Η δημιουργία τοπικών κέντρων σε όλους τους δήμους της Θεσσαλονίκης στο παρελθόν δεν υποστηρίχτηκε επαρκώς από τους ίδιους τους κατοίκους των περιοχών αυτών, που προτιμούσαν σχεδόν στο σύνολό τους τη συγκέντρωση στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η συνήθεια αυτή άλλαξε, ευτυχώς όχι επειδή έπαψε να είναι ελκυστικό το ιστορικό κέντρο της πόλης, αλλά επειδή και οι άλλες περιοχές φρόντισαν να γίνουν ανταγωνιστικές και να ικανοποιούν τις απαιτήσεις των καταναλωτών.
Για να γίνει αυτή η μεταστροφή χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια. Σήμερα, οι νέοι της ευρύτερης περιοχής του Λαγκαδά, μένουν στον Λαγκαδά. Το ίδιο συμβαίνει στο Ωραιόκαστρο, με τις οικογένειες, στον Εύοσμο με σχεδόν το σύνολο των κατοίκων να συγκεντρώνεται στην περιοχή της πλατείας, στη Θέρμη, στο Πανόραμα, στην Περαία, στη Νεάπολη, στη Μενεμένη, ακόμη και στην Τούμπα και στον πεζόδρομο της Καλαμαριάς.
Συζητώντας με επαγγελματίες και εμπόρους διαπιστώνει κάποιος ότι ο κόσμος στηρίζει την τοπική επιχειρηματικότητα, μόνον όταν συντρέξουν πολλές προϋποθέσεις μαζί. Πρώτη από αυτές είναι η ανάπλαση των περιοχών που αποτελούν το κέντρο κάθε περιοχής. Οι περιοχές αυτές ευπρεπίστηκαν, διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να μπορούν να υποδεχτούν κατοίκους για ψυχαγωγία, για τις εξόδους τους έστω Παρασκευή και Σαββατοκύριακο. Διότι η περιορισμένη κίνηση τις υπόλοιπες μέρες της εβδομάδας παραμένει. Αυτό όμως οφείλεται στην οικονομική κρίση, από την οποία δεν έχουμε βγει ακόμη ως νοικοκυριά.
Ο πεζόδρομος της Καλαμαριάς, η παραλιακή ζώνη της Περαίας, το κέντρο του Ωραιοκάστρου και του Λαγκαδά, η Τούμπα και αρκετές άλλες περιοχές απέκτησαν αξία μόλις αναβαθμίστηκαν αισθητικά, μόλις έγιναν περιοχές όπου μπορείς να περπατήσεις και συγκέντρωσαν επιχειρηματική δραστηριότητα.
Δεν αναφέρομαι στο πάρκινγκ, δηλαδή την εξυπηρέτηση του ΙΧ, διότι αυτές οι περιοχές σχεδιάστηκαν για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των ντόπιων κατοίκων, ενώ και όποιοι άλλοι επιθυμούν να τις επισκεφτούν βρίσκουν στάθμευση παρά την οδό, έστω και με κάποια δυσκολία. Πλην όμως δωρεάν και σαφώς χωρίς τα προβλήματα του κέντρου της Θεσσαλονίκης, όπου για να πάει κάποιος για διασκέδαση πρέπει να καταναλώσει αρκετή ώρα στο δρόμο ή στην αναζήτηση θέσης στάθμευσης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περιοχή του κέντρου του Ευόσμου, που συγκεντρώνει εντυπωσιακά πολύ κόσμο. Το ελεύθερο πάρκινγκ δίπλα στην πλατεία είναι γεμάτο συνεχώς, ενώ και οι γύρω δρόμοι επίσης γεμίζουν από σταθμευμένα οχήματα τα βράδια.
Οι δήμοι άλλωστε με τις αναπλάσεις τους φρόντισαν -έστω και όχι σκοπίμως ή στηριζόμενοι σε κάποια φιλοσοφία βιωσιμότητας- να εξυπηρετήσουν πρωτίστως άλλες ανάγκες και δευτερευόντως το ΙΧ.
