Skip to main content

Τα μυστικά του δολαρίου, τα κεράσια... μονόπετρα και 1.000 ξένοι φοιτητές στη Θεσσαλονίκη

Η ανησυχία για την παγκόσμια οικονομία από την ενίσχυση του αμερικάνικου νομίσματος και τα μανάβικα της Θεσσαλονίκης που… ζήλεψαν τα κοσμηματοπωλεία.

Καλημέρα σας!

Ο πόλεμος συνεχίζεται και μαζί του παραμένει στο προσκήνιο η αναστάτωση στην παγκόσμια οικονομία με τις αυξήσεις των τιμών και την ακρίβεια. Αλλά και τη διαρκή άνοδο του δολαρίου, που προβληματίζει διεθνώς. Όπως γράφει το Bloomberg το ράλι του δολαρίου φέρνει στο προσκήνιο σενάρια για συντονισμένη δράση από τις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη με στόχο την χειραγώγηση του αμερικανικού νομίσματος και τελικά την υποτίμησή του. Μπορεί κάτι τέτοιο να ακούγεται αδιανόητο στην εποχή μας, αλλά δεν είναι. Έχει συμβεί στο παρελθόν, στις 22 Σεπτεμβρίου του 1985, όταν υπεγράφη η συμφωνία Plaza Accord. Πήρε το όνομά της από το ξενοδοχείο Plaza της Νέας Υόρκης στο οποίο συναντήθηκαν οι εκπρόσωποι των πέντε τότε ισχυρών οικονομιών του πλανήτη (G5): ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία και Ιαπωνία συμφώνησαν πως θα πρέπει να  υποτιμηθεί το αμερικανικό νόμισμα έναντι του ιαπωνικού γεν και του γερμανικού μάρκου, προκειμένου να διορθωθούν οι εμπορικές ανισορροπίες. Οι ΗΠΑ δεσμεύτηκαν να περιορίσουν το έλλειμμά τους. Ιαπωνία και Γερμανία υποσχέθηκαν να τονώσουν την εσωτερική ζήτηση μέσω πολιτικών, όπως η εφαρμογή φοροελαφρύνσεων. Παράλληλα όλα τα εμπλεκόμενα μέρη συμφώνησαν να παρέμβουν απευθείας στις αγορές συναλλάγματος. Το 1985 η παγκόσμια οικονομία υπέφερε από καλπάζοντα πληθωρισμό, η Federal Reserve προχωρούσε σε επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων και το αμερικανικό δολάριο ήταν σε τροχιά διαρκούς ανατίμησης. Μίας ανατίμησης που οι μεγάλοι του πλανήτη συμφώνησαν ότι είναι επιζήμια για την παγκόσμια οικονομία. Το σημερινό σκηνικό δεν διαφέρει πολύ και -σύμφωνα με το Bloomberg- η συζήτηση για μία νέα Plaza Accord έχει ανοίξει ήδη από ειδικούς. Ωστόσο για να υπάρξει η όποια συντονισμένη παρέμβαση στις αγορές θα πρέπει πρώτα από όλα οι ΗΠΑ να συμφωνήσουν ότι αυτό είναι προς το συμφέρον και το δικό τους, αλλά και να συνταχθεί η Κίνα που είναι, πλέον, βασικός ρυθμιστής της παγκόσμιας οικονομίας. Βρισκόμαστε όμως, ακόμη, μακριά από αυτό το σημείο. Αναλυτές της Deutsche Bank σημειώνουν ότι ο συναγερμός θα σημάνει εάν γίνει πραγματικότητα η εκτίμηση για υποτίμηση του ευρώ από το 1,05 δολάριο σήμερα στα 90 σεντς του δολαρίου. Το θέμα μπορεί να μοιάζει τεχνικό, είναι σίγουρα πολιτικό, και προϋποθέτει τη σύμπτωση των συμφερόντων των μεγάλων του πλανήτη, κάτι που δεν είναι απίθανο να συμβεί, αλλά μπορεί και όχι. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι δείχνει ξεκάθαρα πόσο πολύπλοκα και συγχρόνως σε ευαίσθητη ισορροπία είναι τα νομισματικά ζητήματα, που ακόμη κι όταν δεν το καταλαβαίνουμε ρίχνουν βαριά σκιά στην καθημερινότητά μας. Ας το έχουν υπόψιν τους όσοι ακόμη και σήμερα νοσταλγούν τη… δραχμούλα.

Η ευθύνη των δημοσίων προσώπων

Μελαγχολία προκαλεί η υπόθεση που ξέσπασε στον δήμο Θεσσαλονίκης, με τον πρώην (πλέον) αντιδήμαρχο Γιώργο Αβαρλή, που κατηγορείται ότι με την επαγγελματική ιδιότητα του λογιστή πήρε ή διακίνησε «φακελάκι» για να τακτοποιήσει φορολογική υπόθεση φαρμακοποιού – πελάτη του. Μόνο η δικαιοσύνη έχει θεσμικό ρόλο να ρίξει άπλετο φως στην υπόθεση, αλλά από τα μέχρι στιγμής δεδομένα βγαίνει ένα βασικό συμπέρασμα. Όταν κάποιος ασκεί δημόσιο λειτούργημα και ταυτόχρονα έχει επαγγελματική δραστηριότητα –κάτι που δεν είναι ασύμβατο, ούτε αποτελεί λάθος- οφείλει να γνωρίζει ότι ακόμη και στις ιδιωτικές συναλλαγές του είναι δημόσιο πρόσωπο. Άρα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός, ακόμη πιο προσεκτικός και από τον… προσεκτικό. Όχι τίποτε άλλο, αλλά στην κοινωνία, δηλαδή ανάμεσα μας, υπάρχουν κι αυτοί που αναρωτιούνται γιατί στις μέρες μας να εμπλακεί κανείς με τα κοινά γενικότερα και την πολιτική ειδικότερα. Προφανώς οι περισσότεροι εμπλεκόμενοι θέλουν να προσφέρουν, να λειτουργήσουν για το κοινό καλό. Ορισμένοι, όμως, ενδεχομένως να το βλέπουν σαν ευκαιρία για να κάνουν δουλειές με την στενότερη ή ευρύτερη έννοια του όρου. Επειδή κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο, κάθε φορά που βγαίνει στη δημοσιότητα κάτι αρνητικό για ένα πολιτικό πρόσωπο ο προβληματισμός επανέρχεται.

Κεράσια - μονόπετρα

Τις τελευταίες ημέρες βγήκαν στους πάγκους των μανάβικων, των σούπερ μάρκετ, αλλά και στις λαϊκές αγορές τα –λεγόμενα πρώιμα- κεράσια. Η τιμή τους τις πρώτες ημέρες κυμαίνεται μεσοσταθμικά μεταξύ 6 και 8 ευρώ το κιλό – χθες στη Θεσσαλονίκη διαμορφώθηκε πιο κοντά στο 6 παρά στο 8. Υπάρχουν και περιπτώσεις με 15 και 18 ευρώ το κιλό, αλλά εκείνα υποτίθεται ότι είναι διαφορετικά, πετροκέρασα ή κάτι τέτοιο. Σύμφωνα, όμως, με τον κ. Παναγιώτη Πασάκη, πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σκύδρας στον νομό Πέλλας, από το χωράφι αυτά τα πρώιμα κεράσια φεύγουν με 2,5 και σε ελάχιστες περιπτώσεις με 3 ευρώ το κιλό. Αυτό σημαίνει ότι μεταξύ χονδρεμπόρου και λιανεμπόρου τα κερασάκια παίρνουν «καπέλο» που ξεπερνάει κατά πολύ το… μπόι τους, ίσως και πάνω από 100%. Παρ’ όλο που οι τιμές καθορίζονται από την προσφορά και τη ζήτηση, η συγκεκριμένη εικόνα και διαβάθμιση τιμών μπορεί να χαρακτηριστεί και αισχροκέρδεια. «Ούτε μονόπετρα να ήταν», όπως ακούστηκε να λέει από ραδιοφώνου μία δημοσιογράφος. Ένας από τους λόγους που στην ελληνική αγορά αυτά τα φαινόμενα εκδηλώνονται χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση είναι η έλλειψη καταναλωτικής συνείδησης και συνακόλουθα ουσιαστικού –και όχι γραφικού- καταναλωτικού κινήματος. Ο Έλληνας –δυστυχώς- συνήθως αρνείται να στερηθεί κάτι, εκτός κι αν εξ αντικειμένου δεν μπορεί να το πληρώσει. Ούτε ενδιαφέρεται να βάλει μυαλό σε αυτούς που λειτουργούν εις βάρος της τσέπης του. Ακόμη και σήμερα που τα πράγματα έχουν δυσκολέψει και πολλοί ανάμεσά μας αισθάνονται στρυμωγμένοι οικονομικά, δεν υπάρχει πρακτική αντίδραση – για παράδειγμα εμπάργκο σε ένα προϊόν, η τιμή του οποίου έχει ξεφύγει. Τώρα –θα σκεφτεί κάποιος, ειδικά αν βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη- εδώ δεν αντέδρασαν στην αύξηση στο κουλούρι, θα τους νοιάξουν τα κεράσια;

Τα εργατικά χέρια που λείπουν

Παράλληλα, πάντως, ο κ. Πασάκης, ο οποίος μίλησε στον 102 FM της ΕΡΤ–3, αποκάλυψε το άγχος των παραγωγών από την έλλειψη εργατών γης, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να μείνει κομμάτι της παραγωγής χωρίς να συλλεγεί, κάτι που συνέβη και πέρσι σε διάφορες περιοχές της χώρας. Επιβεβαίωσε, μάλιστα, όλους αυτούς που πιστεύουν ότι μέχρι ενός σημείου η υψηλή ανεργία στην Ελλάδα είναι –τουλάχιστον στις μέρες μας- κατάσταση επιλογής. Διότι με επίσημη ανεργία πάνω από 12% και ανεπίσημη ίσως κοντά στο 20% το να μην υπάρχουν καθόλου Έλληνες για να δουλέψουν επτά – οκτώ μήνες στα χωράφια δεν δικαιολογείται. Από τους περίπου 9500 εργάτες γης που χρειάζεται η Πέλλα εξασφαλισμένοι σήμερα είναι ίσως οι 1000, διότι οι Αλβανοί –κυρίως- και οι Βούλγαροι εργάτες κατευθύνονται περισσότερο προς την Ιταλία και την Ισπανία, όπου θεωρούν ότι υπάρχει καλύτερη προοπτική. Όπως δεν υπάρχουν εργαζόμενοι ούτε για τα ξενοδοχεία και τον ελληνικό τουρισμό. Προφανώς ο καθένας –ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι- έχει τα όνειρά του, τα σχέδια του και τις φιλοδοξίες του, αλλά η δουλειά ποτέ δεν έβλαψε κανένα. Κι ας μη ξεχνάμε ότι καμία δουλειά δεν είναι ντροπή, απλώς μερικές έχουν περισσότερη λάμψη, φώτα και στρας. Τα χωράφια δεν είναι σίγουρα μία από αυτές.

1.000 φοιτητές Erasmus στη Θεσσαλονίκη

Γύρω στους 1.000 αλλοδαπούς –κυρίως Ευρωπαίους, αλλά όχι μόνο- φοιτητές φιλοξενεί κάθε χρόνο η Θεσσαλονίκη χάρη στο πρόγραμμα Erasmus, ένα από τα πιο πετυχημένα ευρωπαϊκά προγράμματα για την απόκτηση εμπειριών σε διαφορετικές χώρες. Μάλιστα φέτος, με βάση το αριθμό των οδηγιών, των συμβουλών και των παρατηρήσεων στην ειδική εφαρμογή της Κομισιόν η Θεσσαλονίκη έχει αναδειχθεί στη δημοφιλέστερη ευρωπαϊκή πόλη για Erasmus.

Σύμφωνα, μάλιστα, με την πρόεδρο του Erasmus Student Network Αριάδνη Κορμαλή οι περισσότεροι από τους ξένους φοιτητές που φτάνουν στη Θεσσαλονίκη δηλώνουν ότι περνούν πολύ καλά, κυρίως λόγω του κοινωνικού τρόπου ζωής, δηλαδή ενθουσιάζονται με το γεγονός ότι υπάρχει κόσμος στους δρόμους όλες τις ώρες της ημέρας. Προφανώς και της νύχτας. Μπορούμε, λοιπόν, να φανταστούμε πόση ανάπτυξη θα γνώριζε η πόλη εάν υπήρχε η δυνατότητα να δημιουργηθούν μη κρατικά πανεπιστήμια –όχι κατ’ ανάγκη ιδιωτικά-, τα οποία αφενός θα παρείχαν ξενόγλωσσα προγράμματα και αφετέρου θα δραστηριοποιούνταν να προσελκύσει ξένους φοιτητές. Όπως συνέβαινε με το αρχικό Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος, που παρείχε αποκλειστικά μεταπτυχιακά αγγλόφωνα προγράμματα και πάνω από το 80% των φοιτητών του ήταν αλλοδαποί. Το ΔΙΠΑΕ το παλεύει δυνατά το θέμα και σήμερα, αλλά –όπως και να το κάνουμε- από τη συγχώνευση του με μία πολιτική υπογραφή με τα ΤΕΙ της ευρύτερης περιοχής, δημιουργήθηκε ένα μεγάλο ελληνικό πανεπιστήμιο –με ότι σημαίνει κάτι τέτοιο- και τα δεδομένα έχουν αλλάξει.