Skip to main content

Τα κυβερνητικά σχέδια για τις αποκρατικοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη

Στο στόχαστρο της κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται ο ΟΛΘ, που η αξία των μετοχών του δημοσίου αποτιμάται σε 111 εκατ. ευρώ περίπου, η ΕΥΑΘ με χρηματιστηριακή αξία ύψους 152 εκατ. ευρώ και η Helex
Η ανάληψη -έστω και με τη μέγιστη καθυστέρηση- των καθηκόντων των νέων διοικήσεων στον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης σήμερα, καθώς και σε Helexpo και ΔΕΘ τις προηγούμενες ημέρες δίνει το «πράσινο φως» στην κυβέρνηση για να ξεκινήσει μια σειρά μεταρρυθμίσεων και δη περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεων και μετοχοποιήσεων, που προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Voria.gr.

Και αυτό γιατί οι ιδιωτικοποιήσεις και οι μετοχοποιήσεις μόνο για φέτος αναμένεται να αποφέρουν στα δημόσια ταμεία έσοδα περί τα 2,5 δισ. ευρώ. Παράλληλα, είναι δεδομένο ότι και τα επόμενα δύσκολα χρόνια για την ελληνική οικονομία η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε περαιτέρω μείωση των μεριδίων που κατέχει το δημόσιο σε εταιρίες «φιλέτα».

Στο στόχαστρο της κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται ο ΟΛΘ, που η αξία του μεριδίου των μετοχών του δημοσίου αποτιμάται σε 111 εκατ. ευρώ περίπου, η ΕΥΑΘ με χρηματιστηριακή αξία ύψους 152 εκατ. ευρώ και η Helexpo, εταιρίες που μνημονεύονται κάθε άλλο παρά τυχαία στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Η συγχώνευση της Helexpo με τη ΔΕΘ μάλιστα, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η Voria.gr, τέθηκε στο τραπέζι της σύσκεψης που είχε ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Θεόδωρο Πάγκαλο, πριν ένα μήνα για τη συγχώνευση και κατάργηση  οργανισμών, στο πλαίσιο εξορθολογισμού και περικοπής των δαπανών του δημοσίου. Μάλιστα, για τη Θεσσαλονίκη προτείνεται και η συγχώνευση στον τομέα του πολιτισμού του Μουσείου Κινηματογράφου με το  Φεστιβάλ Κινηματογράφου.

Κύκλοι της κυβέρνησης πιστεύουν ότι η ιδιωτικοποίηση και η διάθεση σε ιδιώτες-στρατηγικούς επενδυτές είτε μέσω διεθνών διαγωνισμών είτε μέσω του χρηματιστηρίου, μέρους των μεριδίων ή υπηρεσιών που κατέχει το δημόσιο είναι μονόδρομος, παρά τις αντιδράσεις που πιθανόν θα προκληθούν.

Ο σχεδιασμός για την ΕΥΑΘ και ΟΛΘ είναι να περιοριστεί το ποσοστό του δημοσίου από το 74% του μετοχικού κεφαλαίου είτε στο 51% ή στο 34%. Και αυτό, γιατί η κυβέρνηση τελεί υπό τον «πέλεκυ» της τρόικας του μηχανισμού στήριξης και θα πρέπει να δείχνει έμπρακτα αποτελέσματα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, τη μείωση των ελλειμμάτων και του δημοσίου χρέους.

Οι νέες διοικήσεις σε ΟΛΘ, ΕΥΑΘ, Helexpo και ΔΕΘ αναμένεται να λάβουν στο εγγύς μέλλον την εντολή από τους καθ΄ύλην αρμόδιους υπουργούς για να υλοποιήσουν τα σχέδια της κυβέρνησης για τη «ρευστοποίηση» της όποιας προστιθέμενης αξίας διαθέτει ο κάθε οργανισμός ή επιχείρηση.

Βέβαια, το εγγύς μέλλον δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς, καθώς οι ρυθμοί της κεντρικής εξουσίας, όπως έχει καταδειχθεί δεν είναι ανάλογοι των απαιτήσεων της εποχής, πόσο μάλλον όταν αφορά θέματα της Θεσσαλονίκης.

Σε κάθε περίπτωση, σκοπός της κυβέρνησης είναι οι διαδικασίες αυτές να γίνουν με τις λιγότερες αντιδράσεις, καθώς πιστεύει ότι πλέον οι εργαζόμενοι έχουν αντιληφθεί το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η ελληνική οικονομία και την ανάγκη για δυναμικές αναδιαρθρώσεις και μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να γλυτώσει η χώρα από τον κίνδυνο της χρεοκοπίας.

Οι εργαζόμενοι, από την άλλη πλευρά στέλνουν διαφορετικά μηνύματα, καθώς ήδη κίνηση πολιτών πριν λίγες ημέρες συγκέντρωνε υπογραφές κατά της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ.

ΟΛΘ

Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης ο πρόεδρος και διευθύνων Σύμβουλος, κ. Στέλιος Αγγελούδης, που αναλαμβάνει σήμερα τα καθήκοντά του, έχει πολλές εκκρεμότητες να διεκπεραιώσει, καθώς εδώ και οκτώ μήνες η απερχόμενη διοίκηση λειτουργούσε ως υπηρεσιακή, με συνέπεια να έχουν βαλτώσει τα θέματα του δεύτερου λιμανιού της χώρας.

Τα έργα για την επέκταση του 6ου προβλήτα υπολογίζονται γύρω στα 200 εκατ. ευρώ. Το ζήτημα, όμως, είναι ποιος θα υλοποιήσει τις απαιτούμενες  λιμενικές υποδομές, προκειμένου το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να αναβαθμίσει τη δραστηριότητά του και να τονώσει την τοπική οικονομία. Τα σενάρια που παίζουν είναι τρία: α)τα έργα θα γίνουν μέσω ΣΔΙΤ, β) θα παραχωρηθεί σε ιδιώτες η χρήση του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ) και γ) θα υλοποιηθούν από το ΠΔΕ, που, ωστόσο, μειώθηκε σημαντικά φέτος λόγω περικοπών. 

Δυστυχώς για τη σημερινή κυβέρνηση ο διαγωνισμός που είχε προκηρύξει η προηγούμενη κυβέρνηση για την παραχώρηση σε ιδιώτες της χρήσης του ΣΕΜΠΟ κηρύχθηκε άγονος, γιατί η κοινοπραξία της Hutchison Port Holdings, Hutchison Port Investments, Alapis ΑΒΕΕ και ΛΥΔ ΑΕ, που είχε αναδειχθεί προσωρινός ανάδοχος  απέσυρε το ενδιαφέρον της το Δεκέμβριο του 2008 εν μέσω της οικονομικής κρίσης. Η Ηutchison είχε προσφέρει περί τα 420 εκατ. ευρώ, ενώ είχε δεσμευθεί για επταετές πρόγραμμα επενδύσεων ύψους 490 εκατ. ευρώ. Δεύτερος ήταν ο όμιλος της Cosco, ο οποίος ανέλαβε και τη διαχείριση του ΣΕΜΠΟ του ΟΛΠ, με προσφορά ύψους 131 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με αξιόπιστες κυβερνητικές πηγές, ο πρόεδρος της Cosco, Γουέι Τζιαφού, εξέφρασε το ενδιαφέρον της εταιρίας να αναλάβει και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα. Μάλιστα, η κυβέρνηση δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο και φέρεται αποφασισμένη να προχωρήσει σε διάλογο για τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν σύμφωνα με την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος από την Cosco αναμένεται να λειτουργήσει τονωτικά τόσο για τον ΟΛΘ όσο και για την τοπική οικονομία, καθώς το λιμάνι της Θεσσαλονίκης υπέστη καθίζηση μετά τον άγονο διαγωνισμό.  O κύκλος εργασιών του ΟΛΘ το 2009 μειώθηκε κατά 6,88%, διαμορφούμενος  σε 46 εκατ. ευρώ  και τα κέρδη EBITDA περιορίστηκαν σε 7,7 εκ. από 8,5 εκατ. ευρώ στα οποία συμπεριλαμβάνεται το έκτακτο έσοδο των 5 εκ. ευρώ από την κατάπτωση της εγγυητικής που είχε καταθέσει η Hutchison κατά τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό για την παραχώρηση του ΣΕΜΠΟ.

Για την ιστορία η παρολίγον παραχώρηση του ΣΕΜΠΟ κόστισε ακριβά σε όλους τους κλάδους που δραστηριοποιούνται γύρω από το λιμάνι. Η πτώση των λιμενικών - ναυτιλιακών εργασιών στον ΟΛΘ υπολογίζονταν από 30% - 50%, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων από  τους παραγωγικούς φορείς.

