Μεθαύριο Παρασκευή 26 Νοεμβρίου λήγει τυπικά η προθεσμία για την αυτοαπογραφή. Για τη δυνατότητα δηλαδή που έχει ο κάθε πολίτης να απογραφεί μόνος του, διαδικτυακά, χωρίς τη φυσική παρουσία του απογραφέα. Σε αντίθεση με προηγούμενες απογραφές, φέτος, δεδομένων των συνθηκών που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, δόθηκε άλλη μια δυνατότητα συλλογής των στοιχείων, πέρα από την κλασική, της συμπλήρωσης έντυπων ερωτηματολογίων, με προσωπική συνέντευξη, αξιοποιώντας τη σύγχρονη τεχνολογία.
Έτσι μπορούν οι πολίτες να απογραφούν ηλεκτρονικά μέσω ειδικά σχεδιασμένης ηλεκτρονικής (web) εφαρμογής (ηλεκτρονική αυτοαπογραφή). Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει η δυνατότητα αυτοαπογραφής, η απογραφή θα πραγματοποιηθεί μέσω συνέντευξης, λαμβανομένων όλων των απαραίτητων μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Ωστόσο, η 26η Νοεμβρίου που έχει τεθεί ως καταληκτική ημερομηνία για την αυτοαπογραφή θεωρείται βέβαιο πως θα μετατεθεί καθώς σε πολλές περιοχές της χώρας, συμπεριλαμβανομένων και περιοχών της Βόρειας Ελλάδας, υπάρχουν προβλήματα. Αυτά εντοπίζονται κυρίως στην έλλειψη ή αντικατάσταση απογραφέων με συνέπεια να μην έχει μοιραστεί στα νοικοκυριά ο κλειστός φάκελος ο οποίος αντιστοιχεί σε κάθε οικία, διαμέρισμα ή κατάλυμα, ο οποίος περιέχει έναν μοναδικό κωδικό αριθμό. Με αυτόν τον κωδικό θα μπορεί ο πολίτης να εισέλθει στην ειδική εφαρμογή της Απογραφής, μέσω του www.gov.gr και χρησιμοποιώντας και τους κωδικούς taxis, να συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο για την κατοικία και τα μέλη του νοικοκυριού του.
Σύμφωνα με πληροφορίες τις τελευταίες ημέρες πολλοί πολίτες στους οποίους δεν έχει φτάσει ο κλειστός φάκελος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τηλεφωνούν στους δήμους, εκφράζοντας την ανησυχία τους μήπως δεν προλάβουν να απογραφούν ως τις 26 Νοεμβρίου. Μιλώντας στην Voria.gr ο Χρήστος Τζήμος, διευθυντής της ΕΛΣΤΑΤ στην Βόρεια Ελλάδα είναι καθησυχαστικός, λέγοντας πως “οι πολίτες δεν πρέπει να ανησυχούν καθώς θα τους δοθεί όσος χρόνος χρειαστεί προκειμένου να κάνουν την απογραφή”.
Ο ίδιος σημειώνει ότι σε ορισμένες περιοχές υπήρξε καθυστέρηση στη διανομή των κλειστών φακέλων με τους μοναδικούς κωδικούς ανά νοικοκυριό καθώς υπήρξαν προβλήματα με τους απογραφείς. Όπως εξήγησε, πολλοί απογραφείς παραιτήθηκαν, για διάφορους λόγους και χρειάστηκε να αντικατασταθούν. “Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χρειαστεί επιπλέον χρόνος για την εκπαίδευση των νέων απογραφέων, γεγονός που οδήγησε τη διαδικασία πιο πίσω”.
Ο κ. Τζήμος διέψευσε πάντως ότι οι λόγοι της παραίτησης έχουν να κάνουν με τυχόν αντιδράσεις από τους λεγόμενους “αρνητές της απογραφής”. “Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και φέτος, δεν διαφέρουν από αυτά των προηγούμενων απογραφών”, σημειώνει. Εξηγεί ότι κάποιοι απογραφείς δεν είχαν κατανοήσει ότι η αμοιβή τους εξαρτώταν από τον αριθμό των ερωτηματολογίων, θεωρώντας ότι τα 1.200 ευρώ θα ήταν κάτι σαν μισθός. “Όταν διαπίστωσαν ότι δεν είναι έτσι, ορισμένοι παραιτήθηκαν”.
Τι θα συμβεί με όσους δεν αυτοαπογραφούν
Μετά το πέρας της προθεσμίας για την αυτοαπογραφή, η οποία αναμένεται να παραταθεί και ως τις αρχές Δεκεμβρίου, για όσους πολίτες οι οποίοι για οποιονδήποτε λόγο (π.χ. μη εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες), δεν μπορέσουν να αυτοαπογραφούν ηλεκτρονικά, θα τους επισκεφτεί ο απογραφέας της ΕΛΣΤΑΤ για να τους απογράψει με τη συνηθισμένη μέθοδο «πόρτα-πόρτα», όπως συνέβη και σε προηγούμενες απογραφές.
Κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, όλοι οι απογραφείς της ΕΛΣΤΑΤ φέρουν, εκτός από την αστυνομική τους ταυτότητα, ειδική κονκάρδα με το σήμα της ΕΛΣΤΑΤ, στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία τους, καθώς και έντυπο ορισμού με τη φωτογραφία τους και σφραγίδα της ΕΛΣΤΑΤ. Επίσης είναι υποχρεωμένοι να τηρούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς της νόσου COVID-19.
Σημειώνεται ότι η συμμετοχή στην απογραφή είναι υποχρεωτική και τα στοιχεία που συλλέγονται είναι εμπιστευτικά, δεν διαβιβάζονται ή κοινοποιούνται σε οποιονδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα και χρησιμοποιούνται μόνο για την παραγωγή συγκεντρωτικών στατιστικών στοιχείων. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι στο πλαίσιο της απογραφής δεν συλλέγονται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Δεδομένης της υποχρεωτικότητας της απογραφής, σε περίπτωση άρνησης ο νόμος προβλέπει την επιβολή προστίμου. Ωστόσο, όπως δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΛΣΤΑΤ, Αθανάσιος Θανόπουλος «δεν θέλουμε να επιβάλλουμε πρόστιμο, αν και προβλέπεται από τον νόμο. Θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές και ανθρώπινοι».