Καλό βαθμό όσον αφορά τον υγειονομικό τομέα, αλλά κακό ως προς τη διοικητική διαχείριση της κρίσης βάζει στην κυβέρνηση ο Χάρης Καστανίδης. Ενόψει των προκλήσεων, κυρίως στον οικονομικό τομέα, όπου οι επιπτώσεις της πανδημίας είναι τεράστιες, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΚΙΝΑΛ τονίζει ότι «καλό είναι να υπάρξει μια στοιχειώδης εθνική συνεννόηση» και προειδοποιεί ότι «η χώρα δεν χρειάζεται «αγιοποιημένους» ή νάρκισσους. Λύσεις χρειάζεται».
Σημειώνει ότι η πανδημία μας δίδαξε πολλά όπως, για παράδειγμα ότι «η μάχη κατά του ιού είναι η μάχη των δημοσίων συστημάτων υγείας και των λειτουργών τους, όχι της αγοραίας ιατρικής. Και οι διασώσεις τομέων της οικονομίας θα γίνουν και πάλι με δημόσιους πόρους».
Σχολιάζοντας την προοπτική συγκρότησης μιας μεγάλης παράταξης στο χώρο της κεντροαριστεράς τονίζει ότι κάτι τέτοιο είναι πολλαπλώς πολλαπλώς αναγκαίο αλλά «είναι άνευ νοήματος, αν δεν έχει διατυπωθεί προηγουμένως ένα σχέδιο για την αναδιάταξη των κοινωνικών και εκλογικών δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται στο χώρο της κεντροαριστεράς».
Πως κρίνετε την έως τώρα διαχείριση την πανδημίας στη χώρα μας; Είστε ικανοποιημένος; Θα μπορούσε να γίνει κάτι καλύτερο;
Η διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση έχει δύο όψεις: την υγειονομική και την αμιγώς διοικητική. Η πρώτη ήταν επιτυχής. Η δεύτερη είναι άκρως προβληματική. Η καθιέρωση λ.χ. σε όλο τον δημόσιο τομέα αδιαφανών απ’ ευθείας αναθέσεων στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και παροχής υπηρεσιών δημιουργεί τεράστια ερωτηματικά. Αν διαβάσει κάποιος με προσοχή τις παρατηρήσεις της Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων για το έκτακτο καθεστώς των απ’ ευθείας αναθέσεων που νομοθέτησε η κυβέρνηση, οι εντυπώσεις είναι αλγεινές. Εξίσου αρνητικός και προκλητικός ήταν ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση οργάνωσε τον έλεγχο της πληροφορίας κατά τη διάρκεια της επιδημιολογικής κρίσης. Σκεφτείτε ότι οι συνάδελφοί σας του υγειονομικού ρεπορτάζ υπέβαλαν από πριν τις ερωτήσεις στους υπεύθυνους της απογευματινής ενημέρωσης και η κυβέρνηση επέλεγε εκείνη ποιες θα απαντήσει.
Το στοίχημα από δω και πέρα, εκτός των υγειονομικών επιδόσεων, είναι η αντιμετώπιση των τεράστιων επιπτώσεων στην Οικονομία. Τι πρέπει να γίνει κατά τη γνώμη σας;
Η αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας θα είναι μια δύσκολη υπόθεση. Πολλά θα εξαρτηθούν από τους πρόσθετους ευρωπαϊκούς πόρους που θα έχει στη διάθεσή της η χώρα μας. Η πρόταση της Κομισιόν για τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και η, μέσω αυτού, χρηματοδότηση των χωρών-μελών με 750 δισ. είναι ένα πρώτο θετικό βήμα. Αρκεί να επικυρωθεί από το Συμβούλιο Κορυφής της Ε.Ε. Με προβληματίζει η αντίδραση των βόρειων χωρών. Ελπίζω να μην πάμε σε ένα συμβιβασμό χαμηλότερης χρηματοδότησης. Στην περίπτωση αυτή, τα πράγματα θα γίνουν δυσκολότερα.
Ποιες είναι οι προκλήσεις για την Ελλάδα, μετά την πρώτη φάση της πανδημίας;
Η πρώτη πρόκληση για την Ελλάδα είναι η ετοιμότητα των υπηρεσιών υγείας σε πιθανό δεύτερο κύμα πανδημίας. Παρατηρώ ότι η κυβέρνηση δίνει διαλέξεις για την ενίσχυση του συστήματος υγείας, αλλά στην πράξη δεν είναι εμφανή τα σημάδια. Για να δώσω ένα παράδειγμα, τη μάχη κατά της πανδημίας τη δίνει στην πρώτη γραμμή, μαζί με το τακτικό προσωπικό, το έκτακτο προσωπικό των υπηρεσιών υγείας, αλλά κινδυνεύουν κάθε στιγμή με απόλυση άνθρωποι της ευθύνης και του καθήκοντος.
