Σε ένα εθνικιστικό παραλήρημα στο φινάλε της προεκλογικής καμπάνιας ενόψει των κρίσιμων δημοτικών εκλογών του ερχόμενου Σαββατοκύριακου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεσμεύτηκε ότι το AKP «θα ανακτήσει» την Κωνσταντινούπολη.
Στη μεγαλειώδη συγκέντρωση του εκλεκτού του, Μουράτ Κουρούμ, για την Κωνσταντινούπολη στο χώρο του παλιού αεροδρομίου Ατατούρκ στην ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης -εκεί όπου ο Ερντογάν είχε εκφωνήσει και τον προεκλογικό λόγο του για τις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές του Μαΐου του 2023- ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης και στην επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί λέγοντας ότι υλοποιήθηκε ένα όνειρο 80 χρόνων για τους Τούρκους.
Ο Ερντογάν διάβασε μάλιστα στα αραβικά απόσπασμα του Κορανίου που φέρεται να αναφέρεται στην Άλωση: «Ο Προφήτης μας προέβλεψε την κατάκτησή της, λέγοντας πως η Κωνσταντινούπολη σίγουρα θα κατακτηθεί. Τι υπέροχος στρατός θα είναι αυτός ο στρατός, τι υπέροχος διοικητής θα είναι αυτός ο κατακτητής». Και πρόσθεσε ότι «αυτή είναι η Κωνσταντινούπολη, που έκανε τον Μωάμεθ τον Πορθητή έναν από τους μεγαλύτερους ηγεμόνες που έχει δει ποτέ ο κόσμος ως πορθητής σε ηλικία 21 ετών. Αυτή είναι η Κωνσταντινούπολη, η οποία είναι ένας θησαυρός που έχει μετατραπεί σε έργο τέχνης σαν να έχει κεντηθεί από τη Ρώμη στο Βυζάντιο, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στην περίοδο της Δημοκρατίας».
Η Κωνσταντινούπολη έχει ιδιαίτερη σημασία για τον Ερντογάν, αφού από εκεί ξεκίνησε την πολιτική καριέρα του ως δήμαρχος τη δεκαετία του 1990, ενώ και μέχρι το 2019 οι διάδοχοί του στο δημαρχιακό θώκο προέρχονταν από το κόμμα του. Η μεγάλη ήττα ήρθε το 2019 όταν το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα CHP της κοσμικής αντιπολίτευσης κέρδισε τον μητροπολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης, αλλά και της Άγκυρας, της Σμύρνης και άλλων μεγάλων πόλεων της Τουρκίας.
Στις εκλογές της 31ης Μαρτίου, ο Ερντογάν -με πρόσφατη τη διπλή νίκη του στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές του περασμένου Μαΐου του 2023 - θέλει να πάρει την εκδίκησή του για την ήττα του το 2019. «Περιμέναμε 5 χρόνια. Δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλα 5 χρόνια για την Κωνσταντινούπολη», είπε χθες σύμφωνα με την Deutsche Welle
Πυρά κατά Ιμάμογλου και CHP
Απευθυνόμενος σε περίπου 650.000 ανθρώπους ο Ερντογάν καταφέρθηκε κατά της αντιπολίτευσης και του νυν δημάρχου Εκρέμ Ιμάμογλου από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα CHP. «Λέει ξεδιάντροπα ότι έχτισε το μετρό. Όλες οι υπάρχουσες γραμμές του μετρό στην Κωνσταντινούπολη ανήκουν σε εμάς. Τον μισό χρόνο του τον αφιερώνει στο σκι, στις διακοπές και τον άλλο μισό τον ξοδεύει προσπαθώντας να ανατρέψει τον πρόεδρό του. Δεν μένει τίποτα για την Κωνσταντινούπολη στον υπόλοιπο χρόνο. Ο κ. Εκρεμ εργαζόταν με μερική απασχόληση», είπε.
Σε άλλη αποστροφή του λόγου του ο Ερντογάν καταφέρθηκε κατά της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «Πρέπει να σώσουμε αυτή την πόλη από αυτήν την τυραννία του CHP. Θα δουλέψουμε σκληρά μέρα και νύχτα. Το λέω παντού, καλέστε τους συμπολίτες σας στην Κωνσταντινούπολη και ελπίζουμε ότι η Κωνσταντινούπολη θα επανενωθεί με τους ιδιοκτήτες της την 1η Απριλίου. Αυτή είναι η Κωνσταντινούπολη, η Κόκκινη Μηλιά, αυτή είναι η Κωνσταντινούπολη που έκανε τον Μωάμεθ τον Πορθητή έναν από τους μεγαλύτερους ηγέτες που έχει δει ποτέ ο κόσμος. Αυτή η Κωνσταντινούπολη είναι η μητέρα πόλη που είναι το σπίτι των καταπιεσμένων. Η Κωνσταντινούπολη είναι ένας θησαυρός που μεταμορφώθηκε σε έργο τέχνης».
Στήθος με στήθος στις δημοσκοπήσεις
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις φέρνουν τους δυο κύριους υποψηφίους με οριακή διαφορά, τον εκλεκτό του Ερντογάν, Μουράτ Κουρούμ του ΑΚΡ με 42.3% να προηγείται με ποσοστό κάτω της μίας μονάδας του Εκρέμ Ιμάμγλου (41.6%), ενώ ακολουθούν οι υποψήφιοι άλλων έξι κομμάτων με τρίτο κόμμα το φιλοκουρδικό DEM (Κόμμα Λαϊκής Ισότητας και Δημοκρατίας), το οποίο μπορεί να παίξει αποφασιστικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα, με γύρω στο 6% των ψηφοφόρων.
Το φιλοκουρδικό κόμμα (τότε με την ονομασία HDP) είχε στηρίξει τον Ιμάμογλου το 2019, αλλά τώρα κατεβάζει δικούς του υποψήφιους.
Οι φετινές εκλογές δεν μοιάζουν με εκείνες του 2019. Η αντιπολίτευση μετά την ήττα της στις εκλογές του περασμένου Μαΐου δεν είναι ενωμένη.
Διχασμένη η αντιπολίτευση
Η «συμμαχία των 6» κατέρρευσε και ο Ιμάμογλου κατεβαίνει μόνο με τη σημαία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Ο αγώνας είναι δύσκολος. Ο δήμαρχος της Πόλης σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Cumhuriyet κάλεσε τους πολίτες να δουν τον κίνδυνο: «εάν χαθεί η Κωνσταντινούπολη, αυτό θα σημάνει την κατάρρευση της αντίστασης όλης της Τουρκίας», προειδοποίησε.
Όμως αναλυτές θεωρούν ότι η διάσπαση της συμμαχίας της αντιπολίτευσης και οι εσωκομματικές διαμάχες έχουν απογοητεύσει τόσο πολύ τους ψηφοφόρους τους, ώστε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα να κινδυνεύει να χάσει ισχυρές πόλεις, όπως η Σμύρνη, η Αττάλεια και η Αδριανούπολη.
Κρίσιμη η αναμέτρηση της Κωνσταντινούπολης
Ο Τούρκος αναλυτής Σονέρ Τσαγαπταϊ, διευθυντής του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Washington Institute, αναφέρει σε άρθρο του ότι η διπλή νίκη του προέδρου Ερντογάν τον Μάϊο του 2023 στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές τον καθιέρωσε σταθερά στο τιμόνι της Τουρκίας, και αν μπορέσει να νικήσει την αντιπολίτευση άλλη μια φορά στις 31 Μαρτίου, ίσως να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν έχει πλέον νόμιμους αμφισβητίες.
Μια τέτοια εξέλιξη θα επέτρεπε στον Ερντογάν να εισέλθει στη φάση οικοδόμησης ενός αφηγήματος της υστεροφημίας του - δηλαδή, την επίλυση προβλημάτων στο εσωτερικό (π.χ. επιδιώκοντας ένα «κουρδικό άνοιγμα» ή διάλογο με την κουρδική κοινότητα της χώρας) ενώ θα μπορούσε να εναγκαλιστεί έναν πιο διεθνιστικό ρόλο στην εξωτερική πολιτική (π.χ. περαιτέρω ανάπτυξη της πρόσφατης επαναφοράς των σχέσεων της Τουρκίας με γείτονες όπως η Ελλάδα, επιδίωξη πιθανής επαναφοράς των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τη Συρία)», υποστηρίζει ο Τούρκος αναλυτής.
Και καταλήγει στο άρθρο του: «Αν και οι εκλογές της 31ης Μαρτίου είναι στην πραγματικότητα μόνο για τον δήμαρχο της Πόλης, τα αποτελέσματα θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε εθνικό επίπεδο, καθώς η παρακαταθήκη Ερντογάν και το μέλλον των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας μπορεί να κρέμονται από μια κλωστή».
Περίπου 58 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν για δημάρχους σε σχεδόν 4.000 πόλεις, κωμοπόλεις και για δεκάδες χιλιάδες μέλη δημοτικών και επαρχιακών συμβουλίων καθώς και για κοινοτάρχες το ερχόμενο Σαββατοκύριακο στην Τουρκία.