του Θανάση Παππά*
Στις 20-11-2012 η διοίκηση Μπουτάρη σε συνεργασία με τη Γ. Γραμματέα του ΥΠΠΟ κ. Μενδώνη, το Γ. Γραμματέα Δημ. Έργων κ. Σιμόπουλο αποφάσισαν να προχωρήσουν σε προγραμματική σύμβαση για την ωρίμανση του έργου της ανάπλασης της Πλατείας Διοικητηρίου με την Εγνατία Οδός Α.Ε, ώστε να εκπονηθούν οι μελέτες στατικών, Η/Μ, πλην αρχιτεκτονικών και εν συνεχεία να γίνει η κατασκευή του έργου.
Ήταν η εποχή που μέσω Εγνατία Α.Ε θα μπορούσαν γρήγορα και αποτελεσματικά να ολοκληρωθούν κρίσιμες μελέτες όπως για την πλατεία διοικητηρίου, για τις στάσεις θαλάσσιας συγκοινωνίας και για τον προαστιακό σιδηρόδρομο.
Στις 9-4-2014 ο τότε αντιδήμαρχος αστικού σχεδιασμού εισηγήθηκε στο Δ.Σ την έγκριση της προγραμματικής σύμβασης με την Εγνατία Α.Ε.
Από τότε μετρά ο χρόνος
Για την παρακολούθηση της σύμβασης συγκροτήθηκε Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης όπου εκ μέρους του Δήμου συμμετείχαν οι αντιδήμαρχοι Θανάσης Παππάς τεχνικών έργων, περιβάλλοντος και καθαριότητας και Κωνσταντίνος Ζέρβας αντιδήμαρχος κινητοποίησης της Κοινωνίας των Πολιτών, Νεολαίας και Αθλητισμού.
Η αλήθεια είναι ότι με απόλυτη ευθύνη της Εγνατία Α.Ε. δεν υλοποιήθηκε το αντικείμενο της σύμβασης, καθώς ποτέ δεν εκπονήθηκαν οι σχετικές μελέτες για τη πλατεία Διοικητηρίου.
Δυστυχώς ούτε για θαλάσσια συγκοινωνία, προαστιακό σιδηρόδρομο υπάρχει καμία πρόοδος.
Πιέσεις και συσκέψεις, επιστολές και πρωτοβουλίες από το ΥΜΑΘ(2019) υπήρξαν αλλά αποτέλεσμα μηδέν.
Οι ευθύνες επιμερίζονται σε όλους και στη διοίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης, αθροιστικά και ξεχωριστά για τον καθένα, που μετείχαν στην τότε διοίκηση.
Επειδή όμως υπήρχε το αποτέλεσμα αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και η αρχιτεκτονική προμελέτη ήταν στο τραπέζι, υπήρξε ανεκτικότητα για την εκπόνηση των υπολοίπων μελετών.
Ο νέος δήμαρχος στις 13-12-2019 δήλωσε πως θα προχωρήσει σε νέο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για νέα μελέτη που θα προκηρύξει ο δήμος Θεσσαλονίκης. Για το θέμα της ανάπλασης είχε συνάντηση στην περιοχή με τον Σύλλογο Φίλων της πλατείας Διοικητηρίου. Συγκεκριμένα είπε:
«Στόχος της διοίκησής μας είναι αυτή η πλατεία να αξιοποιηθεί. Ήδη έχει ενταχθεί στο Τεχνικό Πρόγραμμα του 2020 και θα ξεκινήσουμε μια μελέτη από την αρχή. Δυστυχώς ότι έχει γίνει μέχρι τώρα και δεν μας καλύπτει και δεν τελεσφόρησε. Άρα στόχος είναι άμεσα να ξεκινήσει μια νέα μελέτη, με την ανάδειξη των αρχαιοτήτων των τόσο σημαντικών αλλά και μας πλατείας η οποία θα προσομοιάζει όσο το δυνατόν περισσότερο με εκείνη που έχουμε όλοι στο μυαλό μας και που θέλουμε όλοι με οποιοδήποτε τρόπο να την ξαναχαρούμε».
Αυτή την ‘’προσομοίωση’’ ως καρικατούρα της αρχιτεκτονικής, θα τη συναντήσουμε λίαν προσεχώς.
Με νέες δηλώσεις του δημάρχου (25-2-2020) πατάει γκάζι ο δήμος Θεσσαλονίκης για την ανάπλαση της πλατείας Διοικητηρίου.
Όπως ανακοίνωσε από το βήμα του δημοτικού συμβουλίου γίνονται προσπάθειες ώστε μέσα στο 2020 να έχει ολοκληρωθεί η μελέτη με χρηματοδότηση από την Εγνατία Οδό και μέσα στο 2021 να έχει ξεκινήσει η κατασκευή του έργου.
Ενημέρωσε πως έχει σταλεί επιστολή στην Εγνατία Οδό για προγραμματική σύμβαση και ένα σχέδιο σύμβασης στο υπουργείο Πολιτισμού, προκειμένου να συμμετέχει στην προσπάθεια ανάδειξης των αρχαιοτήτων. Για το θέμα είχε και συνάντηση ο δήμαρχος με την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Τελικά στις 12 Νοεμβρίου 2020 ανοίγει ο δρόμος για την ανάπλαση της πλατείας Διοικητηρίου με την υπογραφή νέας προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Δήμου Θεσσαλονίκης, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και της «Εγνατίας Οδός Α.Ε.».
