του Γιάννη Σαμσούρη*
Ο πανελλήνιος μέσος όρος των ημερήσιων κρουσμάτων κορωνοϊού της τρέχουσας εβδομάδας (8-14/2/2021), διαμορφώθηκε στα 1.183 κρούσματα. Η μεταβολή των κρουσμάτων σε επίπεδο εβδομάδας δείχνει μια αύξηση των κρουσμάτων της τάξης του 17% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα και +63% σε σχέση με την εβδομάδα 25-31/1/2021. Στην Αθήνα, που είναι και το επίκεντρο της πανδημίας, έχουμε μια αύξηση 17% σε σύγκριση με την εβδομάδα 1-7/2 και +79% με την εβδομάδα 25-31/1/2021. Για τη Θεσσαλονίκη, τα αντίστοιχα νούμερα είναι στο +20 % με την προηγούμενη εβδομάδα και +92% με την προ-προηγουμένη. Η θετικότητα της εβδομάδας διαμορφώθηκε στο 2,9%, ελαφρώς αυξημένη από το 2,6 της προηγούμενης εβδομάδας. Θετικότητα πάνω από 4% έχουμε μόνο σε κάποιες περιοχές της Αττικής, γι’ αυτό και στον χάρτη του ECDC η περιοχή έχει κοκκινήσει.
Η πλειοψηφία των κρουσμάτων εντοπίζονται σε Αθήνα & Νότια Ελλάδα και δευτερευόντως στη Θεσσαλονίκη. Από τα τέλη Ιανουαρίου η Αττική παρουσιάζει συνεισφορά (Contribution) κοντά στο 50% στο σύνολο των κρουσμάτων, 15 μονάδες πάνω από την προβλεπόμενη βάση πληθυσμιακής αναλογίας (35%). Η Θεσσαλονίκη πάλι, από τον Ιανουάριο έχει την προβλεπόμενη συνεισφορά γύρω στο 10%.
Οι νοσηλείες των MEΘ Covid-19 παρουσιάζουν σε επίπεδο εβδομάδας μια αύξηση της τάξεως του 15% ενώ σε σύγκριση με την εβδομάδα 26-31/1/2021 μια μικρή αύξηση του 7%. Τέλος, οι απώλειες της εβδομάδας παρουσιάζουν μια πτώση 13%, ενώ με την προ-προηγούμενη εβδομάδα παρουσιάζουν μια μικρή αύξηση 2%.
Με βάση αυτά τα μέχρι και σήμερα στοιχεία συνεχίζουμε να εκτιμούμε ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε ένα τρίτο κύμα της νόσου, αλλά σε μια αναμενόμενη και ελεγχόμενη αύξηση των κρουσμάτων εξαιτίας της λειτουργίας των σχολείων, της αγοράς, αλλά και τον περιορισμένο κρατικό έλεγχο της τήρησης των μέτρων. Οι τάσεις δείχνουν μια σταθερότητα πέριξ των 1200 κρουσμάτων καθημερινά, χωρίς να παρουσιάζεται κάποια ανησυχητική εκθετική αύξηση των ημερήσιων κρουσμάτων ή μια σοβαρή επιβάρυνση των ΜΕΘ. Για να αντιληφθούμε τι θα σήμαινε τρίτο κύμα, μπορούμε να δούμε τα στατιστικά της πορείας της νόσου στις αρχές Νοεμβρίου του 2020, περίοδος έξαρσης του δεύτερου κύματος της πανδημίας στη Β. Ελλάδα (πίνακας 3). Βλέπουμε λοιπόν, την 1η εβδομάδα 8-14/11/2020 που παρατηρήθηκε με μια μικρή αύξηση της τάξεως του 14%, των κρουσμάτων η σύγκριση με τις δύο προηγούμενες εβδομάδες μας δείχνουν την εκθετική πορεία που είχε πάρει η νόσος στη Θεσσαλονίκη (+370% σε σχέση με τον μέσο όρο δυο εβδομάδες πριν και +289% στην υπόλοιπη Β. Ελλάδα). Οι αυξήσεις δε, σε νοσηλείες MEΘ Covid-19 και απώλειες είναι σε γεωμετρική αύξηση (+289 & +347 αντίστοιχα). Σημαντικό, για να καταλάβουμε την έξαρση που είχαμε, είναι ότι σε αυτή τη χρονική περίοδο, το Contribution της Θεσσαλονίκης είναι σχεδόν 30% (20 μονάδες πάνω από το προβλεπόμενο) και ακόμη ένα 40% κρουσμάτων αφορούσε την περιοχή από Λάρισα και πάνω.
