Στους παραολυμπιακούς αγώνες τα ποδήλατα tandem, όπου ο ένας αθλητής είναι τα μάτια της ομάδας και κάνει δυνατή τη συμμετοχή του δεύτερου που αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης, συμβολίζουν με τον καλύτερο τρόπο την έννοια της συνεργασίας, που φτάνει και τους δύο στον τελικό στόχο, τον τερματισμό.
Αυτή ακριβώς η συνεργασία βρίσκεται στον πυρήνα της εταιρείας Tandem από τη Θεσσαλονίκη, μιας επιχείρησης συμβουλευτικών υπηρεσιών με βασικό αντικείμενο την προσβασιμότητα, που θέλει να δει αρτιμελή και εμποδιζόμενα άτομα να συνυπάρχουν αρμονικά σε όσο το δυνατό περισσότερους χώρους, δημόσιους και ιδιωτικούς. Προς αυτή την κατεύθυνση ως άλλος… πιλότος του tandem, ανιχνεύει, χαρτογραφεί, αποτυπώνει και υλοποιεί έργα και δράσεις προσβασιμότητας για φορείς και επιχειρήσεις, από πολυκαταστήματα και σούπερ μάρκετ μέχρι γραφειακούς χώρους, αεροδρόμια, ξενοδοχεία και δημόσιες υπηρεσίες.
Πίσω από την Tandem, που δημιουργήθηκε το 2020, βρίσκονται τρεις συνεργάτες, ο επιχειρηματίας Θανάσης Σιδέρης, ο δικηγόρος Ανδρέας Μιχαήλος και ο οικονομολόγος Κωνσταντίνος Κυριάκου, που ένωσαν τις δυνάμεις τους για να εκπαιδεύσουν εταιρείες, φορείς, αλλά και ιδιώτες στο πώς θα γίνουν πιο φιλικοί απέναντι σε εμποδιζόμενα άτομα, είτε αυτά είναι άτομα με οπτική ή κινητική αναπηρία είτε είναι μια έγκυος γυναίκα, μια μητέρα με ένα καροτσάκι ή ένας ηλικιωμένος με το μπαστούνι του. Μάλιστα, ο 32χρονος Θανάσης Σιδέρης, έχοντας χάσει πριν από έξι χρόνια την όρασή του σε ατύχημα, ξέρει καλύτερα από τον καθένα τις ανάγκες ενός εμποδιζόμενου ατόμου στην καθημερινή του ζωή και αυτή την εμπειρία θέλησε να συμπυκνώσει και να περάσει και σε άλλους.
Η Tandem παρέχει τις συμβουλευτικές της υπηρεσίες σε όλα τα επίπεδα, από το να σχεδιάσει την προσβασιμότητα σε ένα κατάστημα ή μια δημόσια υπηρεσία μέχρι να ενημερώσει για τη νομοθεσία και τα εργασιακά δικαιώματα ενός εμποδιζόμενου ατόμου, αλλά και να εξελίξει το κομμάτι της digital προσβασιμότητας. «Μπαίνουμε για παράδειγμα σε ένα κατάστημα σούπερ μάρκετ που θέλει να γίνει προσβάσιμο στα εμποδιζόμενα άτομα και σχεδιάζουμε την προσβασιμότητα από έξω προς τα μέσα, αλλά και μια σειρά προσθηκών, μεταξύ των οποίων, γραφή braille, ηχητικές σημάνσεις, χρωματικές αντιθέσεις» λέει ο Θανάσης Σιδέρης.
Συμπερίληψη και όχι αποκλεισμός
Σήμερα περισσότερο από ποτέ η προστιθέμενη αξία για έναν φορέα ή μια επιχείρηση αναδύεται μέσα από την επικέντρωση σε ζητήματα, όπως η προσβασιμότητα, η ασφάλεια και η αλληλεγγύη απέναντι σε όλους τους πολίτες χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Αυτό που επιδιώκει λοιπόν η Tandem είναι να καλύψει το κενό ανάμεσα στην προσπάθεια για ανάπτυξη και στον ισόρροπο, σύγχρονο και με κοινωνικό πρόσημο αναγκαίο σεβασμό προς όλα τα άτομα.
«Στην Tandem παρέχουμε την δυνατότητα σε φορείς και επιχειρήσεις να γίνουν πραγματικά “ανοιχτές” και προσβάσιμες τόσο στο πραγματικό όσο και στο ψηφιακό-εικονικό περιβάλλον. Οι πολίτες-καταναλωτές και κυρίως τα εμποδιζόμενα άτομα πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν ποιοτικές υπηρεσίες, εξυπηρέτηση και κυρίως σεβασμό» εξηγεί ο Θανάσης Σιδέρης.
Η κατηγορία των εμποδιζόμενων ατόμων είναι ευρύτατη. Εμποδιζόμενα είναι τα άτομα με ειδικές ανάγκες, καθώς και τα άτομα με μειωμένες ικανότητες και ειδικότερα: τα άτομα με αναπηρίες κάθε είδους και όσοι χρησιμοποιούν ή οδηγούν οποιουδήποτε τύπου αμαξίδιο. Επίσης, τα άτομα της τρίτης και τέταρτης ηλικίας, οι μητέρες που μεταφέρουν σε καροτσάκια ή στην αγκαλιά τους νήπια, βρέφη ή παιδιά, οι έγκυες γυναίκες, οι τραυματίες, τα άτομα με ασυνήθη ή ιδιάζουσα σωματική διάπλαση (ψηλοί, κοντοί, ευτραφείς κτλ).
Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία υπολογίζεται γύρω στο ένα εκατομμύριο, ενώ αυξάνεται σημαντικά, αν συνυπολογιστεί και αυτός των εμποδιζόμενων ατόμων. «Στο μυαλό μας έχουμε ταυτίσει την προσβασιμότητα μόνο με την κινητική αναπηρία, με συνέπεια τα άτομα για παράδειγμα με οπτική αναπηρία να είναι περιθωριοποιημένα. Ακόμα κι αν ένας ανελκυστήρας στην ιδανική περίπτωση έχει ηχητική σήμανση για τον όροφο και γραφή braille, πώς θα βρει ένα άτομο με προβλήματα όρασης τον ανελκυστήρα; Αν χρειάζεται συνοδό, τότε μιλάμε για αποκλεισμό και όχι για συμπερίληψη» λέει ο ένας εκ των τριών εταίρων της Tandem και εξηγεί πως κάποια στιγμή στη ζωή μας μπορεί όλοι να είμαστε εμποδιζόμενα άτομα κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. «Δυστυχώς για την ώρα είμαστε μια χώρα φτιαγμένη για αρτιμελείς».
Ο Θανάσης Σιδέρης, όταν έχασε την όρασή του σε έναν κόσμο μη φιλικό προς τα εμποδιζόμενα άτομα, είχε δύο επιλογές, όπως λέει: να ζήσει την υπόλοιπη ζωή του σε ένα σκοτεινό δωμάτιο ή να αλλάξει τη σκέψη του και να ενεργοποιηθεί. Αυτή ακριβώς την αλλαγή σκέψης θέλησε με τους συνεργάτες του να αποτυπώσει στην Tandem και να κάνει φορείς και επιχειρήσεις να την αντιληφθούν. Μάλιστα, φοιτά αυτή την περίοδο στο Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με ειδικότητα τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση, ενώ έχει εξειδικευθεί στο νευρογλωσσικό προγραμματισμό με αιχμή την οπτική αναπηρία και συνεχίζει να πιστεύει σε έναν κόσμο όπου η προσβασιμότητα μπορεί να γίνει πραγματικότητα.