Η επιφανειακή αντιμετώπιση των θέματος των Πομάκων, ότι αρκεί να τους απομακρύνουμε από την τουρκική επιρροή, με δεδομένο ότι οι ίδιοι δεν την επιθυμούν, μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετο αποτέλεσμα, και να δημιουργηθεί εντός Ελλάδος μια εθνότητα, με απρόβλεπτες εξελίξεις.
Η αναφορά αυτή δεν γίνεται τυχαία, αλλά έχει ως βάση το γεγονός ότι στην ομάδα των εθνών χωρίς κράτος, έχει ενταχθεί και η εθνική ομάδα των Πομάκων για την οποία έχουν αρχίσει να ενδιαφέρονται από τις αρχές του 2000 επιστημονικά κι ερευνητικά κέντρα της Δύσης, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ερευνητικό έργο της καθηγήτριας του Νέου Πανεπιστημίου της Βουλγαρίας, Ευγενίας Ιβάνοβα.
Και βεβαίως, η αναφορά γίνεται κυρίως για τους Πομάκους της Βουλγαρίας, που αριθμούν από 150.000 έως 200.000, στο σύνολο των Πομάκων στην υφήλιο που ανέρχονται σε 500.000 περίπου, ενώ στην Ελλάδα κατοικούν περί τους 30.000. Στην Βουλγαρία έχουν ιδρύσει κόμμα και έχουν εμφανιστεί σημαίες σε διαδηλώσεις τους, με αναγραφόμενο τον όρο Πομακιστάν.
Αυτός είναι ο λόγος που αναγράφω στον τίτλο περί της ανάγκης ανάθεσης του θέματος, πριν καταλήξει σε ζήτημα, σε έμπειρο διπλωμάτη, επειδή απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί. Να τους απομακρύνουμε από τους Τούρκους, αλλά να μη εμφανιστεί αίφνης εθνότητα, συγγενική με τους Πομάκους της Βουλγαρίας. Τα ορεινά σύνορα στην Ξάνθη, έχουν χωρίσει χωριά και συγγενείς, άλλους στην Ελλάδα, άλλους στην Βουλγαρία.
Σε επίσκεψή μου στην περιοχή, διαπίστωσα την ευκολία της συχνής επαφής των δύο πλευρών, αφού η πληθώρα των μονοπατιών μέσα στο δάσος είναι αδύνατο να φυλαχτεί. Η επαφή επομένως, υπάρχει. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει και την επιρροή, αφού στην Βουλγαρία κατοικεί η πολυαριθμότερη και δυναμικότερη πληθυσμιακή ομάδα των Πομάκων.
Πριν από δύο χρόνια είχα αναφερθεί πάλι στο θέμα, αναφερόμενος σε ρεπορτάζ του xanthipress.gr: «Όσα όμως συμβαίνουν το τελευταίο καιρό στην Θράκη και ειδικά με τα δίγλωσσα σχολεία, δεν έχουν αφήσει αδιάφορους τους Πομάκους της Βουλγαρίας οι οποίοι εδώ και αρκετά χρόνια και εκμεταλλευόμενοι το διαδίκτυο, με έδρα την Σουηδία έχουν ξεκινήσει αγώνα για να αναγνωριστούν ως "Ορφανό Έθνος" με το ό,τι συνεπάγεται αυτό.
» Το Pomakistan δεν είναι μια θεωρία συνωμοσίας, είναι μια πραγματικότητα όπου 500.000 Πομάκοι στον κόσμο δουλεύουν συστηματικά και περιμένουν την κατάλληλη στιγμή».
Τι είναι τα "Ορφανά Έθνη"; Είναι η ύπαρξη 3.000 εθνών και συνολικά 6.000 εθνοτικών ομάδων, εκ των οποίων εκπροσωπούνται στον ΟΗΕ λιγότερα από 200. Η Viadiplomacy πληροφορεί ότι άνοιξε μία μεγάλη επιστημονική συζήτηση για το "ιστορικό δίκαιο" ή την "εθνική δικαίωση" όλων αυτών των εθνών χωρίς κράτος, και επανέφερε την έννοια της "ανθρωπογεωγραφίας" σε πανεπιστημιακά έδρανα και σε εδαφικές διεκδικήσεις ή διαπραγματεύσεις.
Άνοιξε επίσης μία ευρύτατη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης και την πρόκληση της διευθέτησης της εν λόγω εκκρεμότητας εισάγοντας και νέους όρους όπως "περιφερειακός εθνικισμός", εθνικισμός σε έθνη χωρίς κράτος, έθνη χωρίς αντιπροσώπευση, κοκ με την προβολή ενός νέου "Χάρτη Εθνών χωρίς Κράτος" και την ανάπτυξη ενός συστήματος "παράλληλων δομών", που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεφεύγει από τα ασφαλή όρια μιας "παραδιπλωματικής δραστηριότητας" και μπορεί να καταλήξει στην «απόσχιση», την «ένοπλη αντιπαράθεση» και την "ριζοσπαστικοποίηση εθνοτικών αιτημάτων", κάτι που βιώσαμε στην βαλκανική εμπειρία με την τελέσφορη δημιουργία του "Ανεξάρτητου Κράτους του Κοσσυφοπεδίου".
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο ανησυχητικό. Μελετώντας τα περίφημα Wikileaks, ανακαλύπτει κανείς αρκετές ενδιαφέρουσες πτυχές για τους Πομάκους της διπλανής πόρτας, που ίσως δίνουν απαντήσεις για την πολιτική δραστηριότητα που έχουν αναπτύξει με διεθνείς προεκτάσεις, όπως:
* Την χρηματοδότηση που έχουν λάβει από ισλαμικές ΜΚΟ
* Την πρόσληψη Πομάκων σε τρομοκρατικές ομάδες λόγω της ευρωπαϊκής εμφάνισής τους κάτι που έχει διαπιστωθεί και από επιχειρησιακές πληροφορίες πεδίου.
* Τις πρακτικές αφομοίωσης των Πομάκων από τα διάφορα ρεύματα του ριζοσπαστικού Ισλάμ που έχουν αναπτυχθεί στην Βουλγαρία
* Το ενδιαφέρον δύο ιρανικών ΜΚΟ, "Vafka" & "Evet" για τους Πομάκους καθώς και
* Την ενεργή χρηματοδότηση διαφόρων ισλαμικών οργανώσεων προς Πομάκους με τη μορφή δωρεών, χορηγιών, υποτροφιών και θρησκευτικών εισφορών σε τζαμιά.
Δεν ξέρω πόσο ενδιαφέρουν αυτά στο ΥΠΕΞ, φοβάμαι όμως πως με την διάλυση της ΕΥΠ Κομοτηνής και τοποθέτηση εκεί σε θέσεις κλειδιά, ο Κοτζιάς συντρόφους του, είναι προφανές να με διακατέχει ανησυχία.