Κάθε καλόπιστος αναγνώστης θα αναρωτηθεί γιατί τότε ξέφυγε η κατάσταση και τώρα δεν ξεφεύγει; Πώς τότε μιλούσαμε για το δεύτερο κύμα και τώρα μιλάμε για μια σημαντική αλλά ελεγχόμενη αύξηση των κρουσμάτων. Για να καταλάβουμε τη διαφορά πίεσης στο σύστημα υγείας την Παρασκευή 12/2/2021 είχαμε 220 εισαγωγές σε όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδας και μια μέρα στις αρχές Νοεμβρίου σε επαρχιακό νοσοκομείο της Β. Ελλάδας είχαμε 110 εισαγωγές!
Η κατάσταση στην Ελλάδα στην αρχή του δεύτερου κύματος ήταν η εξής:
- Λόγω της επιτυχούς διαχείρισης του πρώτου κύματος, όλο το καλοκαίρι το ερώτημα στα χείλη των αρνητών (και όχι μόνο) ήταν «ξέρεις εσύ κάποιον που να νόσησε από τον κορωνοϊό ;». Έτσι όταν άρχισαν να αυξάνονται τα κρούσματα μια μεγάλη μερίδα του κόσμου συνέχισε κανονικά την καθημερινότητά του, χωρίς να πάρει κανένα μέτρο προστασίας, επιτρέποντας τη «βουβή» διασπορά της νόσου.
- Η θερμοκρασία στη Β. Ελλάδα, ιδιαίτερα στις βραδινές ώρες, παρουσίαζε μεγάλη απόκλιση από τη Νότια Ελλάδα. Μετά τις 8 το βράδυ δεν μπορούσες να καθίσεις σε εξωτερικούς χώρους και ο κόσμος έμπαινε μέσα στα καταστήματα ( εστιατόρια, καφέ) ευνοώντας εξαιρετικά τη διασπορά της νόσου.
- Η εορταστική εβδομάδα της 28ης Οκτωβρίου αποτελεί για τη Β. Ελλάδα ευκαιρία για αποδράσεις στα κοντινά τουριστικά κέντρα (πχ Λουτρά Πόζαρ), αλλά και για μια επίσκεψη των φοιτητών στα χωριά τους ,μεταφέροντας τον κορωνοϊό σε όλη την Β.Ελλάδα (ελεύθερες μετακινήσεις μεταξύ των περιφερειών).
- Μαζικός εκκλησιασμός χωρίς κανένα μέτρο προστασίας σε πολλές εκκλησίες της Β. Ελλάδας που είναι αφιερωμένες στον Άγιο Δημήτριο.
- Τον Οκτώβριο δεν έδωσαν οι επιστήμονες την βαρύτητα που έπρεπε στις μετρήσεις των επιστημόνων του ΑΠΘ που μελετούσαν τα λύματα της Θεσσαλονίκης.
Με θετικότητα των τεστ πάνω από 10% (υπήρξαν μέρες με θετικότητα 18%), είχαμε γεωμετρική αύξηση των κρουσμάτων ,νοσηλειών και θανάτων από εβδομάδα σε εβδομάδα, φθάνοντας το σύστημα υγείας στα όριά του και ξεπερνώντας τα για πολλές μέρες στα περισσότερα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης και της Β. Ελλάδας.
Τα δεδομένα σήμερα είναι τα εξής:
-Οι επιστήμονες και η κυβέρνηση λαμβάνει πολύ σοβαρά τις μετρήσεις των λυμάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
-Η εστίαση είναι κλειστή σε όλη την Ελλάδα
-Το λιανεμπόριο λειτουργεί μόνο τις καθημερινές με τη μέθοδο Click –away στις κόκκινες περιοχές.
