Σε δέκα χρόνια από σήμερα κατά πάσα πιθανότητα η Θεσσαλονίκη θα είναι μια διαφορετική πόλη. Τουλάχιστον στο κέντρο οι αλλαγές θα είναι πολλές και ουσιαστικές. Η δρομολόγηση του μετρό θα αλλάξει τη λειτουργικότητα της περιοχής, ενώ εμβληματικά έργα όπως -για παράδειγμα- η ανάπλαση της ΔΕΘ με τη δημιουργία νέου εκθεσιακού κέντρου και μητροπολιτικού πάρκου, η ανακατασκευή της αγοράς Μοδιάνο, οι παρεμβάσεις στο Καπάνι και η δημιουργία νέων ξενοδοχείων θα δώσουν ένα διαφορετικό αέρα. Πολύβουά καφέ, εστιατόρια και ζαχαροπλαστεία θα ανθούν, όπως ακριβώς στις εμπορικές οδούς της πόλης -Τσιμισκή, Μητροπόλεως, Αγίας Σοφίας, Ερμού, Εγνατίας, Πρ. Κορομηλά και τα πέριξ- τα καταστήματα θα είναι λαμπερά και θα προ(σ)καλούν τους καταναλωτές, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις θα συνωστίζονται. Μόνο που η φυσική παρουσία στο κατάστημα δεν θα είναι, πλέον, ο μοναδικός τρόπος κατανάλωσης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν θα είναι καν το βασικό κανάλι μέσω του οποίου θα διατίθενται τα προϊόντα, καθώς οι συνήθειες που θα αφήσει πίσω της η πανδημία του κορωνοϊού, σε συνδυασμό με την διαρκώς επιταχυνόμενη εξέλιξη της τεχνολογίας, θα οδηγήσει σε αλλαγή στην οργανωτική δομή του εμπορίου. Ήδη οι διεργασίες που συντελούνται, τόσο εμφανώς, όσο και… υπογείως είναι έντονες. Το σημείο κλειδί για τη συγκεκριμένη επιλογή των καταναλωτών είναι η μεγάλη ποικιλία σε συνδυασμό με την έρευνα τιμών.
Προκειμένου να συντονιστεί με τις νέες τάσεις η αγορά το επόμενο διάστημα θα ενταθούν οι επενδύσεις σε δύο τομείς: αφενός σε αποθηκευτικούς χώρους και αφετέρου σε δίκτυα διανομής, με την ενίσχυση των μηχανισμών λήψης παραγγελιών και παράδοσης προϊόντων. Ήδη στους μήνες της πανδημίας -και λόγω των απανωτών lockdown- το ηλεκτρονικό κανάλι καθιερώνεται ως διέξοδος αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών.
Όπως επισημαίνουν έμπειροι παρατηρητές της αγοράς στη Θεσσαλονίκη, εάν στο lockdown της περασμένης Άνοιξης πολλοί καταναλωτές απευθύνθηκαν στα e-shops υποχρεωτικά, στο μεσοδιάστημα αυτή η τάση έγινε επιλογή. Και τα πράγματα θα κινούνταν ακόμη πιο δυναμικά σε αυτή την κατεύθυνση εάν δεν υπήρχαν οι μεγάλες καθυστερήσεις στις διανομές, με την αδυναμία των εταιρειών ταχυμεταφορών να εξυπηρετήσουν τη ζήτηση με τον κατάλληλο τρόπο. Διότι οι μεγάλες καθυστερήσεις -σε ορισμένες περιπτώσεις εβδομάδων- στις παραδόσεις, σε συνδυασμό με το blackout ορισμένων e-shops, τα οποία δεν άντεξαν την πίεση και έκλεισαν, επηρέασαν κάποιους καταναλωτές, οι οποίοι αν και αποφασισμένοι να προχωρήσουν, τελικά έκαναν πίσω αφού κατάλαβαν ότι δεν θα μπορούν να εξυπηρετηθούν.
Σύμφωνα με έρευνα στην ελληνική αγορά δημοσιοποίησε η Κραταιόν Συμβουλευτική οι μισοί καταναλωτές παραδέχονται ότι η πανδημία άλλαξε σημαντικά την αγοραστική τους συμπεριφορά. Σε σχέση με την προ COVID-19 εποχή, το 78% των καταναλωτών δήλωσαν ότι κάνουν πιο συχνά έρευνα πριν προβούν σε αγορές. Το 77% αγοράζουν περισσότερο online, το 76% προμηθεύονται πιο οικονομικά προϊόντα, το 66% είναι πιο προσεκτικοί στο πώς ξοδεύουν τα χρήματα τους, ενώ το 53% ψωνίζουν περισσότερο με γνώμονα την υγεία τους, αποφεύγοντας το φυσικό δίκτυο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το 16% των καταναλωτών ψώνισαν για πρώτη φορά μέσω διαδικτύου όταν ξεκίνησε η πανδημία, ενώ παρατηρείται αύξηση της συχνότητας των αγορών μέσω διαδικτύου κατά μέσο όρο 6,4% σε όλους τους κλάδους, με το 60% των καταναλωτών να δηλώνουν διατεθειμένοι να συνεχίσουν τις online αγορές σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων. Η ίδια έρευνα, πάντως, δείχνει ότι η ευκολία πρόσβασης στην διαδικτυακή αγορά έχει ως συνέπεια το 80% των καταναλωτών που μπαίνουν στα e-shops
«απομακρύνονται» χωρίς να προβούν σε αγορά.
