Skip to main content

Τον ερχόμενο χειμώνα θα αποκαλυφθεί το νέο τοπίο της εστίασης στη Θεσσαλονίκη

Γιατί το ερχόμενο φθινόπωρο και ο χειμώνας είναι η καθοριστική περίοδος για να διαμορφωθούν στην εστίαση οι βασικές συνιστώσες της επόμενης περιόδου

Ιδιαίτερες είναι οι τελευταίες ημέρες για τη Θεσσαλονίκη. Το άνοιγμα της εστίασης, μετά από έξι μήνες απαγορεύσεων, επαναφέρει το χρώμα στην πόλη, καθώς τα καφέ, τα μπαρ, τα εστιατόρια, οι ταβέρνες, τα σουβλατζίδικα αποτελούν βασικά συστατικά του χαρακτήρα της.

Σε μια πόλη στην οποία ανέκαθεν η εστίαση ήταν ανεπτυγμένη –και πολλές φορές πρωτοπόρα- τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 2010 ο συγκεκριμένος κλάδος έχει κυριολεκτικά απογειωθεί. Κάθε γωνία καφές, κάθε τετράγωνο ουζερί. Μόνο στον δήμο Θεσσαλονίκης λειτουργούν γύρω στις 3.500 επιχειρήσεις εστίασης, εκ των οποίων περισσότερες από τις μισές –πάνω από 1.800- έχουν άδεια για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων σε υπαίθριους χώρους.

Αυτή η εικόνα πιστοποιεί τη βαρύνουσα θέση της εστίασης στην οικονομία και την απασχόληση στη Θεσσαλονίκη, τουλάχιστον στην παρούσα συγκυρία. Διότι η πόλη δεν ήταν ανέκαθεν ένα απέραντο καφενείο. Ούτε προφανώς θα παραμείνει σε αυτή την κατάσταση για πάντα. Ως γνωστόν οι επαγγελματικές μόδες έρχονται και παρέρχονται, κάτι που μοιραία θα συμβεί και με την εστίαση κάποια στιγμή. Προφανώς καφέ και ταβέρνες θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν, αλλά μετά βεβαιότητος σε μικρότερη πυκνότητα και ενδεχομένως με διαφορετικό τρόπο λειτουργίας.

Αυτές τις πρώτες ημέρες της… απελευθέρωσης η κίνηση στα καταστήματα εστίασης είναι ικανοποιητική, δεδομένων των συνθηκών. Οι εξαιρετικές καιρικές συνθήκες, σε συνδυασμό με τον πολύμηνο εγκλεισμό που επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας, βοηθούν τις εξόδους, την εκτόνωση και το… ξεχαρμάνιασμα. Το ίδιο καλά με πέρσι –πιθανόν και καλύτερα- θα κυλήσουν και οι καλοκαιρινοί μήνες. Η πρόοδος των εμβολιασμών, η εμφάνιση των τουριστών, η προσδοκία των διακοπών θα δώσουν ψυχολογική ώθηση στον κόσμο, που θα προσπαθήσει να κερδίσει λίγο από τον χαμένο χρόνο του περασμένου χειμώνα. Οι νέες ισορροπίες στο σύστημα θα αρχίσουν να διαμορφώνονται από το φθινόπωρο. Όσο θα επιστρέφει η κανονικότητα και θα αποκαλύπτονται οι μονιμότερες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας τόσο θα διαμορφώνονται νέες συνθήκες σε έναν κλάδο απόλυτα συνδεμένο τόσο με την οικονομική κατάσταση όσο και με τη διάθεση του κόσμου για συναναστροφές. Χωρίς καμία αμφιβολία το τοπίο της εστίασης -και γενικότερα της διασκέδασης- θα αλλάξει.

