Skip to main content

Τσιάρας από Θεσσαλονίκη: Να αλλάξει η νομική κουλτούρα στην Ελλάδα

Ο υπουργός υπογράμμισε πως στόχος δεν είναι «απλά να προσθέσουμε έναν εξωδικαστικό μηχανισμό αλλά να μεταβάλλουμε τη νομική κουλτούρα στον τόπο μας».

Για τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση με στόχο τον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος αναφέρθηκε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας μιλώντας στην εκδήλωση της διαΝΕΟσις για την παρουσίαση της μελέτης-βιβλίου «Η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα: Προτάσεις για ένα σύγχρονο δικαστικό σύστημα».

Ο κ. Τσιάρας τόνισε πως η κυβέρνηση υλοποιεί μεθοδικά κάθε πρόταση της διαΝΕΟσις κάνοντας σημαντικά βήματα στους πέντε τομείς που αυτή προτείνει μετά από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε, δηλαδή στους τομείς της χωροταξίας των δικαστηρίων στην Ελλάδα, της χρήσης τεχνολογικών μέσων για την απλοποίηση του δικαστικού έργου, της δικαστικής εκπαίδευσης, στους διαθέσιμους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης διαφορών και στο θέμα της στελέχωσης των δικαστηρίων με δικαστικούς υπαλλήλους.

Μιλώντας για τα βήματα που έχουν γίνει, ο ίδιος υπογράμμισε ότι στην κατεύθυνση της υιοθέτησης εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών, θα κατατεθεί άμεσα το νέο νομοσχέδιο για τη διαμεσολάβηση, το οποίο είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Ο υπουργός υπογράμμισε πως στόχος δεν είναι «απλά να προσθέσουμε έναν εξωδικαστικό μηχανισμό αλλά να μεταβάλλουμε τη νομική κουλτούρα στον τόπο μας». Αναφορικά με τον εξωδικαστικό μηχανισμό, τόνισε πως στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός που θα αποτελεί ένα φιλικό και αποτελεσματικό εργαλείο, το οποίο συνειδητά θα επιλέγουν οι πολίτες έτσι ώστε να αποκαθίστανται οι οικονομικές διαφορές αλλά και να αποσυμφορηθεί το δικαστικό σύστημα.

Παράλληλα τόνισε πως προχωρούν οι ρυθμίσεις για την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων ακολουθώντας το παράδειγμα προηγμένων χωρών  αλλά και η τηλεσυνεδρίαση η οποία φιλοδοξεί να αμβλύνει φορολογικές στρεβλώσεις. Ακόμα, σύμφωνα με τον κ. Τσιάρα, το υπουργείο προχωράει σε σημαντικές παρεμβάσεις για τα κτηριακά προβλήματα με εμβληματική πρωτοβουλία τη χρηματοδότηση για την ανέγερση δικαστικού Μεγάρου στο Κιλκίς. Παράλληλα, όπως σημείωσε, θα υπάρξει εμπλουτισμός του προγράμματος σπουδών ενώ σχεδιάζεται και η υλοποίηση σεμιναρίων για την επιμόρφωση δικαστικών λειτουργών.

Στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού του συστήματος, προγραμματίζονται - όπως είπε- ακόμα μια σειρά θεσμικών αλλαγών όπως η σύσταση παρατηρητηρίου δικαιοσύνης με στόχο τη συλλογή στοιχείων που θα βοηθήσουν στη  χάραξη  μιας μακρόπνοης στρατηγικής η οποία θα λειτουργεί υπέρ των πολιτών.

Τέλος, δανειζόμενος μια φράση της παρουσίασης του βιβλίου ανέφερε πως τα προβλήματα του δικαστικού συστήματος αποτελούν σημαντικά εμπόδια όχι μόνο για τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα αλλά και εμπόδια στην  ίδια τη δημοκρατία και την προστασία θεμελιωδών ελευθεριών μετά από δέκα χρόνια κρίσης.

Ακολούθως στο σύστημα ανέβηκε ο  Αντιπρόεδρος του ΣτΕ και Αναπληρωτής Καθηγητή Νομικής Σχολής, Μιχάλης Πικραμένος ο οποίος ανέφερε ότι η κυβέρνηση αναλαμβάνει δράσεις στην κατεύθυνση που προτείνουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα: Προτάσεις για ένα σύγχρονο δικαστικό σύστημα». Μάλιστα ο ίδιος παρατήρησε  ότι υπάρχουν δικαστικοί λειτουργοί που επιδιώξουν ουσιαστικό εκσυγχρονισμό λειτουργώντας ωε κινητήριος μοχλός για βαθιές αλλαγές.

Για την ανάγκη των σημαντικών μεταρρυθμίσεων, μίλησε και ο Ιωάννης Συμεωνίδης, Επίτροπος στη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και Καθηγητή Νομικής Σχολής ΑΠΘ ο οποίος παρουσίασε το βιβλίο. Αναφερόμενος μάλιστα σε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είπε ότι εν έτει 2016 τα δικαστήρια προσλάμβαναν ακόμα δακτυλογράφους στις οποίες μάλιστα αναγνώρισαν και πλαστά χρόνια.

Στη συζήτηση που ακολούθησε, τοπθετήθηκε και ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Χάρης Καστανίδης ο οποίος με τη σειρά του πρότεινε μεταξύ άλλων τη δημιουργία Συμβουλίου Δικαιοσύνης αποτελούμενο από δικαστικούς λειτουργούς και εκπροσώπους εγνωσμένου κύρους. Μάλιστα δεν δίστασε να ασκήσει κριτική στην πρόταση σύστασης Παρατηρητηρίου που έκανε ο κ. Τσιάρας λέγοντας πως η δημιουργία πολλών παρατηρηρίων βλάπτει μερικές φορές την ίδια την παρατήρηση.

Έρευνα της διαΝΕΟσις

Η έρευνα της διαΝΕΟσις αποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα του παρόντος συστήματος αναφέροντας ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφονται στο επίμετρο της μελέτης, η χώρα μας δαπανά λιγότερα χρήματα κατά κεφαλήν για τη λειτουργία του δικαστικού της συστήματος από ό,τι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος (41,3 ευρώ, έναντι 64 ευρώ), μια δαπάνη που μάλιστα βαίνει μειούμενη. Στην Ελλάδα από το 2010 έχει αυξηθεί ο αριθμός των δικαστών και (σε μικρότερο βαθμό) των εισαγγελέων, οι οποίοι εισαγγελείς, όμως, είναι πολύ λιγότεροι από ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επιπλέον, έχουμε από τα μικρότερα ποσοστά δικαστών που υπηρετούν στον πρώτο βαθμό από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Έχουμε μία από τις χειρότερες αναλογίες δικαστικών υπαλλήλων ανά δικαστή, έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς δικηγόρων και έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς δικαστηρίων. Στη χώρα μας η επίλυση διαφορών στα πολιτικά δικαστήρια χρειάζεται περισσότερες ημέρες από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ε.Ε., ενώ τα πρωτοβάθμια διοικητικά δικαστήρια της χώρας έχουν τις περισσότερες εκκρεμείς υποθέσεις από όλες τις χώρες της Ε.Ε.»