Αντικείμενο της σύμβασης είναι η «Μελέτη της κατασκευής της πλατείας Διοικητηρίου και των προσβάσεών της με πιθανή κατασκευή Συγκοινωνιακού Πολυτροπικού Κέντρου – Μελέτη αποκατάστασης της Πλατείας Διοικητηρίου με ταυτόχρονη προστασία και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου».
Την προγραμματική σύμβαση υπέγραψαν η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, η Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου εκ μέρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εγνατίας Οδού Α.Ε. Κωνσταντίνος Κουτσούκος.
Εν τούτοις στο Τ.Π. έτους 2021 στις νέες ενδείξεις εγγράφεται προϋπολογισμός 150.000,00€, με χρηματοδότηση ΕΤΕΠ/ΠΔΕ(που θα καταργούσαν) για εκπόνηση νέας μελέτης, με την αιτιολογία ‘’...Λόγω της χρόνιας εκκρεμότητας και των πρόσθετων καθυστερήσεων από την Εγνατία Α.Ε. ‘’με πίστωση για το 2021 20.000,00€ .
Η ΟΔΟΣ ΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ
Με βάση τα παραπάνω στη λογική της υλοποίησης της προκριθείσας αρχιτεκτονικής πρότασης, με απάλειψη του ενδιάμεσου επιπέδου για Ρ θα έπρεπε η να ανανεωθεί η προγραμματική σύμβαση με την Εγνατία Α.Ε με την ελπίδα ότι θα ολοκληρώσει τις μελέτες σε συγκεκριμένο χρόνο, με συγκεκριμένες χρονικές δεσμεύσεις.
Εναλλακτικά - αν για δεύτερη φορά υπάρξει αποτυχία - η διαδικασία να αναληφθεί εξ ολοκλήρου από τον Δήμο, όπως προβλέπουν οι Υπηρεσίες στην πρόταση για το Τ.Π. που είναι σε διαβούλευση.
Η ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕΝΗ νέα ΟΔΟΣ
Μετά από ένα χρόνο και αφού υπήρξαν δεσμεύσεις για ολοκλήρωση των μελετών εντός του 2020 και αφού δεν έγινε τίποτα ερχόμαστε το Νοέμβρη με νέα προγραμματική σύμβαση (χάριν πολιτικών και μόνο σκοπιμοτήτων) αναθέτοντας στην Εγνατία Α.Ε. το σύνολο των μελετών.
Δηλαδή την εκπόνηση νέας αρχιτεκτονικής μελέτης (διαγράφοντας το αποτέλεσμα του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού), στατικής, Η/Μ, τευχών δημοπράτησης.
Είναι σαφές πως εισερχόμεθα σε ένα νέο κύκλο, με πολλές διαδρομές που η αρχιτεκτονική επίλυση είναι ξανά ζητούμενο.Ένας κύκλος το χρονοδιάγραμμα του οποίου δεν είναι γνωστό.
Ένας κύκλος που παρά τις ρητές δεσμεύσεις του 2020 ξεκινά το 2021.
Επομένως συν ένας χρόνος χαμένος που αθροίζεται στα προηγούμενα χαμένα χρόνια που πέρασαν καθώς η προηγούμενη διοίκηση εμπιστεύτηκε τυφλά την Εγνατία Α.Ε.
Στην τύφλα αυτή εντάσσεται και η μη ολοκλήρωση των μελετών για τις στάσεις θαλάσσιας συγκοινωνίας και προαστιακού σιδηροδρόμου(μαζί και η ΓΑΙΑΟΣΕ). Για αυτά βέβαια προς στιγμήν δεν ενδιαφέρεται ουδείς!
Ελπίζω και τα τρία αυτά έργα να μπουν στις ράγες της υλοποίησης καθώς είναι άκρως απαραίτητα για τις λειτουργίες μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης.
Η γενική Κυβέρνηση όμως είναι απλώς απούσα από τις διεργασίες αυτές. Δεν υπάρχει σχέδιο για τη μητροπολιτική Θεσσαλονίκη, υπάρχει εκδούλευση και εξαγγελίες χάριν κομματικών, υπουργικών και συναφών συμφερόντων. Και δεν είναι η πρώτη φορά
Αν ήθελε το ντεκ της παλιάς παραλίας , για παράδειγμα, θα ήταν άμεση υποχρέωση του Υπουργείου Υποδομών, αντί να προχωρά ο Δήμος σε διαγωνισμό ΙΔΕΩΝ, με χρόνο υλοποίησης το απώτερο μέλλον.
Το Υπουργείο το γνωρίζει το θέμα, απλώς περί άλλων τυρβάζει. Λόγου χάριν για το Flyover της εσωτερικής περιφερειακής!
*Ο Θανάσης Παππάς είναι Αρχιτέκτων, πρώην Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης