Συνολικό σχέδιο αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου Ζιάκα, στον δήμο Κορδελιού - Ευόσμου, διαθέτει πλέον η κυβέρνηση, αξιοποιώντας το νέο εργαλείο του προγράμματος της «Κοινωνική Αντιπαροχής».
Το σχέδιο αξιοποίησης του εγκαταλειμμένου εδώ και χρόνια χώρου και τον τρόπο αξιοποίησης που έχει σχεδιάσει ο υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για το συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Άκης Σκέρτσος, παρουσιάζει σήμερα η Voria.gr, σύμφωνα με τις πληροφορίες από το υπουργείο, το οποίο θα παρουσιάσει σε επόμενο χρόνο όλο το σχεδιασμό για την αναμόρφωση συνολικά του πρώην στρατοπέδου, ώστε να το μετατρέψει τελικά σε έναν νέο πόλο ανάπλασης και ανάπτυξης συνολικά για την περιοχή του Κορδελιού.
Το πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ» είναι μέρος της συνολικής δράσης «Κοινωνική Αντιπαροχή» και εκεί προβλέπεται πώς ακριβώς θα αξιοποιηθεί το πρώην στρατόπεδο.
Συνοπτικά, η κυβέρνηση σχεδιάζει την ανέγερση σύγχρονων κατοικιών, ένα οικιστικό συγκρότημα δηλαδή, μέσα από τον νεότευκτο θεσμό της Κοινωνικής Αντιπαροχής, που αποτελεί και μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της κυβέρνησης για το ζήτημα της στέγης, όπως είπε στην πρόσφατη επίσκεψή του στη δυτική Θεσσαλονίκη, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το οικιστικό συγκρότημα θα περιλαμβάνει σπίτια υψηλής ενεργειακής απόδοσης, μέρος των οποίων θα διατεθεί έναντι πολύ χαμηλού ενοικίου σε νέους, νέα ζευγάρια, αλλά και σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, όπως τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες. Περιλαμβάνει επίσης εκτεταμένους χώρους πρασίνου, αλλά και εμπορικές χρήσεις.
Ο χώρος του πρώην στρατοπέδου είναι ένα από τα λεγόμενα αστικά κενά. Ένας χώρος αδρανής, που στην πορεία των ετών γκετοποιήθηκε και μοιραία αποτελεί μια νησίδα υποβάθμισης, σε μια ήδη επιβαρυμένη από πολλές απόψεις περιοχή.
Στόχος κατ' αρχήν είναι να μην παραμείνει ο χώρος (που αποτελεί δημόσια περιουσία) αδρανής. Ως γενική αρχή ο σχεδιασμός είναι να παραχωρηθεί ο χώρος, με σκοπό να κατασκευαστούν προσιτές, φτηνές κατοικίες.
Το Ζιάκα είναι έκτασης λίγο πάνω από 120 στρέμματα και ιδιοκτησίας του υπουργείου Οικονομικών πλέον. Η οικιστική ανάπλαση, σε συνδυασμό με τις εμπορικές χρήσεις και το πράσινο, ουσιαστικά δημιουργούν έναν νέο οικισμό μέσα στο Κορδελιό.
Πώς θα γίνουν όμως όλα αυτά;
Την απάντηση δίνει η Κοινωνική Αντιπαροχή. Αυτή αφορά στην αξιοποίηση ακινήτων του δημοσίου, που ανήκουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, διαμέσου σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα (μέθοδος ΣΔΙΤ), για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών.
Σε αυτό συμπράττουν οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και κατασκευαστικές – τεχνικές εταιρίες. Ο δημόσιος φορέας παραχωρεί αδόμητο ακίνητο. Ο ανάδοχος το οικοδομεί και προκύπτουν οριζόντιες ιδιοκτησίες, δηλαδή τα καταστήματα (εμπορική χρήση) και τα διαμερίσματα (οικιστική χρήση).
Ο ανάδοχος λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση δωρεάν χρήσης έως την πλήρη κάλυψη κόστους και συμφωνημένου κέρδους. Ο δημόσιος φορέας διατηρεί την κυριότητα.
Ως μέγιστος χρόνος παραχώρησης έχουν οριστεί τα 25 έτη και το ποσοστό του αναδόχου ποικίλει μεταξύ 30% και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση το δημόσιο συμφέρον, αλλά παράλληλα να είναι ελκυστικό για τους ιδιώτες κατασκευαστές να ανεγείρουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.
Όπως εξηγείται στο κυβερνητικό σχέδιο, «με τον νέο θεσμό της "κοινωνικής αντιπαροχής", διατίθεται η αδρανής ακίνητη περιουσία του δημοσίου, χωρίς να χάνεται η κυριότητα της γης, σε μακροχρόνιες παραχωρήσεις προς ιδιώτες που εξασφαλίζουν με συμβατικές υποχρεώσεις την κατασκευή σύγχρονων κατοικιών, οι οποίες θα διατεθούν με φθηνά ενοίκια».
Μάλιστα, πρόκειται για την πιο διαδεδομένη πρακτική κοινωνικής στέγης που έχει εξασφαλίσει το 20% - 25% των ακινήτων για παράδειγμα στην Αυστρία ή την Ολλανδία να διατίθενται με ρυθμισμένα χαμηλά ενοίκια. Παρόμοιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί και στην Ισπανία, επισημαίνει η κυβέρνηση.
«Με την κοινωνική αντιπαροχή το Δημόσιο εισφέρει ακίνητα που δεν χρησιμοποιεί και μένουν αναξιοποίητα, οι ιδιώτες μετά από διαγωνισμό αναλαμβάνουν με δικές τους δαπάνες και με κρατικές προδιαγραφές, να χτίσουν σπίτια με την υποχρέωση τα μισά να διατεθούν για εμπορική αξιοποίηση και τα υπόλοιπα μισά σε χαμηλές τιμές για κοινωνική στέγαση. Έτσι εξασφαλίζεται φθηνή στέγη για τους δικαιούχους, αξιοποιείται η περιουσία του Δημοσίου και ιδιαίτερα της ΔΥΠΑ, κινείται η οικοδομή και εγκαταλείπεται η πρακτική του 'γκέτο' των εργατικών κατοικιών. Εννοείται ότι το Δημόσιο θα συνεχίσει και πάλι να έχει το βασικό λόγο στην αξιοποίηση της περιουσίας του την επόμενη ημέρα, όπως γίνεται και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Οι ιδιώτες θα είναι απλώς ένα όχημα για την ταχύτερη προσφορά κοινωνικής στέγης. Από όλα αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ κατάλαβε ότι χαρίζουμε την περιουσία του Δημοσίου», σημειώνεται από το υπουργείο, σε απάντηση της κριτικής που έχει δεχθεί ο συγκεκριμένος νόμος της Κοινωνικής Αντιπαροχής.
Με αυτή ακριβώς τη μέθοδο θα υλοποιηθεί και η μετατροπή του πρώην στρατοπέδου Ζιάκα σε έναν νέο πόλο ανάπλασης και ανάπτυξης στη δυτική Θεσσαλονίκη.
Προφανώς και υπάρχει αρκετός δρόμος ακόμη για να φτάσει ο σχεδιασμός να γίνει πράξη, καθώς ακόμη δεν υπάρχει καν... μακέτα για την εικόνα του χώρου, όπως τη σχεδιάζει η κυβέρνηση, όμως το πρώτο σημαντικό βήμα έχει γίνει και μάλιστα εξασφαλίζει και μεγάλο μέρος του χώρου ως πράσινο, στο πλαίσιο ενός βιώσιμου και ανθρώπινου, σύγχρονου οικισμού.