαιούχοι είναι πολλοί περισσότεροι από τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, κάτι που θα πρέπει να θεραπευτεί στην επόμενη Κοινή Αγροτική Πολιτική. Αλλά αυτοί που τα πήραν σε πολλές περιπτώσεις δεν ήξεραν τι να τα κάνουν και σε κάποιες άλλες τα σπατάλησαν. Καλύτερη απόδειξη αυτής της πραγματικότητας από τα πολλά μηχανήματα (τρακτέρ κ.λπ.) που υπάρχουν σήμερα στα ελληνικά χωριά και είναι άχρηστα ή ασύμφορα στη χρήση τους δεν υπάρχει.
Κοινή παραδοχή είναι ότι ένα από τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής γεωργίας είναι ο περιορισμένος κλήρος, κάτι που βρίσκει διέξοδο στα συνεργατικά σχήματα, στις ομάδες παραγωγών και τις οργανώσεις παραγωγών. Μόνο που –όπως αποκάλυψε χθες στη Θεσσαλονίκη ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κωνσταντίνος Μπαγινέτας- ο προϋπολογισμός του προγράμματος των Σχεδίων Βελτίωσης για τα συνεργατικά σχήματα –το 25% του συνόλου- δεν καλύφθηκε εκτός από κάποιες περιοχές της χώρας. Κάτι που δείχνει ότι οι άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα βρίσκονται ακόμη μακριά από το σημείο στο οποίο οφείλουν να φτάσουν, προκειμένου το αντικείμενό τους να έχει μέλλον και ο ιδρώτας τους να αποδίδει τα μέγιστα.
Η αγροδιατροφή παραμένει ένας από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας και παραγωγής. Τα ελληνικά τρόφιμα ταξιδεύουν παντού στον κόσμο και όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι οι δυνατότητές τους πολύ απέχουν από το να εξαντληθούν. Στη Θεσσαλονίκη υπάρχει εδώ και δεκαετίες ισχυρή βάση αγροδιατροφής, που παρά τα πλήγματα της κρίσης παραμένει καθοριστικός παράγων τόσο για την παραγωγή πλούτου, όσο και για την απασχόληση στην περιοχή. Μόνο που η περεταίρω εξέλιξή της σε αυτή τη νέα φάση που εισέρχεται η ελληνική οικονομία, μετά από την ταλαιπωρία μιας δεκαετίας, απαιτεί αποδοτική γεωργία και κτηνοτροφία. Και για να συμβεί αυτό –όπως φάνηκε κατά τη χθεσινή ημερίδα για την εκμηχάνιση του πρωτογενούς τομέα- τα λεφτά από μόνα τους δε φτάνουν. Χρειάζεται επιχειρηματικότητα – ας μη μας τρομάζουν οι λέξεις.