-Έχουμε εμβολιασμένους ένα σημαντικότατο μέρος του επιστημονικού προσωπικού των νοσοκομείων
-Έχουμε κοντά στους 400.000 πολίτες άνω των 80 ετών, που έχουν κάνει τουλάχιστον μια δόση του εμβολίου.
-Έχουν νοσήσει και άρα έχουν πλέον ανοσία από τον Covid-19, πάνω από 170 χιλιάδες. Εάν δεχθούμε ότι για κάθε ένα εντοπισμένο κρούσμα, έχουμε 3 μη καταγεγραμμένα (ασυμτωματικοί ή δεν πήγαν για τεστ), ανεβάζουν των αριθμό των ατόμων που έχουν ανοσία λόγω νόσησης στις 700 χιλιάδες περίπου
-Εμβολιάζονται οι ηλικίες 75-80 & 60-65 ολοκληρώνοντας ένα πρώτο τοίχος προστασίας από τον κορωνοϊό (το 90% των ανθρώπων που μπήκαν σε ΜΕΘ ήταν άνω των 60 ετών) 
Με θετικότητα εβδομάδας κάτω του 3% και εντοπισμένα προβλήματα σε συγκεκριμένες περιοχές της Αττικής και κάποιων περιοχών της Ν. Ελλάδας, μπορούμε να εκτιμήσουμε με σχετικά μεγάλη ασφάλεια ότι δεν θα μπούμε σε ένα τρίτο κύμα ( για να ακριβολογούμε σε ένα δεύτερο κύμα στην Νότια Ελλάδα) όπως φαίνεται από την μέχρι τώρα πορεία της νόσου.
Τα μέτρα που πάρθηκαν τις τελευταίες μέρες έχουν επηρεάσει ώστε να αποτραπεί μια ανεξέλεγκτη πορεία της νόσου και ο αριθμός των κρουσμάτων θα κινηθεί σταθεροποιητικά (πέριξ των 1300) και αυτή την εβδομάδα. Η πίεση στις ΜΕΘ κυρίως της Αττικής θα είναι ισχυρή αλλά ελεγχόμενη. Από την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου θα αρχίσει η σταδιακή μείωση των κρουσμάτων η οποία και θα ενταθεί την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου. Μέσα στον Μάρτιο θα έχουμε την επανεκκίνηση λειτουργίας του λιανεμπορίου στην Αττική και τις άλλες κόκκινες περιοχές στην χειρότερη περίπτωση με την μορφή του Click in Shop. Εάν δεν προκύψει κάτι πολύ σοβαρό στην εφοδιαστική αλυσίδα των εμβολίων, το αργότερο στον Απρίλιο θα έχουμε έναρξη λειτουργίας της εστίασης (τουλάχιστον σε εξωτερικούς χώρους σε πρώτη φάση).
Και εάν όλα πάνε σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τον Απρίλιο θα έχουμε άρση των περιορισμών στην κυκλοφορία μεταξύ των περιφερειών και πιθανότατα θα μπορέσουμε να κάνουμε Πάσχα στα χωριά μας (Εμβολίου θέλοντος και επιστημόνων επιτρέποντος ) .
ΥΓ. Στους δύο παρακάτω πίνακες μπορείτε να δείτε την κατάσταση της χώρας (θετικότητα & κρούσματα), σύμφωνα με την αξιολόγηση που κάνει το ECDC στηριζόμενο στα στοιχεία των τελευταίων δύο εβδομάδων (update 11/2).
Στον παρακάτω πίνακα την κατάταξη της χώρας μας με τα σημερινά στοιχεία, σε σχέση με τους θανάτους ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους από την αρχή της πανδημίας.
*Ο Γιάννης Σαμσούρης έχει σπουδάσει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία, έχει ΜΒΑ από την ΕΔΕΕ και είναι στέλεχος σε φαρμακευτική εταιρεία.