Όλες οι μεθοδεύσεις για την επιτυχία του δημοψηφίσματος, απέτυχαν. Όπως και δεν ελήφθησαν καν υπόψη οι επισκέψεις ηγετικών στελεχών της Δύσης και η φορτική προπαγάνδισή τους υπέρ της αποδοχής της Συμφωνίας των Πρεσπών. Και μαζί μ’ αυτά, χάθηκαν και πολλά εκατομμύρια, σε δολάρια και ευρώ, σύμφωνα με αναφορές του σκοπιανού Τύπου, που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.
Όπως έγραψα και προ ημερών, έχουμε επανάληψη της περιπτώσεως μη αποδοχής του Σχεδίου Ανάν, όπου και τότε όπως και τώρα, χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιες τακτικές προπαγάνδισης του "ναι", και έφεραν τα ίδια αρνητικά αποτελέσματα. Άγνωστο, πότε θα αντιληφθούν οι ισχυροί, ότι το χρήμα με πολύ μεγάλη δυσκολία, ή και καθόλου, δεν μπορεί να υπερισχύσει του συναισθήματος.
Βεβαίως, όπως και με την Κύπρο, θα επανέλθουν με κάποια χρονική καθυστέρηση. Δεν είναι όμως βέβαιο, εάν και πότε οι συνθήκες θα είναι κατάλληλες για να επιτύχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μπορεί και να αναστραφούν πλήρως.
Όπως έχουν τώρα τα πράγματα στα Σκόπια, το κλίμα για τον Ζάεφ -και για τους Τσίπρα-Κοτζιά, στην Ελλάδα- είναι δυσμενές. Όσο και αν προσπαθούν κάποιοι να παραστήσουν το μαύρο άσπρο, τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους. Μάλιστα δε, υπήρξε και μια αμφίσημη δήλωση του Ν. Κοτζιά.
Ενώ είπε τα αναμενόμενα για να πείσει ίσως τον εαυτό του, ότι «οι ενστάσεις έναντι της Συμφωνίας των Πρεσπών αποδείχτηκαν αναληθείς και λανθασμένες», κατέληξε με την παραδοχή:
«Όμως ένα σημαντικό τμήμα την αντιμετώπισε με σκεπτικισμό. Η Ελλάδα σέβεται τις επιλογές των πολιτών της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
Αυτό τι σημαίνει; Ποιες επιλογές των Σκοπιανών σέβεται η Ελλάδα; Την υπερψήφιση του "ναι" από το ένα τρίτο των πολιτών, ή την άρνηση της Συμφωνίας με το συντριπτικό ποσοστό των δύο τρίτων; Οι Έλληνες πατριώτες, είναι προφανές ότι διαπιστώνουν πως την επαίσχυντη Συμφωνία, ούτε οι Σκοπιανοί την θέλουν, μετά την πλύση εγκεφάλου που έχουν υποστεί επί δεκαετίες, και με το άφθονο χρήμα σκοτεινών ΜΚΟ, αλλά και μακεδονιζόντων αποδήμων Σλάβων.
Και συμβαίνει το εξής γελοίο: Οι δυο λαοί αρνούνται τη συμφωνία, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, αλλά την επιβάλλουν ο Ζάεφ από τη μια και οι Τσίπρας-Κοτζιάς από την άλλη, επίσης για δικούς τους αδιευκρίνιστους λόγους. Είναι μόνον οι πιέσεις της Δύσης, και τα ανταλλάγματα για τις συντάξεις;
Ο Ζάεφ, πολύ δύσκολα θα βρει 11 αποστάτες. Γνωρίζουν οι υποψήφιοι, ότι όσα χρήματα κι αν τους δώσουν, δεν θα καλοπεράσουν, λόγω της δυναμικής αντίδρασης των μακεδονιζόντων Σλάβων. Και εδώ υπεισέρχεται ο φόβος των εθνοτικών συγκρούσεων, λόγω του ότι για τους Αλβανούς, το όραμα της απόκτησης ευρωπαϊκού διαβατηρίου είναι πολύ ισχυρό, και τώρα ξεθώριασε.
Το μεγάλο ποσοστό της αποχής, επέβαλε και αλλαγή της στάσης της Εκκλησίας. Ενώ σιώπησε, επειδή της υποσχέθηκαν ότι θα αναγνωριστεί το αυτοκέφαλό της από το Φανάρι, μετέβαλε στάση και τώρα ζητά "διατήρηση της εθνικής και πνευματικής ταυτότητας του μακεδονικού λαού".
Το όνομα της εκκλησίας και της χώρας πρέπει να μείνουν αμετάβλητα, ήταν η απόφαση της σχισματικής εκκλησίας των Σκοπίων, που αρνείται τώρα οποιαδήποτε αλλαγή στο όνομα "Μακεδονία". Το Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο της Εκκλησίας των Σκοπίων, ζήτησε από τους πολιτικούς παράγοντες να υιοθετήσουν στάση ευθύνης, χρησιμοποιώντας όλα τα δυνατά μέσα «για να διατηρηθεί η εθνική και πνευματική ταυτότητα του μακεδονικού λαού, όπως και ο,τιδήποτε είναι μακεδονικό».
Εκείνο που είναι βέβαιο, είναι πως στο ΝΑΤΟ θα ενταχθούν, έστω και ως ΠΓΔΜ. Επειδή ο Ν. Κοτζιάς, δεν συνέδεσε την ένταξη και με την κύρωση από το ελληνικό κοινοβούλιο, αλλά μαζί με όλα που τους παραχώρησε, λες και ήταν πατρική του κληρονομιά, είναι πως αρκεί η κύρωση από την σκοπιανή Βουλή, ανεξαρτήτως αποτελέσματος του δημοψηφίσματος.