Ακόμη ένα έργο για το οποίο λέγεται ότι υπάρχουν έτοιμες μελέτες είναι η κατασκευή μαρίνας σκαφών αναψυχής, στο χώρο της πρώτης προβλήτα του λιμένα, η οποία θα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί 90 μεγάλα γιώτ. Ο κ. Αγγελούδης θα πρέπει να ασχοληθεί και με το θέμα αυτό, αν όντως υπάρχει πολιτική βούληση για την ανάπτυξη του λιμένα και του τουρισμού.

ΕΥΑΘ

Η ΕΥΑΘ συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, αν και η κυβέρνηση από την εποχή που ήταν αντιπολίτευση έχει δηλώσει ότι το νερό είναι δημόσιο φυσικό αγαθό και δεν εκποιείται. Βέβαια η προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης μπορεί να πει κανείς ότι διασφαλίζεται μέσω της ΕΥΑΘ Παγίων, γιατί το νερό ως πάγιο δημόσιο αγαθό σε αυτήν ανήκει και όχι στην ΕΥΑΘ ΑΕ, η οποία ασχολείται με τη διαχείρισή του. Έτσι, μέρος από το 74% που κατέχει το δημόσιο στην ΕΥΑΘ, που ασχολείται με τη διαχείριση των δικτύων αποχέτευσης και ύδρευσης και την ανάπτυξη  και άλλων δραστηριοτήτων στους τομείς τηλεπικοινωνιών μπορεί να παραχωρηθεί σε ιδιώτη. Η κυβέρνηση σκέφτεται να περιορίσει τη συμμετοχή του δημοσίου είτε σε 51% ή σε 34%.

Τα οικονομικά μεγέθη της ΕΥΑΘ ΑΕ ήταν βελτιωμένα  το 2009, άρα η κυβέρνηση ποντάρει στο ότι μπορεί να πωληθεί σε καλή τιμή. Συγκεκριμένα ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε σε 77,376 εκατ. ευρώ και τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 22,093 εκατ. ευρώ έναντι 22,017 εκατ. ευρώ το 2008.

Δεδομένο θεωρείται το ενδιαφέρον της Suez, που κατέχει περίπου το 5% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας. Ωστόσο ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει και άλλοι διεθνείς κολοσσοί στον τομέα διαχείρισης ύδρευσης και αποχέτευσης κατά το διαγωνισμό αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή, όπως η γαλλική Veolia και η ισπανική Aqualia.

Helexpo-ΔΕΘ

Οι «αδελφές» εταιρίες Helexpo AE και ΔΕΘ ΑΕ μάλλον θα συγχωνευθούν εκ νέου. Ο διαχωρισμός τους είχε πραγματοποιηθεί, ώστε να εισέλθει στρατηγικός επενδυτής στη Helexpo, αλλά και στην περίπτωση αυτή ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος. Από τότε, πριν δέκα χρόνια περίπου, μέχρι σήμερα οι δυο εταιρίες πορεύονται σε παράλληλο δρόμο και μη ανταγωνιστικό.

Σήμερα υπό συνθήκες κρίσης η κυβέρνηση μελετά τη συγχώνευση Helexpo-ΔΕΘ, διαδικασία που προβλέπεται να γίνει σταδιακά. Ωστόσο, κυβερνητικοί κύκλοι αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να εξεταστεί και η λύση της μετοχοποίησης, οπότε η ΔΕΘ πρέπει να παραμείνει ως κάτοχος των παγίων εγκαταστάσεων, ώστε να μετοχοποιηθεί η Helexpo που διαχειρίζεται τα εκθεσιακά κέντρα και ασκεί το κυρίως εκθεσιακό έργο.

Εξάλλου, στο πλαίσιο της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας φαίνεται ότι τα σχέδια για μετεγκατάσταση του εκθεσιακού κέντρου στη Σίνδο «παγώνουν» παρά τις εκκλήσεις για το αντίθετο από τους τοπικούς παραγωγικούς φορείς αλλά και το δήμαρχο Εχεδώρου, ο οποίος πρόσφατα έσπευσε να δηλώσει ότι παραχωρείται χωρίς πρόβλημα η σχετική έκταση από τα ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. 

Οι νέοι επικεφαλής των δυο εταιριών ο πρόεδρος της ΔΕΘ, κ. Γιάννης Κωνσταντίνου και ο πρόεδρος της Helexpo κ.Πάρις Μαυρίδης θα κληθούν σύντομα από την κυβέρνηση να υλοποιήσουν τις αποφάσεις της για το μέλλον των δυο εταιριών, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Voria.gr.