«Φωτιά» στις ταχυμεταφορές
Μπορεί τις τελευταίες εβδομάδες οι μεγάλοι των ταχυμεταφορών, όπως η ACS, η Γενική Ταχυδρομική και τα ΕΛΤΑ να κατέρρευσαν υπό το βάρος των παραγγελιών, αλλά πλήθος μικρότερων, εξειδικευμένων εταιρειών έχουν αρχίσει να ανθούν στην ελληνική αγορά. Ακόμη περισσότερες είναι οι διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, καθώς ο κλάδος έχει προσελκύσει επενδυτές, οι οποίο μέχρι πρόσφατα δεν τον είχαν στο μικροσκόπιο τους. Οι πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες η γνωστή πλατφόρμα ηλεκτρονικών αγορών Skroutz αγόρασε ελληνική startup που διαχειρίζεται στόλο με βανάκια για τη μεταφορά εμπορευμάτων, δείχνουν τις αλλαγές που συντελούνται στη διανομή προϊόντων και φαγητού λόγω της πανδημίας. Η Skroutz δείχνει ότι ετοιμάζεται να διευρύνει τις υπηρεσίες που παρέχει προς τα καταστήματα με τα οποία συνεργάζεται με τη δημιουργία δικού της, ανεξάρτητου, δικτύου διανομής των προϊόντων στον τελικό καταναλωτή. Αντίθετα η Skroutz αποχώρησε από τη διανομή φαγητού, πουλώντας τη συγκεκριμένη δραστηριότητα στην αντίστοιχη υπηρεσία ΒΟΧ του ΟΤΕ. Το ΒΟΧ προσπαθεί, επίσης, να επεκταθεί και στη διανομή προϊόντων σούπερ μάρκετ, σε συνεργασία με τις αλυσίδες Μασούτης και Κρητικός.
Πετυχημένο παράδειγμα, που δραστηριοποιείται και στη χώρα μας κυρίως στη διανομή φαγητού σε συνεργασία με πολλές επιχειρήσεις εστίασης, είναι η φινλανδικών συμφερόντων Wolt. Η εταιρεία ξεκίνησε το 2015 από το Ελσίνκι σε συνεργασία με μόλις 10 εστιατόρια και σήμερα δραστηριοποιείται σε 100 πόλεις που βρίσκονται σε 23 χώρες του κόσμου σε συνεργασία με 23.000 επιχειρήσεις.
Η μεγαλύτερη επιχείρηση στη διανομή φαγητού στη χώρα μας, η e-food, που ανήκει στο γερμανικό κολοσσό Delivery Hero, επεκτάθηκε ήδη στη διανομή προϊόντων σουπερμάρκετ σε συνεργασία με την Σκλαβενίτης. Η e-food συνεχίζει να αναπτύσσει ιδιόκτητο στόλο με στόχο περισσότερες επιχειρήσεις να έχουν εύκολη πρόσβαση στο online delivery χωρίς να χρειάζεται να αναλάβουν το κομμάτι της διανομής.
ΥΓ. Η είδηση είναι χθεσινή, έρχεται από μακριά και πηγαίνει ακόμη πιο μακριά. Πρόκειται για μία ακόμη προβολή στο μέλλον. Την ώρα που οι αεροπορικές εταιρείες μειώνουν τον στόλο τους, η Amazon αγοράζει αεροσκάφη, αφού η πανδημία της Covid-19 εκτόξευσε τις παραγγελίες προϊόντων αλλά μείωσε δραστικά τις μετακινήσεις προσώπων. Ο κολοσσός του παγκόσμιου διαδικτυακού εμπορίου ανακοίνωσε ότι θα αγοράσει έντεκα Boeing 767-300 από τις εταιρείες Delta και WestJet, τα οποία στη συνέχεια θα μετατραπούν σε αεροπλάνα μεταφοράς φορτίων. Είναι η πρώτη φορά που ο όμιλος αγοράζει αεροσκάφη για να συγκροτήσει τον δικό του στόλο, αντί να συνάπτει συμβάσεις με μεταφορικές εταιρείες. Τα τέσσερα αεροπλάνα από τη Westjet θα ενταχθούν στον στόλο της Amazon από φέτος, ενώ τα υπόλοιπα επτά, που θα αγοραστούν από τη Delta, θα είναι έτοιμα το 2022.