Ως μία ιστορική ημέρα χαρακτήρισε την σημερινή ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, αφού κατά δήλωσή του η Τουρκία δέχθηκε να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Glad to announce that after the meeting I hosted with @RTErdogan & @SwedishPM, President Erdogan has agreed to forward #Sweden's accession protocol to the Grand National Assembly ASAP & ensure ratification. This is an historic step which makes all #NATO Allies stronger & safer. pic.twitter.com/D7OeR5Vgba
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) July 10, 2023
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ο γγ του ΝΑΤΟ είπε ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας δέχτηκε να εισαχθεί το ταχύτερο στην τουρκική Εθνοσυνέλευση το πρωτόκολλο εισδοχής της Σουηδίας. Παράλληλα, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ δεν είχε να δώσει κάποιο λεπτομέρες χρονοδιάγραμμα για το πόσο σύντομα να περιμένουμε τη διαδικασία στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. Στο κοινό ανακοινωθέν η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παρέχει υποστήριξη στις κουρδικές οργανώσεις YPG/PYD και στον FETO, τον οργανισμό του Φετουλάχ Γκιολέν, του ιεροκήρυκα που κατά τον Ερντογάν οργάνωσαν την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του. Επιπλέον οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ενισχύσουν την οικονομική τους συνεργασία και το διμερές εμπόριο. Η Σουηδία δεσμεύεται ακόμη να υποστηρίξει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ, μεταξύ της οποίας την αναθεώρηση στην Τελωνιακή Ένωση και τη βίζα.
Η ανακοίνωση της Συνόδου του ΝΑΤΟ για τη συμφωνία (άτυπη μετάφραση):
Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ulf Kristersson και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκική Δημοκρατία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Stoltenberg επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκική Δημοκρατία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.