«Φέτος είχαμε το ιρλανδικό ουίσκι, πέρυσι είχαμε την τεκίλα, μέχρι και με ακριβές σαμπάνιες είχαμε πρόβλημα. Αυτά τα σκηνικά δεν έχουν προηγούμενο και δεν ξέρω πότε θα έχουμε σταθεροποίηση της αγοράς».
Ιδιοκτήτης μεγάλης κάβας στην Κεντρική Μακεδονία εξηγεί στη Voria.gr μέσα σε λίγες γραμμές την «τρέλα» που επικρατεί με τα αλκοολούχα ποτά στην ελληνική αγορά.
Τα ράφια, σε συγκεκριμένα σημεία αποθηκών, σε κάβες και σούπερ μάρκετ, είχαν από την πανδημία και μερικά περίεργα κενά.
Τι συμβαίνει τελικά κανείς δεν μπόρεσε να εξηγήσει με σαφήνεια, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι η αγορά των αλκοολούχων ποτών στη χώρα μας, ενδεχομένως και στο εξωτερικό, αντιμετωπίζει αναταράξεις, που ίσως έχουν να κάνουν και με τα απόνερα της πανδημίας.
Η περίπτωση του ιρλανδικού ουίσκι
Το 2022, αλλά και το 2023, οι κάβες, τα σούπερ μάρκετ και πάσης φύσεως κατάστημα που πωλούσε αλκοόλ είδε ελλείψεις σε συγκεκριμένους κωδικούς από ιρλανδικό ουίσκι.
«Πρόκειται για ένα σύνηθες φαινόμενο έλλειψης όπου οι εταιρείες δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών», εξηγεί στην Voria.gr ο Γιάννης Κέδες, επιχειρηματίας που έχει καταγράψει αρκετά χιλιόμετρα στην εστίαση της Θεσσαλονίκης και ειδικά στις πωλήσεις αλκοολούχων ποτών.
Όπως εκτιμά ο ίδιος, την περίοδο της πανδημίας η παραγωγή του συγκεκριμένου είδους άρχισε να περιορίζεται, όπως συνέβη και με άλλα ποτά, με αποτέλεσμα η μειωμένη παραγωγή προ διετίας να φαίνεται στην αγορά.
«Οι ποτοποιίες παγκοσμίως έχουν προβεί σε κλιμακωτή αύξηση της παραγωγής τους. Η εκτόξευση του κόστους ενέργειας, των υλικών και άλλοι παράγοντες έχουν δημιουργήσει φόβο στην ανάπτυξη της παραγωγής και έτσι δεν έχουν υπάρξει ακόμα πλήρεις ρυθμοί», εξηγεί ο κ. Κέδες.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε τον περασμένο Οκτώβριο η Ιρλανδική Ομοσπονδία Ουίσκι αναφέρει ότι τα προβλήματα τροφοδότησης της αγοράς οφείλονται μεταξύ άλλων στις αυξήσεις στις τιμές της βύνης, το ενεργειακό, το γενικό κόστος των επιχειρήσεων και τις καθυστερήσεις στη διεθνή ναυτιλία που συγκαταλέγονται επίσης μεταξύ των «πιο σοβαρών ανησυχιών της αλυσίδας εφοδιασμού», τις οποίες εντοπίζει η βιομηχανία.
Μάλιστα το 92% των Ιρλανδών παραγωγών ουίσκι έχουν πει ότι οι καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα έχουν επηρεάσει αρνητικά την πρόσφατη παραγωγή τους και πιθανότατα θα επηρεάσουν και τη μελλοντική παραγωγή.
Όλα αυτά σε μια περίοδο όπου η κατανάλωση του συγκεκριμένου ποτού παρουσιάζει σημαντική αύξηση με το 2021 να έχουν καταγραφεί πωλήσεις ρεκόρ 14 εκατομμυρίων κιβωτίων σε όλο τον κόσμο.
Πάντως, σύμφωνα με καλούς γνώστες της αγοράς ποτού στην Ελλάδα, τα προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί αναμένεται να ομαλοποιηθούν.
Οι άλλες ελλείψεις
Οι κωδικοί που έχουν παρουσιάσει ελλείψεις στη χώρα μας ήταν και άλλοι. Προ διετίας είχε παρατηρηθεί μια αξιοσημείωτη έλλειψη σε συγκεκριμένους κωδικούς κίτρινης τεκίλας.
Αυτό που είχε προκαλέσει μεγάλη έκπληξη ήταν την περίοδο της άρσης του πρώτου lockdown, οπότε οι κάβες κυριολεκτικά έτρεχαν και δεν έφταναν για να εξυπηρετήσουν τη διεθνή έλλειψη ενός κωδικού σαμπάνιας.
Ο λόγος των ελλείψεων ήταν τα ιδιωτικά πάρτι βαθύπλουτων Ευρωπαίων (που αγνοούσαν περιορισμούς) τόσο στις χώρες τους όσο και σε εξωτικούς προορισμούς, όπως το Ντουμπάι, που δημιούργησε ένα τεράστιο δίκτυο ζήτησης το οποίο επεκτάθηκε και στη χώρα μας
Συνολικά οι ελλείψεις οι οποίες παρατηρήθηκαν όλο αυτό το διάστημα ήταν σε περίπου 15 κωδικούς στην ελληνική αγορά, που οφείλονται εκτός όλων των άλλων σε προβλήματα εμφιάλωσης, με ελλείψεις σε μπουκάλια αλλά και μπίλιες.
Την ίδια ώρα, ανησυχία προκαλούν οι ελλείψεις που παρατηρούνται σε κρασιά τη θερινή περίοδο. Το κρασί είναι ένα από τα ποτά που αγαπούν ιδιαίτερα οι τουρίστες, ωστόσο η παραγωγή φαίνεται ότι πια δεν μπορεί να ισοφαρίσει την τρελή, σύμφωνα με γνώστες της αγοράς, ζήτηση, αφού οι τουριστικές ροές στη μετά-Covid εποχή -και μαζί και οι ανάγκες που φέρνουν- δείχνουν να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο.
Τα ποτά που καταναλώνουν οι Έλληνες
Σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ για τον κλάδο των αλκοολούχων ποτών, η μείωση το 2020 ξεπέρασε ακόμη και το 30% σε πολλές κατηγορίες ποτών, πλην του τσίπουρου, στο οποίο η μείωση ήταν πολύ μικρότερης έντασης.
Συγκεκριμένα, πτώση άνω του 30% καταγράφηκε σε ποτά όπως ρούμι, λικέρ, τζιν, βότκα, ενώ σημαντική μείωση, κατά 33,8%, σημειώθηκε στο ούζο, καθώς το συγκεκριμένο προϊόν συνδέεται άμεσα τόσο με την εστίαση όσο και με τον τουρισμό.
Κατά 24,9% μειώθηκε η κατανάλωση σε κρασί και κατά 24,4% στη μπίρα.
Αντίθετα, μετά τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων και την επαναλειτουργία της εστίασης η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών ενισχύθηκε το 2021. Οι νόμιμες καταγεγραμμένες πωλήσεις αλκοολούχων ποτών το 2021 βρίσκονταν στο 90% του επιπέδου του 2019 και στο 50% σε σύγκριση με το 2009.
Συγκεκριμένα, η ανάκαμψη του 2021 ενίσχυσε σημαντικά τις πωλήσεις στην κατηγορία των απεριτίφ, των RTD’s και των λευκών ποτών (τζιν, βότκα, ρούπι, τεκίλα), ενώ μικρότερες αυξήσεις καταγράφονται σε τσίπουρο, Brandy και μπίρα.