Skip to main content

Τσακαλώτος στη Voria: Ωρολογιακή βόμβα οι ανισότητες για την ελληνική οικονομία

Συνέντευξη του πρώην υπουργού Οικονομικών επί ΣΥΡΙΖΑ Ευκλείδη Τσακαλώτου στη Voria - Οι βασικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση για τη στρατηγική και τις επιλογές της σε ό,τι αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ασκεί στη συνέντευξή του στην έντυπη Voria o πρώην υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, θέτοντας ως βασικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τους άξονες «εργασία, περιβάλλον και ενέργεια, νέα γενιά».

Ο κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και συντονιστής Οικονομικής Πολιτικής της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατηγορεί την κυβέρνηση της ΝΔ ότι «δεν αξιοποιεί σωστά το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά το μοιράζει σε μεγάλες επιχειρήσεις, γνωστούς και φίλους», ενώ για το κομμάτι της ανθεκτικότητας τονίζει ότι «δεν αλλάζει το μοντέλο, συνεχίζει να πιστεύει τον μύθο που έχει καταρρεύσει ότι δηλαδή πρώτα στηρίζεις την ανάπτυξη και μετά λύνονται τα κοινωνικά προβλήματα αυτόματα».

Σχετικά με τα μέτρα της κυβέρνησης για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων απέναντι στην ενεργειακή κρίση, ο κ. Τσακαλώτος σημειώνει χαρακτηριστικά πως «αν δίνεις τον προϋπολογισμό στα καρτέλ φυσικά και θα τον εκτροχιάσεις. Εμείς θα πηγαίναμε στην πηγή. Θα βάζαμε πλαφόν στις τιμές, θα ορίζαμε ποσοστό κέρδους, θα μειώναμε και θα φορολογούσαμε τα υπερκέρδη, θα χτυπούσαμε το καρτέλ».

Σε ό,τι αφορά τον επόμενο οικονομικό στόχο της χώρας, την επενδυτική βαθμίδα, ο  πρώην υπουργός Οικονομικών τονίζει πως η ελληνική οικονομία τη χρειάζεται, με όρους όμως βιωσιμότητας, υπενθυμίζοντας πως για αυτό η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επέμενε στο «μαξιλάρι, στον  καθαρό διάδρομο» και όχι στην πιστοληπτική γραμμή. Επιπλέον, ο κ. Τσακαλώτος απαντάει στην κριτική που έχει ασκηθεί στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με την υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης, ενώ, τέλος, σχολιάζοντας την ελληνική επιχειρηματικότητα, διαχωρίζει τη νέα γενιά επιχειρήσεων που λειτουργούν με όραμα και σεβασμό στους νόμους, έναντι όσων «ζουν μόνο με κρατικό χρήμα», χωρίς να σέβονται τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού.

Αναλυτικά η συνέντευξη του πρώην υπουργού Οικομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου:

Κύριε υπουργέ, έχετε υπηρετήσει τον υπουργικό θώκο επί των Οικονομικών την περίοδο ’15-19 κι αναμφισβήτητα διαχειριστήκατε και την «καυτή πατάτα» των μνημονίων. Σήμερα, τρία χρόνια μετά, εκτιμάται πως η έξοδος της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία μας παρέχει ένα «διαβατήριο» για την άσκηση μιας πιο ελεύθερης -οικονομικά και κοινωνικά- πολιτικής; Εάν λάβουμε υπόψη μας πως ανοίγει και το… ταμείο από το Ταμείο Ανάκαμψης,  ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι άξονες αυτής της πολιτικής;

H έξοδος της χώρας από τα μνημόνια που πετύχαμε το 2018, και η συνεπακόλουθη έξοδος από την ενισχυμένη εποπτεία, έδωσε στη χώρα σημαντικούς βαθμούς ελευθερίας που της είχαν στερήσει οι κυβερνήσεις που μας χρεοκόπησαν. Ο καθαρός διάδρομος για το χρέος είναι μια μεγάλη ευκαιρία γιατί έχει μειώσει σημαντικά τις χρηματοροές που απαιτούνται για την αποπληρωμή του. Παραμένει όμως το μεγάλο απόθεμα του χρέους. Έχουμε την δυνατότητα να το μειώσουμε ως ποσοστό του ΑΕΠ, αν έχουμε σημαντική και ανθεκτική ανάπτυξη. Και για να γίνει αυτό πρέπει να αξιοποιήσουμε σωστά το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Δυστυχώς η κυβέρνηση δεν μιλάει για άξονες αλλά το μοιράζει σε μεγάλες επιχειρήσεις, σε φίλους και γνωστούς. Δεν αξιοποιεί το κομμάτι της ανθεκτικότητας, δεν αλλάζει το μοντέλο, συνεχίζει να πιστεύει τον μύθο που έχει καταρρεύσει ότι δηλαδή πρώτα στηρίζεις την ανάπτυξη και μετά λύνονται τα κοινωνικά προβλήματα αυτόματα. Εργασία, περιβάλλον και ενέργεια, νέα γενιά είναι οι προτεραιότητες που θα έπρεπε να έχουμε.

Με δεδομένο πως ο πόλεμος στην Ουκρανία συμπλήρωσε -δυστυχώς- ήδη τους 6 μήνες και τις συνέπειες ορατές ιδιαίτερα στην ΕΕ, αλλά και την ταυτόχρονη ασύλληπτου μεγέθους ενεργειακή κρίση, θεωρείτε πως το μείγμα πολιτικής της κυβέρνησης μπορεί να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις; Εάν το κόμμα σας ήταν υπεύθυνο τώρα για την διακυβέρνηση της χώρας τι θα άλλαζε στο μείγμα;

Μα δεν αντιμετωπίζει τίποτα η κυβέρνηση. Τα νοικοκυριά δεν αντέχουν από την ακρίβεια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό. Ξέρουμε ότι αδικία είναι η ίση μεταχείριση των άνισων. Και ως εκ τούτου εμείς θα βοηθούσαμε τα λαϊκά και τα μεσαία στρώματα. Ίσως αυτό δεν θα ήταν δημοφιλές με τους μεγάλους παίχτες της αγοράς που θέλουν ολόκληρη την πίτα, αλλά κάθε κόμμα έχει τις δικές του προτεραιότητες.

Τους τελευταίους μήνες παρακολουθούμε μια σειρά αποφάσεων και ενεργειών για τη στήριξη νοικοκυριών κι επιχειρήσεων από την κυβέρνηση. Το κόμμα σας ασκεί σκληρή κριτική επί του θέματος. Πιστεύετε πως θα υπάρξει εκτροχιασμός του Προϋπολογισμού; Τι διαφορετικό θα μπορούσε να γίνει εν προκειμένω;

Αν δίνεις τον προϋπολογισμό στα καρτέλ φυσικά και θα τον εκτροχιάσεις. Εμείς θα πηγαίναμε στην πηγή. Θα βάζαμε πλαφόν στις τιμές, θα ορίζαμε ποσοστό κέρδους, θα μειώναμε και θα φορολογούσαμε τα υπερκέρδη, θα χτυπούσαμε το καρτέλ. Σίγουρα, δεν θα τους αφήναμε να ορίζουν ό,τι τιμή θέλουν και μετά να τους δίναμε ζεστό δημόσιο χρήμα. Ας μην ξεχνάμε ότι εμείς μιλάμε για δημόσια ΔΕΗ γιατί ο ρόλος της δημόσιας επιχείρησης ενέργειας είναι η σταθεροποίηση του συστήματος.

Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι, όπως έχει ανακοινωθεί, η Επενδυτική Βαθμίδα. Τι σημαίνει για εσάς αυτό; Ως οικονομολόγος και ως πρώην Υπουργός στο εν λόγω χαρτοφυλάκιο, θεωρείτε σωστή την παραπάνω στοχοπροσήλωση;

Προφανώς θέλουμε επενδυτική βαθμίδα. Για να μπορούμε να δανειζόμαστε φτηνά και από επενδυτές με μακροπρόθεσμη οπτική. Για αυτό επιμέναμε στην έξοδο, στο μαξιλάρι, στον καθαρό διάδρομο. Σκεφτείτε να είχαμε ακούσει την ΝΔ, να είχαμε πάρει την πιστοληπτική γραμμή και αυτή τώρα να έληγε. Όχι επενδυτική βαθμίδα δεν θα βλέπαμε, ούτε hedge fund δεν θα μας κοιτούσε…. Όμως για εμάς είναι απαραίτητη και η βιωσιμότητα. Να μην πετύχεις επενδυτική βαθμίδα σήμερα και χρεοκοπήσεις αύριο. Και η μεγαλύτερη ωρολογιακή βόμβα στη βιωσιμότητά μιας οικονομίας είναι οι ανισότητες. Κάποια μέρα  αυτό θα σκάσει. Αν δεν στηρίξεις την κοινωνία ναρκοθετείς την οικονομία. Αυτό θα το καταλάβουν ποτέ στην κυβέρνηση;

Σύμφωνα με αναλυτές αλλά και τη δική σας αυτοκριτική ως κόμμα μια από τις αιτίες που ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές του  2019 ήταν η υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης. Τώρα ο φορολογικός σχεδιασμός του ΣΥΡΙΖΑ ποιον προσανατολισμό έχει, εάν κι εφόσον κληθεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση;

Εμείς αυτό που έχουμε πει είναι ότι δεν επιστρέψαμε στην μεσαία τάξη όσα της πήραν τα δυο πρώτα μνημόνια. Να μιλήσουμε με στοιχεία; Γιατί την περίοδο 2010-2014 το διάμεσο διαθέσιμο ατομικό εισόδημα έπεσε από 10.985 ευρώ σε 7.500 ευρώ ενώ την περίοδο 2015-2019 ανέβηκε από τις 7.500 ευρώ στις 8.781 ευρώ.

Το αντίστοιχο εισόδημα για κάποιον που έχει το ανώτατο εισόδημα του 3ου εισοδηματικού τεταρτημόριου (αρκετά πάνω από τη μέση δηλαδή) έπεσε από το 2010 έως το 2014 από τα 15.809 ευρώ στις 11.000  ευρώ (Απώλεια σχεδόν 1/3) ενώ από το 2015 έως το 2019 ανέβηκε στις 12.367 ευρω. Θυμίζω ότι αυτά τα εισοδήματα είναι ατομικά, τα οικογενειακά υπολογίζονται περίπου στο διπλάσιο.

Ναι, δεν τους δώσαμε όσα τους πήραν οι άλλοι. Αλλά όχι ότι εμείς καταστρέψαμε την μεσαία τάξη. Άλλωστε ο πληθωρισμός είναι απώλεια εισοδήματος και για τα μεσαία στρώματα.  Η ΝΔ έχει ουσιαστικά επιβάλει έναν νέο κεφαλικό φόρο ακρίβειας 10% αφού δεν ενισχύει κάπως το εισόδημα του κόσμου. Εκτός αν εννοεί κάποιος ενίσχυση τα 20ευρα του PowerPass.

Εμείς θα ισορροπήσουμε τα δημόσια οικονομικά με δικαιοσύνη. Και να είστε σίγουροι ότι τώρα, χωρίς τους θεσμούς πάνω από το κεφάλι μας, και χωρίς τους εγχώριους φίλους τους σε ανοιχτή γραμμή μαζί τους, μπορούμε να κάνουμε έναν φορολογικό σχεδιασμό πιο δίκαιο, που θα κοιτάει πιο πολύ στους μεγάλους και άρα θα είναι πιο ευνοϊκός με τα πραγματικά μεσαία και τα λαϊκά στρώματα.

Αλλά να είμαι ξεκάθαρος. Τα πραγματικά μεσαία. Γιατί κάποιος που βγάζει 200.000 ευρώ τον χρόνο και δηλώνει 20.000 ευρώ λυπάμαι αλλά δεν είναι πραγματικά μεσαίο στρώμα.

Η φετινή ΔΕΘ είναι πιο κοντά στην κανονικότητα από τις προηγούμενες χρονιές λόγω της πανδημίας, δίνοντας την ευκαιρία στην προβολή της ελληνικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας. Φέτος τιμώμενη χώρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και γίνεται αντιληπτό η σημασία αλλαγής επενδυτικής σελίδας. Οι δικές σας σκέψεις ποιες είναι; Και αλήθεια, τι βαθμό θα βάζατε στο ελληνικό επιχειρείν.

Υπάρχουν μικρές επιτυχημένες επιχειρήσεις υπάρχει μια νέα γενιά επιχειρήσεων από ανθρώπους με όραμα και μεράκι. Αυτό που λείπει είναι ο συντονισμός, ο σχεδιασμός και η διαβούλευση με την κοινωνία. Ενώ υπάρχουν ευρωπαϊκές οδηγίες που ζητάνε να γίνει διαβούλευση, αυτές δεν τηρούνται στη χώρα μας - Αυτό ισχύει και για το ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Και δεν τηρούνται γιατί κάποιοι λίγοι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες θέλουν να ορίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού.

Το ελληνικό επιχειρείν λοιπόν δεν είναι ένα πράγμα. Σε εκείνους που προσπαθούν τίμια να στήσουν μια επιχείρηση, που σέβονται τον εργαζόμενο, που καινοτομούν θα έλεγα ότι βάζω άριστα γιατί το κάνουν σε πραγματικά δύσκολο περιβάλλον. Αλλά το ξέρουν αυτό και δεν χρειάζονται τη δική μου επιβεβαίωση, μην σας πω ότι αυτές οι κουβέντες τους εκνευρίζουν κιόλας.

Αλλά τους επιχειρηματίες που ζουν μόνο με κρατικό χρήμα, που έχουν επιχειρήσεις γαλέρες για τους εργαζόμενους, που δεν κόβουν απόδειξη ούτε για δείγμα που κοιτάνε μόνο πως θα βρουν μέσον για να πάρουν το πρόγραμμα, την απευθείας ανάθεση, να μην έρθει το υγειονομικό ή η επιθεώρηση, που έχουν υπουργούς, περιφερειάρχες και βουλευτές σε ανοιχτή γραμμή, αυτούς θα τους άφηνα μετεξεταστέους. Για να το πω ευγενικά.

* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην έντυπη Voria - Διαβάστε όλη την έκδοση εδώ.