Skip to main content

Η απειλή του υπερτουρισμού και το καινοτόμο κέντρο Logistics στη Θεσσαλονίκη

Οι περιορισμένες υποδομές και η πίεση στο περιβάλλον δημιουργούν μια δύσκολη εξίσωση που η Ελλάδα οφείλει όχι απλά να διαχειριστεί αλλά να επιλύσει

Καλημέρα σας!

Τελευταίες ημέρες χαλαρότητας για τη Θεσσαλονίκη. Η πόλη παραμένει και αυτή την εβδομάδα μισοάδεια, αφού πολλοί μεν αδειούχοι έχουν επιστρέψει, αλλά αρκετοί ακόμη παραμένουν εκτός των τειχών. Από την προσεχή Δευτέρα η εικόνα της πόλης επανέρχεται στα γνωστά, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους δρόμους και την κυκλοφορία. Με μποτιλιαρίσματα, προβλήματα στην αναζήτηση στάθμευσης και γενικότερα μια εικόνα αναίτια πιεστική. Τις τελευταίες ημέρες αυξάνονται και οι νέοι φοιτητές που αναζητούν στέγη. Όπως, μάλιστα, λένε οι μεσίτες από φέτος εκτός από τις περιοχές του κέντρου και της ανατολικής Θεσσαλονίκης φοιτητές θα δουν και περιοχές του δυτικού μέρους του πολεοδομικού συγκροτήματος, όπως η Ξηροκρήνη και οι Αμπελόκηποι. Βασική αιτία το ύψος των ενοικίων -από 20% έως 25% χαμηλότερα στα δυτικά-, αλλά και η διαθεσιμότητα ακινήτων, που επίσης είναι περιορισμένη λόγω Airbnb.

Συνάντηση των φορέων της Θεσσαλονίκης

Στο τέλος αυτής της εβδομάδας, δηλαδή την Παρασκευή ή στις αρχές της επόμενης, και συγκεκριμένα την προσεχή Δευτέρα, θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση των παραγωγικών φορέων της Θεσσαλονίκης για να συζητηθεί η πρόταση για δημιουργία κέντρου logistics που θα εξυπηρετεί τους Σαουδάραβες επιχειρηματίες, προκειμένου η περιοχή να μετατραπεί σε πύλη εισόδου της Σαουδικής Αραβίας στην Ευρώπη.

Όπως έγραψε από χθες η Voria.gr, η σχετική επιστολή – πρόσκληση έχει σταλεί από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) προς τους παραγωγικούς φορείς, ώστε να κλείσει το ραντεβού. Την πρόταση διατύπωσε για πρώτη φορά προφορικά πριν από έναν χρόνο και περισσότερο ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΒΕ Κυριάκος Λουφάκης σε συνάντηση του με τον πρέσβη της Σαουδικής Αραβίας στη χώρας μας και επανέφερε στο προσκήνιο ο σημερινός πρόεδρος του Συνδέσμου Σίμος Διαμαντίδης, με αφορμή την προ ολίγων εβδομάδων επίσημη επίσκεψη σαουδαραβικής πολιτικής και επιχειρηματικής αποστολής στην Αθήνα. Η ηγεσία του ΣΕΒΕ επιδιώκει τώρα την υιοθέτηση της πρότασης από το σύνολο των παραγωγικών φορέων της Θεσσαλονίκης, ώστε να κατατεθεί επισήμως προς τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση ως αίτημα της πόλης στις συναντήσεις που θα υπάρξουν ενόψει της 86ης Διεθνούς Εκθέσεως. Στο τραπέζι έχει πέσει η ιδέα το συγκεκριμένο κέντρο logistics να αναπτυχθεί το στρατόπεδο Γκόνου και να αφορά στις πρώτες ύλες, οι οποίες προτείνεται να έρχονται στη Θεσσαλονίκη και να μεταποιούνται εδώ προκειμένου τα προϊόντα που θα προκύπτουν να εξάγονται χωρίς δασμούς, αλλά ως ευρωπαϊκά.

Η σκοτεινή πλευρά του τουρισμού

Στη Voria.gr το θέμα της… σκοτεινής πλευράς του τουρισμού έχει αναδειχθεί από το 2019, όταν για πρώτη φορά η επισκεψιμότητα στην Ελλάδα πλησίασε τα 33 εκατομμύρια τουρίστες και όλοι πανηγύριζαν. Τα δύο επόμενα χρόνια λόγω της πανδημίας το θέμα του τουρισμού παραμερίστηκε, αφού εξαιτίας των περιορισμών, η κίνηση ήταν πολύ χαμηλότερης έντασης. Φέτος η τουριστική έξαρση δίνει μεν αφορμή για θριαμβολογία, αλλά για πρώτη φορά καταγράφεται ένας γενικευμένος προβληματισμός για τις δυνατότητες της χώρας και τις αρνητικές συνέπειες ενός φαινομένου που διεθνώς ονομάζεται υπερτουρισμός. Οι περιορισμένες έως ελλιπείς υποδομές, σε συνδυασμό με την πίεση στο περιβάλλον, δημιουργούν μια δύσκολη εξίσωση, που η Ελλάδα οφείλει όχι απλά να διαχειριστεί, αλλά να επιλύσει. Αν και για το 2023 και το 2024 οι εκτιμήσεις των πιο σοβαρών τουριστικών παραγόντων είναι συγκρατημένες, καθώς η ακρίβεια και η διαφαινόμενη ύφεση στην Ευρώπη οπωσδήποτε θα επηρεάσουν ταξίδια και μετακινήσεις και επομένως η Ελλάδα θα μπορέσει να ανταποκριθεί καλύτερα, για το μέλλον η χώρα συνολικά και κάθε περιοχή της ξεχωριστά χρειάζονται στρατηγική. Πόσο τουρισμό μπορούν να υποδεχθούν; Τι είδους τουρισμό έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν; Σε ποιο σημείο σταματάει το κέρδος και αρχίζει η ζημία; Πρόκειται για ερωτήσεις που αν δεν απαντηθούν με σοβαρότητα, κάτι που σημαίνει ότι θα αποφευχθούν η προσέγγιση καφενείου και οι βραχυπρόθεσμες και απολύτως ιδιωτικές εκτιμήσεις, τότε το πρόβλημα μεσοπρόθεσμα θα είναι μεγάλο. Με βάση, μάλιστα, την ελληνική εμπειρία ενδέχεται οι ζημίες να καταστούν μη αναστρέψιμες.

Το πιο δύσκολο κομμάτι στη διαχείριση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος δεν είναι οι υποδομές (ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτρισμός, οδικό δίκτυο, αποκομιδή και διαχείριση απορριμμάτων). Όλα αυτά επειδή είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού τα αντιλαμβάνονται οι πάντες, απλώς έχουν διαφορετικές λύσεις στο μυαλό τους. Οι… επιπόλαιοι απαντούν στο σχετικό ερώτημα απλοϊκά, του τύπου «ας βάλουν λεφτά το κράτος και η Ευρώπη, ώστε να ενδυναμώσουν τις υποδομές». Κάτι που ασφαλώς δεν μπορεί να γίνει για αντικειμενικούς λόγους, αφού υπάρχουν περιοχές που πολλαπλασιάζουν για δύο – τρεις μήνες τον μόνιμο πληθυσμό τους. Εκείνο που δεν φαίνεται εύκολα απέξω είναι το επίπεδο της εξυπηρέτησης που προσφέρεται σε συνθήκες υπερβολικής ζήτησης. Τα καταλύματα, η εστίαση, οι παραλίες, όλα όσα πληρώνει για να απολαύσει ο επισκέπτης της Ελλάδας. Όλα όσα εξαρτώνται από τους ιδιώτες, τους μικροεπιχειρηματίες και τους… ευκαιριακούς ξενοδόχους, καφετζήδες και ταβερνιάρηδες, οι οποίοι στην πράξη αποτελούν μεγάλο ποσοστό σε κάθε τοπική κοινωνία.

Είναι αυτοί που στο ιδανικό σενάριο για τον ελληνικό τουρισμό πρέπει σε σημαντικό βαθμό να απομακρυνθούν από τις συγκεκριμένες δραστηριότητες. Είναι όλοι αυτοί που βλέποντας τη ζήτηση ψάχνονται να εισπράξουν το μερίδιό τους με κάθε… κόστος, χωρίς να γνωρίζουν τη δουλειά –ενίοτε και καμία δουλειά- και χωρίς να ενδιαφέρονται για τίποτε πιο μακρινό από το ταμείο της ημέρας και της εβδομάδας. Μάλιστα, επειδή η νοοτροπία τους ελάχιστα απέχει από δημάρχους, οι οποίοι νοιάζονται μόνο για να επανεκλεγούν, τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς τους είναι χειροπιαστά. Για παράδειγμα, ένα νησί ή ένα παραθαλάσσιο μέρος με ΑΕΠ και απασχόληση που κατά 80% οφείλονται και εξαρτώνται από τον τουρισμό είναι πιθανό να οδηγηθεί σε οικονομικό και παραγωγικό αδιέξοδο, όπως εν πολλοίς συνέβη την προηγούμενη διετία λόγω κορωνοϊού. Και όπως μετά βεβαιότητος θα συμβεί την ώρα της παρακμής, που μοιραία θα φέρει η ανεξέλεγκτη γιγάντωση. Κυρίως, όμως, η μονοκαλλιέργεια του… ερασιτεχνικού τουρισμού έχει ως αποτέλεσμα αφενός την καθιέρωση στρεβλών μοντέλων και αφετέρου την ουσιαστική ατροφία των άλλων εναλλακτικών δραστηριοτήτων, τόσο του πρωτογενούς όσο και του δευτερογενούς τομέα σε κάθε τοπική οικονομία, που θα μπορούσαν να δώσουν διέξοδο στα δύσκολα. Ψιλά γράμματα, θα σκεφτεί κανείς και μάλλον δεν θα έχει άδικο. Όταν στη χώρα μας κλείνουμε τα μάτια σε όσα βρίσκονται μπροστά μας –εν προκειμένω στις προβληματικές υποδομές και την αλλοίωση μέχρι καταστροφής του περιβάλλοντος- πόσες πιθανότητες έχουμε να δούμε όσα βρίσκονται πίσω από την κουρτίνα ή την βιτρίνα; Σχεδόν καμία. Το μόνο κακό είναι ότι όσα βρίσκονται κρυμμένα σε δεύτερο πλάνο υπάρχουν.