Οι πρώτες συζητήσεις για στρέβλωση των πολιτευμάτων των δυτικών χωρών, σε παγκόσμιο επίπεδο, άρχισαν όταν "ενέσκυψε" η σχολή του Σικάγο, με το βραβείο Νόμπελ στον Φρίντμαν, όπου ανετράπη η βασική αρχή που ίσχυε σε όλες τις χώρες, όλα τα πολιτεύματα, όλες τις εποχές, ότι η πολιτική ρυθμίζει τα της οικονομίας. Έκτοτε, υπήρξε η στρέβλωση ώστε η οικονομία να ρυθμίζει τις πολιτικές αποφάσεις, ακόμη και εις βάρος των λαών, ακόμη και εις βάρος της εθνικής κυριαρχίας.
Ο Φρίντμαν θεοποίησε τις ιδιωτικοποιήσεις, μέχρι του σημείου να υποστηρίζει ότι μόνον ο στρατός και η ασφάλεια πρέπει να παραμείνουν στα χέρια του κράτους, [σήμερα φτάσαμε στο σημείο να έχουμε και ιδιωτικούς στρατούς], να μην υπάρχει κοινωνική πρόνοια, με το κράτος να παραμείνει στον ρόλο του ελεγκτή.
Δεν έχω κρύψει ότι ασπάζομαι την κεϋνσιανή θεωρία, που οδηγούσε τη χώρα μας -και την υφήλιο- σε συνεχή ανάπτυξη, μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’80, όπου κράτος και ιδιωτική οικονομία συμβαδίζουν, μακριά από τον κρατικισμό των σοβιετικών -στον οποίο μας οδηγεί η σημερινή κυβέρνηση-, αλλά και μακριά από τον άκρατο καπιταλισμό, όπου το χρήμα θα ρυθμίζει τα πάντα.
Από τις θεωρίες του Φρίντμαν, δεν απορρίπτω το "δόγμα του σοκ", που δεν είναι άλλωστε αποκλειστικά των νέο-φιλελευθέρων, έχοντας σημειώσει σ’ αυτήν τη στήλη παλαιότερα, ότι η Ελλάδα με ιθαγενείς Έλληνες, θα σωθεί μόνον μετά από μια πλήρη καταστροφή, είτε οικονομική είτε από ήττα σε πόλεμο. Για να ξαναρχίσει από την αρχή, σε σωστές βάσεις, μακριά από τις σημερινές παθογένειες. Δεν είναι τυχαίος ο μύθος του φοίνικα που αναγεννιέται από την στάχτη, και όχι απλώς από τις φλόγες και την καύση.
Προφανώς, παρόλο που πολλές φορές συνέβη αυτό στον ελληνισμό, κανείς δεν πρέπει ούτε να το εύχεται, ούτε πολύ περισσότερο να το επιδιώκει, λόγω του ότι ο φοίνικας δεν… υπόγραψε κάποιο συμβόλαιο ότι θα ξαναγεννηθεί οπωσδήποτε. Μπορεί να μείνει μόνο η στάχτη του.
Τον Ιούλιο του 2011, δημοσίευσε ο Γ. Βότσης στην "Ελευθεροτυπία" ότι μήνες πριν από τον τελευταίο ανασχηματισμό σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο Παπανδρέου έδωσε στους υπουργούς φωτοτυπημένο το εξώφυλλο του βιβλίου της Ναόμι Κλάιν "το δόγμα του σοκ" και άκουσαν την πρωθυπουργική παρότρυνση, να το μελετήσουν προσεκτικά γιατί είναι "εξαιρετικά ενδιαφέρον". Όντως το βιβλίο είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν γραφτεί για τη θεωρία του Φρίντμαν και πως αυτή έγινε πράξη σε πολλές χώρες του πλανήτη με τα γνωστά καταστρεπτικά αποτελέσματα για τους λαούς τους.
Θα ήταν πάντως -για να επανέλθω στα πολιτεύματα- κοινοτοπία να επαναλάβω ότι δεν υπήρξε ποτέ, στην ιστορία της ανθρωπότητας, το τέλειο πολίτευμα, ούτε θα υπάρξει. Επιλέξαμε στην Ελλάδα αυτό με τα λιγότερα μειονεκτήματα. Εκείνο που καταφέραμε όμως στη χώρα μας, είναι ότι παρόλο που οι Έλληνες εφάρμοσαν -χιλιάδες χρόνια πριν από τους άλλους- δημοκρατικές αρχές, αντί να περιορίσουμε τις υπάρχουσες στρεβλώσεις, τις επιτείναμε.
Φυσικά, στρεβλώσεις υπήρξαν εξ αρχής. Ο Θουκυδίδης, βάζει στα χείλη του Περικλή τη φράση "Δημοκρατία μεν τούνομα αρχή δε μόνου ανδρός", που σημαίνει ότι η ισχυρή προσωπικότητα του αρχηγού καθυποτάσσει τις αντίθετες φωνές.
Πορευθήκαμε στους αιώνες μ’ αυτήν την κατάσταση, όμως κατά την τελευταία 40ετία διαπιστώθηκε, περισσότερο παρά ποτέ, ότι "ο μόνος άνδρας" δεν είναι πάντα αυτός που με την ψήφο μας επιλέγουμε, αλλά πίσω από αυτόν υπάρχουν ισχυρά εξωθεσμικά κέντρα, που στην ουσία αποτελούν και την πηγή εξουσίας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, που κατά τελευταία χρόνια δεν μιλούμε για "κυβερνήτες" και αρχηγούς, αλλά για "διαχειριστές" της εξουσίας. Εν ονόματι τίνων διαχειρίζονται την εξουσία; Όχι πάντως του λαού.
Εκείνο λοιπόν που έγινε φανερό, είναι αυτό που ο ίδιος Γ. Παπανδρέου ομολόγησε, μιλώντας για περιορισμένη εθνική κυριαρχία -και πριν από αυτόν η κα. Μπενάκη προσφωνώντας τον Κ. Παπούλια-, γεγονός που σημαίνει αναγνώριση της ύπαρξης εξωθεσμικών κέντρων εξουσίας, από επίσημα χείλη, πλέον. Αυτό έχει και την πρακτική του εφαρμογή.
Καθιστάμεθα μάρτυρες, κατά το τελευταίο διάστημα, της εκβιαστικής πίεσης που δέχονται οι βουλευτές -οι οποίοι κατά το Σύνταγμα, εκφράζουν ελευθέρως τη βούλησή τους- από διάφορα κέντρα, αντιτιθέμενα εν πολλοίς μεταξύ τους. Πιέζονται από τη μια πλευρά -την κυβέρνηση και τους δανειστές- να ψηφίζουν νόμους που ίσως δεν συμφωνούν με το περιεχόμενό τους, αλλά πιέζονται επίσης -από τις πλατείες και τους ψηφοφόρους τους- να μη ψηφίσουν νόμους, τους οποίους ίσως εγκρίνουν.
Υπό πίεση, όμως, δεν λειτουργεί το δημοκρατικό πολίτευμα. Το εκβιαστικό δίλημμα των δανειστών «αν δεν εγκρίνετε το μνημόνιο, θα πτωχεύσετε», σημαίνει κατάλυση της δημοκρατίας. Αλλά το ίδιο σημαίνει και ο αποκλεισμός της Βουλής από πολίτες, με το επίσης εκβιαστικό δίλημμα «αν ψηφίσετε το μνημόνιο, δεν θα επανεκλεγείτε βουλευτές» (ίσως και να ξυλοκοπηθείτε), όπως συνέβαινε με τους εγκάθετους δήθεν αγανακτισμένους.
Εκείνο που με ενοχλεί περισσότερο, είναι ότι όλοι όσοι διαθέτουν ευρεία παιδεία, αντιλαμβάνονται την αρρυθμία στο πολίτευμα, αλλά κανείς δεν φροντίζει να διορθώσει τα κακώς κείμενα.