Του Παναγιώτη Δημητρίου
Δύσκολη άσκηση ισορροπίας χαρακτηρίζεται σήμερα η ομιλία του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ καθώς από τη μία καλείται να στείλει μήνυμα για συγκράτηση των πληθωριστικών πιέσεων και από την άλλη θα προσπαθήσει να μην φοβίσει τις αγορές στις δύσκολες αυτές ώρες. Το «φάντασμα» του πληθωρισμού πλανάτε πάνω από την ήδη τρομοκρατημένη ευρωζώνη με αποτέλεσμα ο κεντρικός τραπεζίτης να έχει απειλήσει με αύξηση των επιτοκίων.
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξήθηκε τον Ιανουάριο στο 2,4%, τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τουλάχιστον δύο ετών. Οι εργαζόμενοι στη Γερμανία απαιτούν αυξήσεις καθώς η οικονομία ανακάμπτει και οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων τρέχουν με τους ταχύτερους ρυθμούς των τελευταίων 29 ετών. Οι δε πολιτικές εντάσεις στην Αίγυπτο, που απειλούν με κλείσιμο τη διώρυγα του Σουέζ, πυροδοτούν την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου, η οποία θα μπορούσε να βομβαρδίσει τις καταρρακωμένες οικονομίες της ευρωζώνης. Η τιμή του Μπρεντ έχει ήδη σπάσει το φράγμα των 102 δολαρίων ανά βαρέλι και εκφράζονται φόβοι ότι θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία αν δεν υπάρξει αποφασιστική δράση από την Δύση για αποκλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.
Παρ’ όλα αυτά τα περιθώρια ελιγμών για τον κ. Τρισέ είναι εξαιρετικά στενά. Στις 13 Ιανουαρίου είχε δηλώσει ότι θα κάνει ό,τι είναι αναγκαίο για να περιορίσει τον πληθωρισμό, με αποτέλεσμα το ευρώ να ενισχυθεί και τα ομόλογα να υποχωρήσουν, καθώς οι αγορές πήραν το μήνυμα ότι η ΕΚΤ εστιάζει πλέον στον πληθωρισμό και όχι στην ανάπτυξη. Αν και κάποιοι αξιωματούχοι προσπάθησαν έκτοτε να περιορίσουν τις προσδοκίες για αύξηση των επιτοκίων, ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης Λορέντζο Μπίνι Σμάγκι αναζωπύρωσε τα σενάρια, με την προειδοποίησή του ότι ο εισαγόμενος πληθωρισμός δεν μπορεί πια να αγνοηθεί.
Τις ανησυχίες για ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων στην Ευρωζώνη ήλθαν χθες να εντείνουν τα στοιχεία για μεγαλύτερη των προβλέψεων άνοδο των τιμών παραγωγού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το Δεκέμβριο οι τιμές παραγωγού στις 16 χώρες του ευρώ, αυξήθηκαν 0,8% σε μηνιαία βάση, ενώ έκαναν "άλμα" 5,3% σε ετήσια.
Ο πληθωρισμός αν και προβληματίζει έντονα την ΕΚΤ ωστόσο δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε άμεση αύξηση των επιτοκίων δεδομένων των έντονων ανισορροπιών στην ανάκαμψη των ευρωπαϊκών οικονομιών. Στο πλαίσιο της επιφυλακτικής στάση που τηρεί ορθά ο κ. Τρισέ προκειμένου να μην δυναμιτίσει την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα, αναλυτές εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια το τέταρτο τρίμηνο του έτους.
Πάντως όποια και να είναι η απόφαση της ΕΚΤ στη σημερινή συνεδρίαση είναι δεδομένο ότι θα επηρεάσει και τις αποφάσεις αυριανής Συνόδου Κορυφής καθώς θα πρέπει να συνυπολογιστεί το ενδεχόμενο μίας αύξησης του ευρωεπιτοκίου τους επόμενους μήνες. Την ίδια βαρύτητα αναμένεται να έχουν και τα σχόλια του κ. Τρισέ κατά την τακτική συνέντευξη τύπου που θα ακολουθήσει τη συνεδρίαση της ΕΚΤ.
Να σημειωθεί ότι ο Νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς προειδοποίησε ότι οι πιέσεις από την άνοδο των τιμών στα τρόφιμα και στα εμπορεύματα θα επιβαρύνουν την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Η ευρωπαϊκή οικονομία θα αντιμετωπίσει σημαντικές δυσκολίες καθώς οι κυβερνήσεις περιορίζουν τις δαπάνες για την μείωση των δημοσιονομικής ελλειμμάτων και οι κεντρικές τράπεζες θα προχωρούν σε αύξηση των επιτοκίων για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό. «Στην Ευρώπη τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα καθώς τα προβλήματα από τα δημοσιονομικά ελλείμματα είναι χειρότερα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πολύ πιο αυστηρή στην καταπολέμηση του πληθωρισμού», σημείωσε ο Στίγκλιτς.