Ο Αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν σε ανάλυσή του στους New York Times προειδοποιεί τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ότι με τον ερχομό της άνοιξης θα χάσει τους μοχλούς πίεσης που διαθέτει.
Πριν από τη ρωσική εισβολή, λέει, θα περιέγραφε τη Ρωσία ως μια μεσαίου βεληνεκούς δύναμη με ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, η οποία εκμεταλλεύεται τη διχογνωμία των δυτικών κρατών. Αλλά έκτοτε, εξηγεί, ξεκαθάρισαν δύο πράγματα: ότι ο Πούτιν τρέφει αυταπάτες μεγαλείου και ότι η χώρα του είναι ακόμη πιο αδύναμη απ’ ό,τι έχουν αντιληφθεί οι περισσότεροι.
Ο Κρούγκμαν χαρακτηρίζει τη Ρωσία μια «υπερδύναμη Ποτέμκιν», αναφερόμενος στο θωρηκτό της τσαρικής Ρωσίας, το πλήρωμα του οποίου στασίασε και ύψωσε κόκκινη σημαία το 1905, σε μια εξέγερση που έληξε μεν, αλλά θεωρήθηκε προάγγελος της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου, όπως έδειξε και στο διάγγελμά του της 24ης Φεβρουαρίου, με το οποίο επιχείρησε να δικαιολογήσει την εισβολή στην Ουκρανία, ονειρεύεται μια ανασύσταση της τσαρικής αυτοκρατορίας και το πρώτο μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση πίστευε ότι θα ήταν ένας σύντομος νικηφόρος πόλεμος.
Τα «τρωτά» της ρωσικής πολεμικής μηχανής
Αλλά τα σχέδιά του έχουν ναυαγήσει προς το παρόν λόγω της λυσσαλέας αντίστασης των Ουκρανών που ανέδειξε τα τρωτά της ρωσικής πολεμικής μηχανής, με τις αναφορές για τα προβλήματα υλικοτεχνικής υποστήριξης (logistics), πρωτίστως δε την τροφοδοσία της με καύσιμα -κάτι που δεν δικαιολογείται για μια θεωρητικά προηγμένη χώρα. Μόνον που η Ρωσία, λέει ο Κρούγκμαν, «δείχνει ολοένα και λιγότερο προηγμένη χώρα».
Ο διάσημος οικονομολόγος λέει ότι μάλλον ήταν γενναιόδωρος θεωρώντας «μεσαία δύναμη» τη Ρωσία, με μια οικονομία μάλλον αδύναμη να στηρίξει έναν τόσο εξελιγμένο στρατό. Φυσικά οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν μεγάλη δύναμη πυρός και είναι σε θέση να αλώσουν το Κίεβο, αλλά δεν θα του προκαλέσει κατάπληξη «αν οι νεκροψίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία δείξουν τελικά ότι η σήψη στην καρδιά του στρατού του Πούτιν ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ όσο είχε αντιληφθεί κανείς».
Η εξάρτηση της Ρωσίας από το διεθνές εμπόριο
Ο Πούτιν δεν είναι ο πρώτος στυγνός δικτάτορας που καθιστά εαυτόν παρία της διεθνούς κοινότητας, γράφει ο Κρούγκμαν, αλλά είναι ο πρώτος που ηγείται μιας τόσο βαθιά εξαρτημένης από το διεθνές εμπόριο οικονομίας, με μια πολιτική ελίτ συνηθισμένη κατά το μάλλον ή ήττον να αντιμετωπίζει ως παιδική χαρά της τις δυτικές δημοκρατίες.
Όπως εξηγεί ο Κρούγκμαν, η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι ένα ερμητικά κλειστό τυραννικό καθεστώς όπως η Βόρεια Κορέα του Κιμ Γιονγκ Ουν ή η ΕΣΣΔ άλλοτε, αλλά μια χώρα όπου το επίπεδο ζωής συντηρείται από τις εισαγωγές προϊόντων που αγοράζονται από τα έσοδα πώλησης ρωσικού φυσικού αερίου και μαύρου χρυσού. Και γι’ αυτό η οικονομία της είναι λίαν ευάλωτη στις κυρώσεις που προκαλούν αναταράξεις σε αυτό το εμπόριο, όπως φάνηκε και από τον καταποντισμού του ρουβλίου και τις προσπάθειες να μπει φρένο στη φυγή κεφαλαίων.
Ποιο οικονομικό «φρούριο» η Ρωσία;
Ο Αμερικανός οικονομολόγος επισημαίνει ότι αποδεικνύονται αφελείς οι ισχυρισμοί πριν από την επίθεση στην Ουκρανία ότι ο Πούτιν έκανε τη ρωσική οικονομία «φρούριο» ικανό να αντισταθεί στις κυρώσεις με τη σώρευση αποθεμάτων ξένου συναλλάγματος. Μόνον που αυτά αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από καταθέσεις σε ξένες τράπεζες και κατοχή χρέους άλλων κυβερνήσεων, δηλαδή περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να παγώσουν εφόσον ενωθεί το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη ενάντια στον στρατιωτικό τυχοδιωκτισμό της Ρωσίας.
Ακόμη και τα μεγάλα αποθέματα χρυσού της Ρωσίας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσο πληρωμής για όσα χρειάζεται ο Πούτιν και το καθεστώς του. Ο Κρούγκμαν σημειώνει εν προκειμένω ότι οι Ρώσοι ολιγάρχες έχουν τα περισσότερα περιουσιακά τους στοιχεία στο εξωτερικό, άρα ευάλωτα σε κυρώσεις. Και ο Ρώσος πρόεδρος χρειάζεται τη στήριξή τους, άρα εφόσον εκείνοι είναι ευάλωτοι, τότε είναι και ο ίδιος.
Τελειώνουν οι μοχλοί πίεσης του Πούτιν
Ο Πούτιν έχει ακόμη έναν άσο στο μανίκι, λέει ο Κρούγκμαν, αναφερόμενος στη μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, που ο Ρώσος πρόεδρος υπολόγιζε ότι θα περιόριζε τις αντιδράσεις της. Μόνον που η Ευρώπη χρειάζεται το φυσικό αέριο κυρίως τον χειμώνα, που οσονούπω θα παραχωρήσει τη θέση του στην άνοιξη και η ΕΕ θα έχει πλέον ικανό χρόνο για να συγκεντρώσει τα αποθέματα, αν θελήσει να προχωρήσει σε ακόμη σκληρότερα μέτρα κατά της Ρωσίας.
Ακόμη κι αν ο Πούτιν καταλάβει το Κίεβο, καταλήγει ο Κρούγκμαν, ο Ρώσος πρόεδρος θα έχει αποδυναμωθεί και η χώρα του «αποκαλύπτεται πλέον ως υπερδύναμη Ποτέμκιν με πολύ λιγότερη πραγματική ισχύ απ’ όσο δείχνει».
Πηγή:iefimerida.gr