Σε αυτό θα συντελέσει, επίσης, η γενικότερη ανάπτυξη της οικονομίας που θα έρθει στην περιοχή, μετά από μία δεκαετία πίεσης. Όπως έχει αποδειχθεί σε πολλές περιπτώσεις ανά τον πλανήτη Γη, η επαγγελματική εντατικοποίηση οδηγεί τους ανθρώπους σε διαφορετικές επιλογές σε σχέση με τον ελεύθερο χρόνο τους. Η Θεσσαλονίκη είναι πόλη με πολλούς φοιτητές –περί τις 100.000- και μεγάλη ανεργία, δύο στοιχεία που συμβάλλουν στη συντήρηση και την ανάπτυξη της εστίασης. Τουλάχιστον δημιουργούν ευνοϊκές προϋποθέσεις. Εάν αυτά αλλάξουν –που οι ενδείξεις δείχνουν ότι θα αλλάξουν- μόνο η… εξωτερική βοήθεια μπορεί να καλύψει το κενό. Η αύξηση της επισκεψιμότητας της πόλης, δηλαδή η ενίσχυση του τουρισμού, είναι μεν σοβαρό ενδεχόμενο για τη Θεσσαλονίκη, αλλά, αν κρίνουμε από το παρελθόν, παραμένει ζητούμενο και εν πολλοίς αβέβαιο.

Εξίσου πολλά για την πορεία της εστίασης στη Θεσσαλονίκη θα εξαρτηθούν από τον επαγγελματισμό των ανθρώπων του κλάδου. Μέγα ερώτημα, υπό την έννοια ότι στους κλάδους που γίνονται μόδα ενσωματώνονται άνθρωποι που ψάχνουν μια οποιαδήποτε ευκαιρία. Δηλαδή άνθρωποι του «όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω». Επιχειρηματίες και επαγγελματίες που επιζητούν να κερδίσουν συντονιζόμενοι με το ρεύμα της εποχής και όχι οραματιστές ή άνθρωποι της λεπτομέρειας. Όσοι σκέφτονται με όρους αγοράς αντιλαμβάνονται τις διαφορές ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις και είναι ικανοί να εκτιμήσουν την μελλοντική πορεία των πραγμάτων.

Αυτές τις ημέρες –πέρα από την προβλεπόμενη γκρίνια των εκπροσώπων του κλάδου- η εστίαση γιορτάζει. Κυρίως επειδή κανείς δεν προέβλεπε το εξάμηνο λουκέτο που προηγήθηκε. Ίσως ούτε και τα μέτρα στήριξης της πολιτείας, που βοήθησαν ουσιαστικά στην επιβίωση των επιχειρήσεων. Το τοπίο είναι ήδη καινούριο, αλλά –ας το επαναλάβουμε- το ερχόμενο φθινόπωρο και ο χειμώνας είναι η καθοριστική περίοδος για να διαμορφωθούν οι βασικές συνιστώσες της επόμενης περιόδου.

ΥΓ. Το πρόβλημα της εστίασης –γενικότερα της οικονομίας- στη Θεσσαλονίκη και στην Ελλάδα εφάπτεται έντονα με το θέμα του real estate. Λόγω του ότι σε όλες σχεδόν τις πολυκατοικίες τα ισόγεια διαμορφώνονται για επαγγελματική χρήση. Εάν το 10% των καταστημάτων εστίασης δεν συνεχίσουν τη λειτουργία τους –ποσοστό συντηρητικό και γι’ αυτό ρεαλιστικό- εκατοντάδες ισόγεια ακίνητα σε ολόκληρο το πολεοδομικό συγκρότημα θα αδειάσουν. Πιθανότατα, μάλιστα, θα δυσκολευτούν να ενοικιαστούν και πάλι, δεδομένου ότι και το ευρύτερο λιανεμπόριο στη Θεσσαλονίκη εμφανίζει, επίσης, φαινόμενα υπερεπαγγελματισμού, παρά τα χιλιάδες λουκέτα στα χρόνια της ύφεσης.