Αυξάνει την επιστημονική αξία των βιοδειγμάτων, διευκολύνει την έρευνα και συμβάλλει στη μείωση του κόστους δημιουργίας των φαρμάκων. Με μία πατέντα ήδη στη φαρέτρα της και άλλη μία στα σκαριά η Metabio, μια βιοτεχνολογική start up από τη Χαριλάου της Θεσσαλονίκης, έχει καταφέρει σε λίγα μόλις χρόνια να συνεργάζεται με μεγάλες βιοτράπεζες στη Γαλλία και την Αγγλία, να ετοιμάζεται για επέκταση της παρουσίας της στη Νότια Αφρική και την Κένυα, αλλά και να σχεδιάζει την εξόρμησή της στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Δημιούργημα του 40χρονου γενετιστή Παναγιώτη Κατσαούνη η πολυβραβευμένη Metabio παρέχει υπηρεσίες στον κύκλο διαχείρισης των βιοδειγμάτων που χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς. Ειδικότερα, έχει αναπτύξει μια τεχνολογική πλατφόρμα που προσδίδει υπεραξία σε αυτόν τον κύκλο, μειώνοντας το κόστος διαχείρισης των βιοδειγμάτων, αλλά και της δημιουργίας φαρμάκων, αφού μειώνει τα περιθώρια λάθους στο προκλινικό στάδιο, αλλά και τους χρόνους που απαιτούνται.
Οι υπηρεσίες της προσφέρονται με κεντρικό άξονα τις βιοτράπεζες, ουσιαστικά όμως αφορούν όλους όσοι συμμετέχουν στον κύκλο διαχείρισης των βιοδειγμάτων, από τον ίδιο τον δότη μέχρι το νοσοκομείο και τον τελικό χρήστη, τον ερευνητή. Το βασικό χαρακτηριστικό της πλατφόρμας είναι πως υποδέχεται τροφοδότηση από τους τέσσερις αυτούς διαφορετικούς χρήστες, με τον ερευνητή, τον τελευταίο κρίκο της αλυσίδας, να μην χρειάζεται να κάνει απολύτως τίποτα για να «μεταφράσει» τα στοιχεία, τα οποία, χάρη στη Metabio μιλούν την ίδια γλώσσα, παρά τις διαφορετικές πηγές προέλευσής τους. Έτσι, ο ερευνητής βρίσκει εύκολα τα βιοδείγματα που θέλει, κάνει πολύπλοκες ερωτήσεις στην πλατφόρμα γι’ αυτά και παίρνει τις απαντήσεις που χρειάζεται.
Όλη η τεχνολογία της Metabio ακολουθεί τα πρότυπα μέγιστης ασφάλειας των δεδομένων, καθώς και το σύνολο των κανόνων του GDPR.
Οι πατέντες και η ραγδαία ανάπτυξη
Η τεχνολογική πλατφόρμα της Metabio έχει ήδη πατενταριστεί στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πατεντών, ενώ η εταιρεία ετοιμάζεται για τη δεύτερη πατέντα της, καθώς έχει αναπτύξει έναν μοναδικό αλγόριθμο, ο οποίος αξιολογεί την ποιότητα του βιοδείγματος μέσα από τον τρόπο με τον οποίο τον έχουν διαχειριστεί οι χρήστες του. Από την αξιολόγηση αυτή καταδεικνύεται ο τύπος της έρευνας όπου θα μπορούσε ένα βιοδείγμα να αξιοποιηθεί, ενώ ο ερευνητής έχει σαφή εικόνα για το πώς έχει επηρεαστεί το βιοδείγμα από τη διαχείρισή του. Είναι ενδεικτικό ότι συνήθως το 95% των βιοδεικτών γυρίζει πίσω λανθασμένο, με τα λάθη να προκύπτουν κυρίως από την ελλιπή ενημέρωση του ερευνητή για το υλικό που έχει στα χέρια του. Με τον αλγόριθμο της Metabio τα πιθανά λάθη που προκύπτουν στην έρευνα από τη διαχείριση των βιοδειγμάτων μειώνονται κατά 70% και μαζί και ο χρόνος που χάνεται στην ερευνητική διαδικασία.
Η Metabio είναι μέλος του Παγκόσμιου Συνδέσμου Βιοτραπεζών, έχει συνεργαστεί με τη βιοτράπεζα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, υποστηρίζεται από την EBRD και ετοιμάζεται να κάνει αισθητή την παρουσία της και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με τη δημιουργία εντός του επόμενου διαστήματος μιας νέας εταιρείας στη Σόφια.
Απασχολεί 5 άτομα, από μοριακούς βιολόγους, γενετιστές και μηχανολόγους μέχρι οικονομολόγους και business developers, που αναμένεται να διπλασιαστούν μέχρι τον Απρίλιο. Παράλληλα, έχει εισέλθει στον τρίτο της επενδυτικό κύκλο, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση από venture capitals και ιδιώτες επενδυτές, η οποία και θα της δώσει φτερά για την ταχύτερη ανάπτυξή της.
Η κλωνοποίηση της Dolly και οι σπουδές στη Σκωτία
Ο Παναγιώτης Κατσαούνης πήρε την απόφαση να σπουδάσει γενετική με έναν αναπάντεχο τρόπο. Όταν το 1996 κλωνοποιήθηκε η προβατίνα Dolly, συνταράσσοντας την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, εκείνος ψαχνόταν όσον αφορά τις σπουδές του και το επίτευγμα αυτό τον συγκλόνισε. Μάλιστα, το γεγονός ότι αυτό συνέβη στη Σκωτία, στο ινστιτούτο Ρόσλιν κοντά στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν ήταν αρκετό ώστε να τον κάνει να επιλέξει για τις σπουδές του το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα, προκειμένου να εντρυφήσει στον μαγικό κόσμο της γενετικής. Μετά το bachelor του ήρθε και ένα μεταπτυχιακό στην ιατρική μοριακή γενετική. Μια έρευνα βιοδειγμάτων για τον καρκίνο του προστάτη στο πλαίσιο των σπουδών του ήταν η πρώτη σπίθα για τη Metabio που σύντομα έγινε φωτιά. Το έλλειμμα που διαπίστωσε ο Παναγιώτης Κατσαούνης στη διαχείριση των βιοδειγμάτων για ερευνητικούς σκοπούς και ο χρόνος που χάθηκε στη δική του έρευνα, χωρίς μάλιστα τα βιοδείγματα που χρησιμοποιήθηκαν να είναι αυτά που έπρεπε, έγιναν η βάση για την ιδέα του. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα ο σπόρος είχε αρχίσει ήδη να μεγαλώνει. Η Metabio αναπτύχθηκε αρχικά το 2015 ως τεχνοβλαστός της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας, για να πάρει την εταιρική της μορφή το 2018, ακολουθώντας ραγδαία ανάπτυξη.