Σε καμιά από αυτές τις περιοχές δεν υπήρξε ποτέ ένας οραματικός σχεδιασμός για τη δημιουργία ενός τόσο μεγάλου πόλου συγκέντρωσης πολιτών για την ψυχαγωγία τους, που θα τις καθιστούσε ανταγωνιστικές προς το κέντρο της πόλης. Θα ήταν λάθος, άσε δηλαδή που τα περιθώρια για κάτι τέτοιο είναι ανύπαρκτα και οι σκέψεις να πάρει κάποια άλλη περιοχή τα σκήπτρα από το κέντρο ανεδαφικές.
Με αυτά τα δεδομένα, οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες περιοχές είναι απαλλαγμένες από την κίνηση οχημάτων, δίνουν τη δυνατότητα για περπάτημα, τόσο σε οικογένειες, όσο και σε νέους και σταδιακά απέκτησαν πολύ καλά καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπως ονομάζονται. Μαγαζιά για όλα τα γούστα, από ταβέρνες και εστιατόρια, μέχρι καφέ, μπαρ, μπιραρίες και κλαμπ. Περιποιημένα, που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα πιο in μαγαζιά του κέντρου. Επενδύσεις χιλιάδων ευρώ η καθεμιά, που ευτυχώς δεν πήγαν στο βρόντο.
Και ταυτόχρονα στήθηκαν επιχειρήσεις εμπορίου, οι οποίες είναι επίσης ελκυστικές, τόσο από πλευράς ποιότητας, όσο και από πλευράς τιμών.
Επιχειρηματίες και Αυτοδιοίκηση μπήκαν από κοινού σε ένα δρόμο ανάπτυξης, τον οποίο ακολούθησαν οι πολίτες. Έδωσαν ζωή σε περιοχές που πριν από κάποια χρόνια ήταν υποβαθμισμένες, σκοτεινές, με ελλείψεις σε υποδομές, χωρίς δυνατότητες να εξυπηρετήσουν την καταναλωτική ζήτηση.
Το μέλλον αυτών των περιοχών προοιωνίζεται ακόμη πιο καλό. Κι αυτό επειδή το κέντρο της πόλης έχει φρακάρει, οι περιοχές έχουν αποκτήσει μια σταθερότητα στο τοπικό επιχειρείν, είναι πολυπληθείς περιοχές, που δε χρειάζονται επισκέπτες από αλλού για να στηρίξουν την ντόπια επιχειρηματικότητα και η βιώσιμη αστική ανάπτυξη ευνοεί τέτοια μοντέλα. Με την έξοδο από την κρίση (όποτε αυτή φτάσει και στην κοινωνία) και με την πολιτική της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης είναι δυνατόν να δημιουργηθούν κι άλλα τέτοια κέντρα σε άλλες γωνιές του πολεοδομικού συγκροτήματος, αλλά και στον υπόλοιπο νομό, ώστε στο σύνολό της η Θεσσαλονίκη να αποκτήσει ζωντάνια, ζωή και νεύρο - ρυθμό.
Να πάει δηλαδή προς την ανάπτυξη με όρους βιωσιμότητας και σταθερότητας. Για όσους απεχθάνονται την ανάπτυξη του καφέ και του ποτού και για εκείνους που θεωρούν μονοσήμαντη και πρόσκαιρη τη σημερινή κατάσταση, επειδή δε θεωρούν επένδυση τη δημιουργία μιας ακόμη καφετέριας, μιας ακόμη ταβέρνας κτλ., θα ήθελα να πω ότι από μεγάλη επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη που αυτή προσφέρει... χορτάσαμε. Κι επειδή δε βλέπω στον ορίζοντα τους μεγαλοεπενδυτές να αναζωογονούν τις γειτονιές της Θεσσαλονίκης, προς το παρόν ας χαρούμε με αυτού του είδους την πρόοδο, γιατί κι αυτή είναι ένα βήμα μπροστά. Μικρό, αλλά σταθερό και αποδοτικό για πολλούς. Η αναμονή των λίγων και ισχυρών είναι σαν να επενδύεις να πιάσεις το τζόκερ και να σχεδιάζεις το μέλλον σου με τα αμύθητα κέρδη που... έρχονται.
Καλώς ή κακώς, η τελευταία δεκαετία απέδειξε ότι η όποια ανάπτυξη ήρθε από τις μικρές τοπικές επιχειρήσεις κι εκείνοι οι οποίοι σκέφτονται οραματικά ακόμη περιμένουν τη μεγάλη επένδυση και τη μαζική ανάπτυξη γκρινιάζοντας...