Αποστολή στις Βρυξέλλες: Αλεξία Καλαϊτζή
Ένα ρολόι που αντί για αριθμούς, έχει τα χάρτινα αστέρια του συμβούλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης: αυτό είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που βλέπει κάποιος όταν μπαίνει στο εντυπωσιακό κτήριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις Βρυξέλλες. Δίπλα στο ιδιότυπο ρολόι, δεσπόζει η οικογενειακή φωτογραφία της νέας Επιτροπής, η οποία ανέλαβε καθήκοντα τον Δεκέμβριο.
Ήδη από τις πρώτες ημέρες της, η Επιτροπή έθεσε ξεκάθαρα κάποιες από τις προτεραιότητες που θα κυριαρχήσουν στην ατζέντα της την επόμενη πενταετία με κυρίαρχη την «Πράσινη Συμφωνία» αλλά και τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Οι προτεραιότητες αυτές αντανακλώνται και στον προτεινόμενο προϋπολογισμό, ο οποίος μειώνει τους πόρους για την πολιτική συνοχής και την Κοινή Αγροτική Πολιτική και τα διοχετεύει για την υποστήριξη των προτεραιοτήτων αυτών.
Η ψηφιοποίηση και το ερώτημα του 5G
Σε ενημέρωση που έκανε σε Έλληνες δημοσιογράφους, η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν και Επίτροπος Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, υπογράμμισε πως βασικοί στόχοι της επιτροπής είναι να εργαστεί πάνω στο ζήτημα της πρόσβασης στα δεδομένα αλλά και σε αυτό της Τεχνητής Νοημοσύνης. Συγκεκριμένα, η Τσαρίνα του ψηφιακού κόσμου για την ΕΕ, όπως την χαρακτήρισαν οι New York Times, διευκρίνισε πως η Επιτροπή θα προσπαθήσει να δει πώς μπορεί να αντλήσει τα πλεονεκτήματα της νέας αυτής τεχνολογίας μειώνοντας παράλληλα όσο το δυνατόν τα ρίσκο που αυτή ενέχει. Χαρακτηριστικά, σημείωσε πως ανάμεσα στα σχέδια της Επιτροπής είναι να μπορέσει να υποστηρίξει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που είναι πολύ ευάλωτες στις μεταβάσεις αυτές, να πειραματιστούν με την τεχνητή νοημοσύνη προκειμένου να δουν αν και σε ποιο κλάδο μπορεί να τις βοηθήσει.
Η κ. Βεστάγκερ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο κρίσιμο ζήτημα της τεχνολογίας 5G αφήνοντας αιχμές κατά της κινεζικής Huawei χωρίς ωστόσο σε κανένα σημείο να την κατονομάζει λέγοντας πως σε αντίθεση me την Κίνα το όνειρο της ΕΕ δεν είναι o απόλυτος έλεγχος μέσω της τεχνολογίας. Σε ερώτηση της Voria.gr αναφορικά με την καθυστέρηση λήψης απόφασης της ελληνικής κυβέρνησης για το ποιος θα είναι ο πάροχος 5G, σχολίασε πως είναι καλό κάποιος να έχει χρόνο ώστε να σχηματίσει μια εμπεριστατωμένη άποψη για το θέμα αυτό. Η ίδια συμπλήρωσε πως κάθε χώρα οφείλει να χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης με τον πάροχο του 5G τόσο για την προστασία των δεδομένων της ίδιας αλλά και των γειτόνων της. Μάλιστα, η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν τόνισε πως το επόμενο διάστημα η Επιτροπή θα εκδώσει έναν οδηγό που θα βοηθήσει τις χώρες-μέλη να επιλέξουν ποια είναι η κατάλληλη εταιρεία για να αναλάβει το μεγάλο αυτό έργο.
«Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία»
Το θέμα της κλιματικής αλλαγής κυριαρχεί στην ατζέντα των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μαζί με την ψηφιοποίηση είναι τα δύο θέματα που συζητιούνται από τους διαδρόμους της Επιτροπής μέχρι τις εκδηλώσεις των μεγάλων think tanks. Η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», συνοψίζεται στον στόχο που έχει θέσει η Ευρώπη να γίνει η πρώτη κλιματικά-ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο. Για τον σκοπό αυτό, η Κομισιόν θα προσπαθήσει να κινητοποιήσει 1 τρισ. ευρώ από ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις μέχρι το 2030. Από αυτά, τα 300 δισ. ευρώ θα δοθούν ως εγγυήσεις σε ιδιώτες ώστε να επενδύσουν σε πράσινα πρότζεκτ.
Στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής, η Ευρώπη έχει προνοήσει για τη δημιουργία Ταμείου Δίκαιη Μετάβασης, το οποίο ενδιαφέρει άμεσα την Ελλάδα η οποία θα επωφεληθεί από αυτό λαμβάνοντας 294 εκατ. ευρώ σε επιδοτήσεις για να βοηθήσει την ομαλή μετάβαση σε περιοχές, όπως η Κοζάνη, που θα πληγεί από το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων το 2023. Όπως ενημέρωσαν τους δημοσιογράφους στελέχη της Κομισιόν, τα χρήματα αυτά θα δοθούν στη χώρα όταν αυτή παρουσιάσει ένα αναλυτικό πλάνο αξιοποίησης του πακέτου σε δράσεις, όπως παραδείγματος χάριν η μετεκπαίδευση εργαζομένων ή η στήριξη «πράσινων» επιχειρήσεων. Βεβαίως, το πακέτο αυτό βοήθειας που θα λάβει η Ελλάδα, θα πρέπει να το συγχρηματοδοτήσει και η ίδια όπως γίνεται σε όλα τα διαρθρωτικά πακέτα που λαμβάνουν τα κράτη μέλη. Ερωτηθείς για το αν θα δοθούν κίνητρα σε επιχειρήσεις για να προσλάβουν ανθρώπους που θα μείνουν άνεργοι μετά το κλείσιμο των μονάδων, στέλεχος της Επιτροπής σημείωσε πως το 2021 εξετάζεται να γίνει μια αναθεώρηση των οδηγιών αναφορικά με την κρατική βοήθεια σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, έτσι ώστε να υπάρξει στήριξη στην περίοδο αυτή της δύσκολης μετάβασης.
Προσφυγικό: Το «τοξικό Δουβλίνο»
Στο τέλος του Μαρτίου αναμένεται να παρουσιάσει η Κομισιόν τη νέα της πρόταση για το προσφυγικό και μεταναστευτικό. Το νέο αυτό πρόγραμμα θα κατανείμει τα βάρη αξιοκρατικά καθώς στόχος της Επιτροπής είναι περίπου 20 κράτη μέλη να συμμετάσχουν στην κατανομή του προσφυγικού πληθυσμού και όσα δεν συμμετέχουν στη φιλοξενία, να συμβάλουν με πόρους, όπως χρήματα, σκάφη ή άλλη βοήθεια. Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε πως η νέα αυτή συμφωνία δεν είναι ένα νέο «Δουβλίνο». «Θεωρώ τον όρο Δουβλίνο τοξικό. Είναι ξεπερασμένος όρος», σημείωσε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε μάλιστα ότι η Ευρώπη θα προσεγγίσει και χώρες της Αφρικής ώστε να κλείσει μεγάλες συμφωνίες προκειμένου οι αφρικανικές χώρες να δεχθούν πολίτες τους πίσω με ανταλλάγματα, όπως υποτροφίες, Erasmus προγράμματα και βίζα.
Στο ίδιο πλαίσιο του προσφυγικού, η Επιτροπή επιθυμεί να γίνει μια πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια στο θέμα των επιστροφών καθώς αυτές μειώθηκαν την ώρα που οι ροές αυξήθηκαν.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τριπλασιάζει στον προτεινόμενο προϋπολογισμό τους πόρους για το προσφυγικό, για δράσεις που μεταξύ άλλων στοχεύουν και στην ένταξη των προσφύγων στις κοινωνίες.
Το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα
Θετική χαρακτήρισε την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα αξιωματούχος της Κομισιόν, ο οποίος ωστόσο έσπευσε να συμπληρώσει πως η χώρα είναι άτυχη γιατί η οικονομία διεθνώς έχει πτωτικές τάσεις.
Όπως υπογράμμισε ο αξιωματούχος, τα τρία μεγαλύτερα προβλήματα στη χώρα παραμένει ο μικρός αριθμός επενδύσεων, τα κόκκινα δάνεια και η ανεργία. Σύμφωνα με τον ίδιο για να ενισχυθούν οι επενδύσεις πρέπει η χώρα να χρησιμοποιήσει τις δημόσιες επενδύσεις ώστε να δώσει ώθηση για να έρθουν ιδιωτικές. Επιπλέον, πρέπει να γίνει ένας πιο ελκυστικός προορισμός με μεταρρυθμίσεις που απλοποιούν τις διαδικασίες για τη δημιουργία μιας επένδυσης και βελτιώνουν άλλα στοιχεία, όπως το αργό δικαστικό σύστημα.
Αναφορικά με την ανεργία, ο αξιωματούχος σημείωσε πως για πρώτη φορά η Επιτροπή προτείνει έναν νέο οικονομικό μηχανισμό ο οποίος θα καλύπτει επιπρόσθετα έξοδα που προκύπτουν από την ανεργία.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Επιτροπή θα παρουσιάσει το επόμενο διάστημα ένα σχέδιο το οποίο θα ωθεί τα κράτη μέλη να λαμβάνουν μέτρα ώστε ο κατώτατος μισθός για 8ωρη εργασία να καλύπτει τις ανάγκες των πολιτών. Παράλληλα, θα προσπαθήσει να καταπολεμήσει την υπογεννητικότητα χρηματοδοτώντας δομές για την παιδική φροντίδα. Επίσης, θα ενισχύσει ήδη επιτυχημένες πολιτικές όπως το Erasmus, προτείνοντας τον τριπλασιασμό των πόρων που καταβάλλονται για την υλοποίησή του. Τέλος θα ενισχύσει ακόμα δράσεις επιμόρφωσης εργαζομένων προκειμένου να αυτοί να ανταποκρίνονται στις αλλαγές της αγοράς και να ικανοποιούνται από το αντικείμενο της εργασίας τους προκειμένου να μην βγαίνουν εκτός αγοράς ακόμα και σε μεγαλύτερες ηλικίες κλείνοντας εμμέσως το μάτι στην κατάργηση ευνοϊκών ορίων συνταξιοδότησης σε συγκεκριμένες ομάδες.
Με αντίστοιχες πρωτοβουλίες κι μηχανισμούς, η Επιτροπή προσπαθεί να βρει τρόπους που θα βοηθήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβιώσει, να ενισχύσει τη θέση της στο διεθνές γίγνεσθαι και να ξεπεράσει τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει: αρνητικό οικονομικό κλίμα, κλιματική κρίση, προσφυγικό, τη γήρανση του πληθυσμού της, τη μεταβατική κατάσταση που απαιτεί πολλές νέες δεξιότητες και τις διάφορες γεωπολιτικές αναταραχές που ξεσπούν συνεχώς.