Καλημέρα σας!
Με αφορμή την υπόθεση του κόμματος Κασιδιάρη και της εύλογης προσπάθειας να ανακοπεί η παρουσία ανθρώπων του κοινού ποινικού δικαίου με ναζιστική ιδεολογία στις επερχόμενες εκλογές, επέστρεψε στο δημόσιο διάλογο η ανάγκη για προστασία της δημοκρατίας. Περίπου σα να βρισκόμαστε στη Μεταπολίτευση, οι γνωστές για τη μονοπώληση της πολιτικής ευαισθησίας πολιτικές δυνάμεις, επαναλαμβάνουν σε καθημερινή βάση τον κίνδυνο να πληγωθεί η δημοκρατία, να γονατίσει η δημοκρατία, να… λιποθυμήσει η δημοκρατία! Πιθανότατα η δημιουργία εχθρών και αντιπάλων της δημοκρατίας να είναι ο πιο πειστικός από τους λόγους της δικής τους παρουσίας στο προσκήνιο, αφού ο πολιτικός τους λόγος είναι ξεπερασμένος, οι πρακτικές τους –σύμφωνα με το πρόσφατο σκεπτικό του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου- επιλήψιμες και κολάσιμες, ενώ ο κυβερνητικός βίος και η πολιτεία τους είναι πολύ πρόσφατα για να ξεχαστούν. Όσο για την ιδεολογική τους προέλευση έχει αναφορά σε ένα καθεστώς, στο οποίο η δημοκρατία αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί άγνωστη λέξη και ποινικοποιημένη έκφραση. Προφανώς όλη αυτή η συζήτηση αποτελεί για τον Κασιδιάρη και τους συνοδοιπόρους του διαφήμιση, την οποία –δυστυχώς- θα εισπράξουν στις κάλπες, σε περίπτωση που τους δοθεί η άδεια να κατέβουν στις εκλογές. Διότι έτσι κι αλλιώς το πρόβλημα υπάρχει επειδή χιλιάδες Έλληνες για λόγους που μόνο οι ίδιοι μπορούν –αν μπορούν- να εξηγήσουν, κάνουν ακραίες πολιτικές επιλογές ψηφίζοντας -δήθεν με αντισυστημική πρόθεση- κόμματα με ναζιστική ιδεολογία και βίαιες πρακτικές. Ασφαλώς πρόκειται για πολιτικό σταυρόλεξο, που απευθύνεται σε δυνατούς λύτες, αλλά η επίκληση κινδύνων για το δημοκρατικό πολίτευμα συνιστά υπερβολή, δείχνει αμηχανία και προκαλεί ανθυπομειδιάματα. Επίσης είναι βολική στάση για κάποιους και υποκριτική για κάποιους άλλους, ακόμη περισσότερους. Η δημοκρατία στην Ελλάδα γενικώς δεν κινδυνεύει. Και σίγουρα δεν κινδυνεύει από τους ορατούς εχθρούς της.
Τα αθέατα ποσοστά των δημοσκοπήσεων
Οι δημοσκοπήσεις στην προεκλογική περίοδο γίνονται διαρκώς και καθημερινά. Είναι οι περίφημες κυλιόμενες, για τις οποίες ενημερώνονται τα κόμματα συνεχώς, ώστε να προσαρμόζουν την προεκλογική τους τακτική. Προφανώς οι τάσεις αλλάζουν αναλόγως των γεγονότων και της συγκυρίας, αλλά ορισμένα ποσοστά από αυτά που δεν ανακοινώνονται ή δεν προβάλλονται, επειδή δεν θεωρούνται… sexy, έχουν τη σημασία τους. Τόσο διότι αποτυπώνουν σταθερές και μακροπρόθεσμες τάσεις και συμπεριφορές, οπότε θεωρούνται δεδομένα και χάνουν το ενδιαφέρον τους, όσο και εξαιτίας του ότι σε αυτά λίγο – πολύ συμπίπτουν όλοι οι δημοσκόποι. Σημειώστε: Πρώτον, το 25% των πολιτών –ένας στους τέσσερις- ψηφίζουν το ίδιο κόμμα ανεξαρτήτως του ποιος κυβερνάει, ποιος βρίσκεται στην αντιπολίτευση και πώς πηγαίνουν τα πράγματα στην κοινωνία και τη χώρα. Δεύτερον, το 40% των ψηφοφόρων επιλέγουν κόμμα στις εκλογές ανάλογα με τα οικονομικά του νοικοκυριού, δηλαδή σε απευθείας σύνδεση με την τσέπη τους. Τρίτον και απολύτως επίκαιρο καθώς αφορά την τρέχουσα συγκυρία: Σήμερα μόλις το 5% των Ελλήνων δηλώνουν ότι θα κάνουν την επιλογή τους στην κάλπη με βάση το δυστύχημα των Τεμπών. Μάλιστα, το συγκεκριμένο ποσοστό 40 ημέρες από την 28η Φεβρουαρίου και 40 ημέρες πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου, βαίνει διαρκώς μειούμενο.
Ρεκόρ 15ετίας στη μεταποίηση της Θεσσαλονίκης
Ανάμεσα στα στοιχεία του τελευταίου (Μάρτιος) Βαρόμετρου του ΕΒΕΘ για τις τάσεις καταναλωτών και επιχειρήσεων στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, που παρουσιάστηκαν τη Δευτέρα, υπάρχουν και κάποια που ίσως να μην τονίστηκαν όσο τους άξιζε. Κατ’ αρχήν η εικόνα της βιομηχανίας πηγαίνει από το καλό στο καλύτερο. Σύμφωνα με το Βαρόμετρο βελτιώνονται αρκετά οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη της παραγωγής κατά το τελευταίο εξάμηνο (-3 από -14 τον Σεπτέμβριο 2022), ενώ οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη της παραγωγής στο άμεσο μέλλον αναφορικά με τον νομό Θεσσαλονίκης, εκτοξεύονται σε έντονα θετικό έδαφος και μάλιστα στο καλύτερο σημείο στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρόμετρου του ΕΒΕΘ εδώ και 15 χρόνια (+47 από -14 τον Σεπτέμβριο 2022). Επίσης, η μεταποίηση ενισχύει εντυπωσιακά τις εκτιμήσεις για το μέλλον σε σχέση με το επίπεδο των εξαγωγών (+33 από -8 το προηγούμενο εξάμηνο), φτάνοντας σε επίπεδο ιστορικών υψηλών –επίσης 15ετίας- σε σχέση με τους δείκτες του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ.
Ταξίδια, ψώνια και τραπέζια
Ενδιαφέρον, όμως, έχει και η καταναλωτική συμπεριφορά των ημερών του Πάσχα, που ήδη διανύουμε. Σύμφωνα με το Βαρόμετρο, 7 στους 10 καταναλωτές στον νομό Θεσσαλονίκης δηλώνουν ότι δεν θα ταξιδέψουν για τις γιορτές του Πάσχα (68%), ενώ το 20% θα ταξιδέψουν και θα διαμείνουν σε ιδιόκτητα σπίτια ή σε συγγενείς και φίλους και μόλις το 8% αναφέρουν ότι θα ταξιδέψουν στο εσωτερικό (5%) ή το εξωτερικό (3%) με διαμονή σε πληρωμένο κατάλυμα. Φυσικά το συγκεκριμένο συμπέρασμα μπορεί να διαβαστεί και αντίστροφα. Ότι ένας στους τρεις ή ένας στους τέσσερις Θεσσαλονικείς θα ταξιδέψουν –έστω στο χωριό ή στους κουμπάρους- τις ημέρες του Πάσχα. Πάντως, θα απομακρυνθούν από την πόλη. Όσο για τις εορταστικές δαπάνες, το 56% αναφέρουν ότι θα δαπανήσουν χρήματα για προσωπικές αγορές ή δώρα σε συγγενείς και φίλους με την ευκαιρία του Πάσχα, με τη μέση δαπάνη να βρίσκεται στα 182 ευρώ. Περαιτέρω, το 61% δηλώνουν ότι θα δαπανήσουν χρήματα για εορταστικά τραπέζια κατά τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα, με τη μέση δαπάνη να βρίσκεται στα 146 ευρώ. Τέλος, το 16% λένε ότι θα ξοδέψουν χρήματα για ταξίδια ή εκδρομές κατά τη διάρκεια των εορτών, με τη μέση δαπάνη να καταγράφεται στα 376 ευρώ. Pas mal, για την αγορά!
Διλήμματα στην αγορά των ακινήτων
Το πρόγραμμα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για αγορά κατοικίας από νέους έως 39 ετών με ευνοϊκούς όρους –στην ουσία με δόση μικρότερη από ενοίκιο- έχει ήδη επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης. Επειδή αφενός πρόκειται για πόλη, την οποία πολλοί επιλέγουν για να εγκατασταθούν ή να παραμείνουν και αφετέρου διαθέτει απόθεμα παλιών κτηρίων, τα οποία ευνοούνται από το πρόγραμμα, οι τιμές έχουν ήδη πάρει τις τελευταίες εβδομάδες και ημέρες την… ανιούσα. Το πρόβλημα σε αυτή τη φάση –όπως συζητούν κάποιοι μεσίτες με τους πελάτες τους- δεν είναι οι αγοραστές, αλλά οι πωλητές. Διότι μπορεί οι τιμές να ανεβαίνουν, αλλά σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού το ζήτημα είναι πώς αξιοποιεί κάποιος τα –έστω καλά- χρήματα που θα εισπράξει. Διότι εάν τα χρήματα από τα ακίνητα που θα πουληθούν στο πλαίσιο του προγράμματος «Σπίτι μου» επιστρέψουν στην αγορά ακινήτων –επειδή ενδεχομένως οι πωλητές θα θελήσουν να αγοράσουν ένα καλύτερο ή ένα νεόδμητο ακίνητο- οι τιμές στις συγκεκριμένες κατηγορίες θα ανέβουν κι άλλο. Πιθανόν, λοιπόν, με τα χρήματα που διαθέτουν να μη βρουν αυτό που φαντάζονται. Φαύλος κύκλος. Το πότε πουλάς –από ακίνητα, μετοχές, ομόλογα και οτιδήποτε άλλο-, και το πότε αγοράζεις –από ακίνητα, μετοχές, ομόλογα και οτιδήποτε άλλο-, ώστε να βγεις στο τέλος κερδισμένος είναι πολύπλοκο και απαιτητικό σπορ. Δεν ταιριάζει στον καθένα. Χρειάζεται ή κτηνώδες εμπορικό ένστικτο αλά παλαιά, που, πλέον, εκλείπει ή πολλή μελέτη και καλές συμβουλές για το timing, κάτι επίσης δυσεύρετο. Συμπέρασμα: έχεις δεν έχεις σπίτι, είτε αγοράσεις, είτε πουλήσεις, έναν πονοκέφαλο τον αποκτάς.