Skip to main content

Τραμπ ή Μπάιντεν; Τι θα κρίνει τις καθοριστικές εκλογές στις ΗΠΑ

Δύο καθηγητές Διεθνών Σχέσεων μιλούν στη Voria για τους παράγοντες που θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα και το πώς αυτό θα επηρεάσει την Ελλάδα.

Στις ΗΠΑ είναι στραμμένα τα μάτια της παγκόσμιας κοινότητας, η οποία θα αφήσει για λίγο στην άκρη την επικαιρότητα για την πανδημία και θα επικεντρωθεί στις εκλογές της 3η Νοεμβρίου στην Αμερική.

Σε λίγες ημέρες ο νυν πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Τζο Μπάιντεν, αντιπρόεδρος στη διακυβέρνηση Ομπάμα, θα κονταροχτυπηθούν για τον τίτλο του πλανητάρχη σε μια εκλογική αναμέτρηση που γίνεται εν μέσω εξαιρετικά σημαντικών γεωπολιτικών εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο και η οποία κρίνεται απρόβλεπτη. 

Δύο καθηγητές Διεθνών Σχέσεων μιλούν στη Voria.gr αναλύοντας τους παράγοντες που αναμένται να κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα και εξηγούν και πώς το αποτέλεσμα αυτό μπορεί να επηρεάσει τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Σύμφωνα με τον Γιάννη Παπαγεωργίου, αναπληρωτή καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, βασικός παράγοντας που θα καθορίσει τον νικητή των εκλογών είναι η προσέλευση, δηλαδή πόσοι αλλά και ποιοι θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία. Όπως τoνίζει ο ίδιος, μεγάλη σημασία έχει η ηλικία των ψηφοφόρων που θα προσέλθουν αλλά και το αν θα πάνε στις κάλπες μέλη των μειονοτήτων, που η πολιτική Τραμπ έχει θίξει. Ο ίδιος επισημαίνει ωστόσο ότι «ο Τραμπ κάλλιστα μπορεί να κινητοποιήσει ομάδες πλουτισμού που δεν ήθελαν να ψηφίσουν αλλά θα πάνε γιατί κινδυνεύουν να χάσουν τον πρόεδρό τους».

Σημαντικό ακόμα ρόλο θα παίξει ενδεχομένως και η πανδημία. Όπως υποστηρίζει ο κ. Παπαγεωργίου, η πανδημία δύναται να επηρεάσει τους ψηφοφόρους καθώς όπως δείχνουν οι εξελίξεις, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει το ζήτημα. Ο ίδιος σημειώνει, ωστόσο, ότι οι πολιτείες που επλήγησαν περισσότερο από τον κορωνοϊό, όπως η Νέα Υόρκη ή το Νιου Τζέρσεϊ, είναι πολιτείες που ούτως ή άλλως εκλέγουν Δημοκρατικούς.

Τον κορωνοϊό συμπεριέλαβε ανάμεσα στις παραμέτρους που θα επηρεάσουν την εκλογή Προέδρου των ΗΠΑ και ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Σπύρος Λίτσας. O κ. Λίτσας αναφέρθηκε ακόμα στη μεγάλη κινητοποίηση των Δημοκρατικών, οι οποίοι φαίνεται πως θα προσέλθουν μαζικότερα στις κάλπες αυτή τη φορά, κάτι που δεν συνέβη στις προηγούμενες εκλογές όταν πολλοί απείχαν γιατί η Χίλαρι Κλίντον δεν ήταν επιθυμητή σε σημαντικό κομμάτι του κόμματος. Σύμφωνα με τον κ. Λίτσα, ένας ακόμα παράγοντας που αναμένεται να καθορίσει τον νικητή των εκλογών είναι «το πόσοι παραδοσιακοί Ρεπουμπλικανοί της Ανατολικής Ακτής, οι blue collar republicans, θα ψηφίσουν τον Τραμπ ή θα απέχουν». «Η κατάσταση δείχνει ότι πολλοί δεν θα πάνε να ψηφίσουν καθόλου και αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο παραδοσιακός πυλώνας δεν συμπαθεί τον Τραμπ», εκτιμά ο ίδιος.

Ο καθηγητής υπογραμμίζει ακόμα τη σημασία των επιστολικών ψήφων από τους Αμερικανούς που ζουν εκτός ΗΠΑ, αρκετοί εκ των οποίων είναι διπλωμάτες και στρατιωτικοί. Αυτή τη φορά η συμμετοχή των Αμερικάνων πολιτών του εξωτερικού είναι μεγαλύτερη, γεγονός που ευνοεί τους Δημοκρατικούς, καθώς οι ομογενείς έχουν μια κοσμοπολιτική προσέγγιση απέναντι στα πράγματα, εξηγεί ο κ. Λίτσας. Υπέρ των Δημοκρατικών είναι και το γεγονός του ότι η πολιτική ρητορική του Τραμπ και η αποτυχία του να καταδικάσει ακροδεξιές οργανώσεις έχουν συσπειρώσει Λατίνους και Αφροαμερικανούς γύρω από τον Μπάιντεν.

Τα προγνωστικά δείχνουν μέχρι σήμερα νίκη των Δημοκρατικών και του Μπάιντεν που προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Ωστόσο ο κ. Παπαγεωργίου διστάζει να πιστέψει πλήρως τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες, όπως σημειώνει, πριν από τέσσερα χρόνια είχαν υποεκτιμήσει τον σημερινό Πρόεδρο. «Υπήρχε υποεκτίμηση της ψήφου Τραμπ το 2016. Υποτίθεται ότι διορθώθηκε αλλά κανείς δεν ξέρει. Ίσως έχει υποεκτιμηθεί και η ψήφος Μπάιντεν, αν αυξηθεί ο Αφροαμερικανός πληθυσμός που θα προσέλθει κάτι που μπορεί να συμβαίνει. «Όπως έχει προκύψει πάντως, τα προγνωστικά είναι κάπως επίφοβα», σημειώνει. Στο ίδιο κλίμα, μιλώντας στο Reuters, ο Τομ Μπόνιερ, διευθύνων σύμβουλος της TargetSmart, εταιρείας διαχείρισης δεδομένων του Δημοκρατικού Κόμματος, σημείωσε πως οι αστάθμητοι παράγοντες αυτής της εκλογικής διαμάχης είναι περισσότεροι από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή. «Όλα τα εργαλεία πρόβλεψης του εκλογικού αποτελέσματος έχουν δημιουργηθεί για «φυσιολογικές εκλογές». Οι φετινές είναι ό,τι θέλετε, εκτός από φυσιολογικές». 

Πώς επηρεάζει το εκλογικό αποτέλεσμα την Ελλάδα

Αν πράγματι ωστόσο αναδειχθεί νικητής των εκλογών ο Μπάιντεν, ο κ. Παπαγεωργίου εκτιμάει πως θα ακολουθήσει μια παραδοσιακή πολιτική, φιλωευρωπαϊκή «Από αυτή την άποψη, μας συμφέρει κατά κάποιον τρόπο», σημείωσε διευκρινίζοντας πως σε αντίθεση με τον Τραμπ που ακολουθούσε μια απρόβλπετη πολιτική, ο Μπάιντεν τουλάχιστον θα είναι προβλέψιμος.

Συγκεκριμένα για τα ελληνοτουρκικά, ο καθηγητής διευκρίνισε πως σε καμία περίπτωση δεν θα περιμένουμε την επόμενη ημέρα της εκλογής του κυρώσεις στην Τουρκία. «Τα συμφέροντα των ΗΠΑ είναι να έχουν καλές σχέσεις με την Τουρκία και να την κρατήσουν στο δυτικό πλαίσιο», ξεκαθάρισε.

Στο ίδιο κλίμα κινείται και ο κ. Λίτσας. «Ο Μπάιντεν θα έχει διαφορετική προσέγγιση στις εξωτερικές σχέσεις των ΗΠΑ και ασφαλώς πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από τον Ντόναλντ Τραμπ, του οποίου η συνεισφορά στη μεγαλη εικόνα της εξωτερικής πολιτικής ήταν μια επιστροφή σε καιρούς προστατευτισμού. Εκτιμώ, μάλιστα, ότι ο Μπάιντεν θα έχει μια διαφορετική πολιτική όχι από τον Τραμπ αλλά και από τον Ομπάμα. Θα δείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ανατολική Μεσόγειο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε το παρελθόν του Μπάιντεν. Ήταν στρατιωτικός του Ναυτικού. Είναι εκπρόσωπος της μεγάλης ναυτικής παράδοσης των ΗΠΑ όπου η ανατολική Μεσόγειος διαδραματίζει κομβικό ρόλο για την αμερικανική σκληρή ισχύ», υπογράμμισε. Η εκτίμησή του είναι πάντως πως για το σύνολο της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, η εκλογή Μπάιντεν θα είναι ευνοϊκή καθώς αναμένεται να επενδύσει στη διασφάλιση της ενότητας της Βορειαοατλαντικής Συμμαχίας.

«Ως πολιτκή προσωπικότητα, ο Μπάιντεν δίνει πολύ μεγαλύτερη σημασία στη λειτουργία του ΝΑΤΟ από τον Τραμπ και θα θέλει όλους αυτούς τους παράγοντες που δημιουργούν ζητήματα στην ενότητα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας να επιστρέψουν έστω σε μια φάση ομαλότητας» υπογραμμίζει. Συγκεκριμένα μάλιστα για την Τουρκία αναφέρει πως ο Μπάιντεν θα έχει σίγουρα διαφορετικό παρεμβατικό ρόλο στον τρόπο που προσεγγίζει την τουρκική επιθετικότητα αλλά δεν θα δούμε σε καμία των περιπτώσεων τον Αμερικανό Πρόεδρο να τραβάει το αφτί του Τούρκου Προέδρου».

Σημειώνεται πως η συμμετοχή των ψηφοφόρων είτε εκ των προτέρων είτε με επιστολική ψήφο έχει ξεπεράσει ήδη κάθε προηγούμενο με 80 εκατομμύρια ήδη ψηφίσαντες, αριθμός σαφώς μεγαλύτερος από αυτόν που καταγραφόταν στην αντίστοιχη περίοδο του 2016, σύμφωνα με τα δεδομένα του US Elections Project.