Η δεύτερη πρόκληση είναι η διαμόρφωση συγκεκριμένων και καλά μελετημένων εθνικών σχεδίων για τη στήριξη και την αναδιοργάνωση κλάδων της οικονομίας. Για να χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα υπάρξουν πολλαπλοί έλεγχοι των εθνικών σχεδίων. Δεν είμαι πεπεισμένος για τη διαχειριστική ικανότητα της παράταξης που οδήγησε πριν από μερικά μόλις χρόνια τη χώρα σε χρεοκοπία. Εδώ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατηγόρησε την «φοβερή» και «πατριωτική» και «εκσυγχρονισμένη» Δεξιά για ταχυδακτυλουργίες στα στατιστικά στοιχεία της χώρας. Δάκρυ δεν έπεσε και βγήκε και αυτοδύναμη!
Επειδή, λοιπόν, δεν θα είναι διαθέσιμες πάντοτε άλλες πολιτικές δυνάμεις να διασώσουν τη χώρα, γιατί θα κινδυνεύουν να δουν τους υπεύθυνους των πάσης φύσεως προβλημάτων να επιβραβεύονται εκλογικά, καλό είναι να υπάρξει μια στοιχειώδης εθνική συνεννόηση για τα προβλήματά μας και τη λύση τους.
Ποια είναι τα πολιτικά μηνύματα τα οποία οφείλει να αντλήσει ο πολιτικός κόσμος από αυτήν την περιπέτεια; Κυρίως ως προς το ρόλο του κράτους σε βασικούς τομείς, όπως η Υγεία, η Κοινωνική Μέριμνα κ.λπ.
Όπως είναι παγκοίνως γνωστό οι νεοφιλελεύθερες ιδέες και οι συντηρητικές συνταγές είναι πάντα σωστές. Σαράντα χρόνια τώρα έστησαν τη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, υπέταξαν στις ανάγκες της αγοράς την κοινωνία και τη Δημοκρατία και προσκυνούν οι πιστοί στα τεμένη των αγορών τη θεότητα της αυτορρύθμισης των αγορών. Βέβαια, αυτοί οι ιδεολόγοι, όπως όλοι οι «ιδεολόγοι» του χρήματος και της τσέπης τους, ξέχασαν ευθύς τις ιδέες τους, όταν η παγκόσμια οικονομία χτυπήθηκε από τη φούσκα των χρηματιστηρίων το 2007-2008. Έσπευσαν να παρακαλέσουν και να πάρουν τη βοήθεια των κρατών και του κρατικού χρήματος. Και τώρα στην πανδημία, ανακαλύπτεται και πάλι η «θεία χάρις» του κράτους. Η μάχη κατά του ιού είναι η μάχη των δημοσίων συστημάτων υγείας και των λειτουργών τους, όχι της αγοραίας ιατρικής. Και οι διασώσεις τομέων της οικονομίας θα γίνουν και πάλι με δημόσιους πόρους.
Λοιπόν, ας κοιτάξουμε να δημιουργήσουμε σοβαρό, ισχυρό και αποτελεσματικό κράτος, όχι με αποδυναμωμένη την εθνική κυριαρχία του, λόγω της παγκοσμιοποίησης, αλλά με αποκατεστημένη την ισχύ του. Ισχυρό και αποτελεσματικό κράτος είναι πρώτα απ΄ όλα ένα κράτος δικαίου, συνεπώς ένα κράτος και με ισχυρές δομές κοινωνικής πρόνοιας.
Σε έναν μήνα η κυβέρνηση συμπληρώνει τον πρώτο χρόνο θητείας της. Πως κρίνετε το έως τώρα έργο της;
Η κυβέρνηση δαπανά πολύ χρόνο στην επικοινωνία και ελάχιστο στην ουσία των θεμάτων που διαχειρίζεται. Θα χαρακτηρίζατε, ας πούμε, επαρκή μια κυβέρνηση που τροποποιεί δικούς της νόμους τρεις φορές μέσα σε έξη μήνες; Δεν χρειάζεται η χώρα «αγιοποιημένους» ή νάρκισσους. Λύσεις χρειάζεται.
Οι δημοσκοπήσεις στασιμότητα και μικρή κάμψη για το ΚΙΝΑΛ. Σας ανησυχεί ότι το κόμμα σας αδυνατεί να ξεκολλήσει από τα μονοψήφια ποσοστά;
Με ανησυχεί η δημοσκοπική στασιμότητα του Κινήματος Αλλαγής. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο η πραγματική του κατάσταση. Πρέπει να διορθωθούν πολλά και να γίνουμε καλύτεροι. Για να συμβεί αυτό, καλό θα ήταν να αλλάξει η νοοτροπία ορισμένων ευγενών πνευμάτων, που αντιλαμβάνονται πάντοτε ως «εχθρούς» όσους έχουν διαφορετικές σκέψεις και ιδέες από τις δικές τους, σχετικά με το τι είναι χρήσιμο και αναγκαίο για τη δημοκρατική παράταξη.
Τι θα πρέπει να γίνει στο ΚΙΝΑΛ ώστε να αποκτήσει δυναμική; Απαιτείται αλλαγή πολιτικής ή και αλλαγή προσώπων, ενδεχομένως και ηγεσίας;
Η τρέχουσα κρίση φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ανάγκη αναθεωρήσεων στη λειτουργία της παγκόσμιας οικονομίας, θέτει ερωτήματα για τη σχέση δημοκρατίας και οικονομίας, για τη σχέση αγοράς και ανθρώπινων αναγκών. Η εποχή γίνεται πιο φιλική στην εκ νέου ανάδυση των ιδεών του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Η αποκατάσταση του κράτους δικαίου, η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας, ο περιορισμός της ασυδοσίας των αγορών, οι μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία της παγκοσμιοποίησης, όπως δείχνει η συζήτηση για το σπάσιμο των μακρών εφοδιαστικών αλυσίδων, είναι προνομιακά πεδία για τις σοσιαλδημοκρατικές ιδέες και τους πολιτικούς φορείς τους, όχι για τους συντηρητικούς. Η διαμόρφωση εναλλακτικών προτύπων παραγωγής στην πατρίδα μας, είναι επίσης σημαντική προτεραιότητα, αν δεν θέλουμε να δούμε και πάλι την οικονομία μας στο χείλος της καταστροφής. Με σοβαρές ιδέες, σκέψεις και προτάσεις για τα μείζονα αυτά θέματα θα δοξασθεί και πάλι η Κεντροαριστερά, το Κίνημα Αλλαγής, όχι με μικροθέματα και μικροδιευθετήσεις.
Υπάρχει μια έμμεση, αλλά σαφής πρόσκληση από πλευράς του Αλέξη Τσίπρα για κάποιου είδους συνεννόηση μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ. Πως θα βλέπατε ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη συγκρότηση μιας μεγάλης παράταξης στο χώρο της κεντροαριστεράς;
Η συνεννόηση μεταξύ κομμάτων προϋποθέτει εμπιστοσύνη. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, λόγω της πρόσφατης ιστορίας της δεκαετούς δημοσιονομικής κρίσης. Η δημιουργία μιας μεγάλης παράταξης της Κεντροαριστεράς είναι πολλαπλώς αναγκαία. Προηγουμένως, όμως, πρέπει να διατυπωθεί ένα σαφές σχέδιο για την ανασύνθεση και τη σύγκλιση των κοινωνικών δυνάμεων της Κεντροαριστεράς, που, παρότι πλειοψηφικές πολιτικά, είναι διάσπαρτες σε περισσότερα πολιτικά κόμματα και στη ζώνη της μη συμμετοχής και των αναποφάσιστων.
Με άλλα λόγια, ο διάλογος μεταξύ πολιτικών κομμάτων είναι άνευ νοήματος, αν δεν έχει διατυπωθεί προηγουμένως ένα σχέδιο για την αναδιάταξη των κοινωνικών και εκλογικών δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Ένα τέτοιο φιλόδοξο σχέδιο, δηλαδή μια στρατηγική των κοινωνικών δυνάμεων, πιθανόν υπερβαίνει τα κομματικά σχήματα και πιθανότατα απαιτεί την κινητοποίηση και άλλων αδρανών πνευματικών δυνάμεων και διανοουμένων.
Σας ανησυχούν οι εξελίξεις στη νοτιοανατολική Μεσόγειο; Θεωρείτε πιθανό ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία;
Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα. Η Τουρκία θα επιδιώξει να επιβάλλει την ενεργειακή στρατηγική της στην Ανατολική Μεσόγειο με κάθε μέσο, π.χ. ακόμη και με τη χρήση των μεταναστευτικών ροών ή με θερμό επεισόδιο. Χρειάζεται εγρήγορση, ψύχραιμη στάση και, κυρίως, εθνικό σχέδιο αποτροπής, στηριγμένο στην εθνική συνεννόηση.
Ως βουλευτής Θεσσαλονίκης είστε ικανοποιημένος απ' όσα γίνονται στην πόλη; Από την τοπική ηγεσία της; Τον περιφερειάρχη κ. Τζιτζικώστα, τον δήμαρχο κ. Ζέρβα;
Θα πρέπει να καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια.