Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την ανάπτυξη της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, προκήρυξε διαγωνισμό επιλογής έργων για την 11η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων. Στόχος των εκδηλώσεων της Biennale, που οργανώνεται από το Ινστιτούτο κάθε δύο χρόνια, είναι η συγκέντρωση ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος των δραστηριοτήτων των νέων αρχιτεκτόνων, η έκθεση των έργων τους, η ανάδειξη νέων δημιουργών και η ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής σκέψης και την παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου στην Ελλάδα σήμερα.
Η έκθεση των έργων της 11ης Biennale προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών στη Θεσσαλονίκη, σε συνδιοργάνωση με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Α.Π.Θ., από τις 16 Δεκεμβρίου 2023 έως τις 14 Ιανουαρίου 2024, παράλληλα με την έκδοση του σχετικού καταλόγου. Την πρώτη μέρα της έκθεσης, δηλαδή στις 16 Δεκεμβρίου 2023 και ώρα 18:30, θα πραγματοποιηθεί στο Τελλόγλειο Ίδρυμα ημερίδα, με προσκεκλημένους τα μέλη της κριτικής επιτροπής, και με στόχο την παρουσίαση και κριτική ανάλυση των έργων.
Μέλη της Κριτικής Επιτροπής της 11ους Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων ήταν οι:
· Αναστάσιος Κωτσιόπουλος - Ομότιμος καθηγητής Α.Π.Θ. (συντονιστής)
· Αναστάσιος Τέλλιος - Καθηγητής Α.Π.Θ.
· Κωνσταντίνος Μωραΐτης - Ομότιμος καθηγητής Ε.Μ.Π.
· Μόρφω Παπανικολάου - Αρχιτέκτονας I.U.A.V.
· Δημήτρης Θωμόπουλος - Αναπληρωτής καθηγητής Α.Π.Θ.
Ως αναπληρωματικά μέλη ορίστηκαν οι Σταύρος Γυφτόπουλος καθηγητής Ε.Μ.Π. και Αλκμήνη Πάκα καθηγήτρια Α.Π.Θ. Η Κριτική Επιτροπή εξέτασε διεξοδικά τα 165 έργα που υποβλήθηκαν και τα κατέταξε, ανάλογα με την ποιότητά τους, σε δύο ομάδες, θεωρώντας ως διακριθέντα τα 42 από αυτά.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ο μεγάλος αριθμός έργων και προτάσεων που υποβλήθηκαν επιτρέπει να σχηματιστεί μια εικόνα εξαιρετικά αισιόδοξη για την αρχιτεκτονική δημιουργία και πράξη στην Ελλάδα. Από πλευράς κλίμακος και θεματολογίας κυριαρχούν οι ανακαινίσεις αστικών και εξοχικών κατοικιών, όπως και οι νέες εξοχικές κατοικίες που, σε ορισμένες περιπτώσεις, στεγάζουν δραστηριότητες τουριστικού χαρακτήρα. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η παρουσία μελετών τοπίου και αστικών αναπλάσεων, προϊόντων κατά κανόνα διαγωνισμών που δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί, ενώ περιορισμένη είναι η παρουσία κτηρίων και μελετών δημοσίου χαρακτήρα και μεγάλου μεγέθους ή συνθετότητας. Από πλευράς συνθετικών ιδεών, ευδιάκριτες είναι οι ιδέες που εντάσσονται στο ρεπερτόριο του λεγόμενου «ελληνικού νέου μοντέρνου» με καθαρές γεωμετρικές μορφές, συνήθως ορθογώνιες, και με «ειλικρινή» εμφάνιση και συσχέτιση των δομικών στοιχείων και υλικών. Διακρίνονται πάντως και διαφοροποιήσεις οφειλόμενες, πιθανώς, στις ιδιαιτερότητες της συνθετικής διδασκαλίας στις Σχολές Αρχιτεκτονικής.
Πρέπει επίσης να σημειωθούν σχεδιαστικές επιλογές, όπως η δημιουργία υπόσκαφων κτηρίων, που έχουν ίσως κερδίσει την προτίμηση των νεωτέρων μελετητών. Διαπιστώθηκε επίσης ότι είναι γενικευμένη η χρήση εξελιγμένων υπολογιστικών εργαλείων, ενώ δεν φαίνεται να αξιοποιούνται πλήρως οι δυνατότητες των εργαλείων αυτών στο να περιγράψουν και να υποβοηθήσουν τους μετασχηματισμούς της κεντρικής ιδέας από την πρώτη σύλληψη μέχρι το τελικό έργο.
Εν κατακλείδι, τονίζεται, για μια ακόμη φορά, η σημασία του θεσμού για την προβολή του έργου των νέων αρχιτεκτόνων και, κατ’ επέκταση, για το ρόλο της νέας ελληνικής αρχιτεκτονικής στο συνεχώς και ταχύτατα εξελισσόμενο forum νέων ιδεών στην παγκόσμια αρχιτεκτονική σκηνή.
Την έκθεση επιμελούνται η Αλκμήνη Πάκα, Καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ. και ο Σπύρος Παπαδημητρίου, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ.