Με τον δικό της γλυκό τρόπο υποδέχεται σήμερα, Παραμονή Χριστουγέννων, η Αρναία τη γέννηση του Χριστού. Σε κάθε σπίτι οι ζύμες φουσκώνουν, τα καρύδια έχουν την τιμητική τους και οι φούρνοι παίρνουν φωτιά, για να ετοιμαστεί το παραδοσιακό Χριστόψωμο, στο πλαίσιο ενός εθίμου γνωστού ως το «Μέλωμα του Χριστού», που μετρά πλέον πολλές δεκαετίες στο γραφικό χωριό της Χαλκιδικής. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο ψωμί με καρύδια τόσο στη ζύμη του όσο και στην επιφάνειά του, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από μέλι σε μια κίνηση γλυκού καλωσορίσματος του Θεανθρώπου.
Το βράδυ της Παραμονής των Χριστουγέννων το Χριστόψωμο βρίσκεται στο εορταστικό τραπέζι κάθε οικογένειας της Αρναίας και η κοπή του είναι από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της γιορτής. Μάλιστα, η παράδοση ήθελε τα παλιά χρόνια τις οικογένειες πριν φύγουν για την εκκλησία για τη βραδινή χριστουγεννιάτικη λειτουργία, να αφήνουν το Χριστόψωμο στο τραπέζι με μέλι και καρύδια, ώστε ο νεογέννητος Χριστός να γλυκαθεί και να πάρει δυνάμεις χάρη σε αυτές τις δύο ενεργειακές τροφές.
Και μπορεί φέτος, εξαιτίας των υγειονομικών περιορισμών, η παραδοσιακή κεντρική εκδήλωση με το τεράστιο Χριστόψωμο που ετοιμαζόταν στην πλατεία της Αρναίας, πέραν των οικιακών παρασκευών, να μην πραγματοποιηθεί, είναι όμως σίγουρο ότι το έθιμο θα ακολουθηθεί από κάθε οικογένεια και η παράδοση θα διατηρηθεί κόντρα στην πανδημία, με την ελπίδα ότι την επόμενη χρονιά το πανηγύρι που στηνόταν κάθε Παραμονή Χριστουγέννων θα επιστρέψει σε όλες του τις διαστάσεις.
Το Χριστόψωμο… γίγας
Το έθιμο του Μελώματος του Χριστού εδώ και μία 20ετία περίπου δεν έμενε μόνο στα εορταστικά οικογενειακά τραπέζια, αφού η Πολιτιστική Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας, θέλοντας να το διευρύνει και να δημιουργήσει μια ακόμα πιο γιορτινή ατμόσφαιρα στο χωριό, το μετέφερε στην κεντρική πλατεία, ακολουθώντας μια ιεροτελεστία. Στο εργαστήρι γνωστής εταιρείας προϊόντων ζύμης από την περιοχή το Χριστόψωμο ετοιμαζόταν σε ένα τεράστιο ζυμωτήρι, πλαθόταν και πλούσιο σε καρύδια έμπαινε στον φούρνο και ψηνόταν. Αργά το απόγευμα το Χριστόψωμο με καρύδια και μέλι μεταφερόταν στην πλατεία του χωριού πάνω σε ένα τεράστιο ταψί, ενώ η χορωδία της Αρναίας μαζί με τη φιλαρμονική ένωναν τις φωνές και τις μελωδίες τους, ντύνοντας μουσικά το έθιμο. Το Χριστόψωμο έπαιρνε την ευλογία της Εκκλησίας και στη συνέχεια κοβόταν και μοιραζόταν στον κόσμο της Αρναίας. Κάθε χρόνο μάλιστα το ιδιαίτερο αυτό ψωμί έφτανε να ζυγίζει τα 400 κιλά με διαστάσεις 2Χ2, καταφέρνοντας να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αρτοσκευάσματα στον κόσμο.
«Οι υγειονομικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα επιβάλλουν την απόφαση να μην γίνουν χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις, που μπορεί να προκαλέσουν συνωστισμό. Σε αυτό το κλίμα η αναβίωση του εθίμου δεν θα γίνει σε δημόσιο χώρο και με κόσμο. Πλην όμως η παράδοση που υπήρχε και υπάρχει θα κατακλύσει φέτος ακόμα περισσότερο κάθε σπίτι στην Αρναία» λέει στη Voria ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Στέλιος Βαλιάνος.