Οι αριθμοί μπορεί να μη λένε πάντα όλη την αλήθεια, αλλά η ανάγνωσή τους συχνά αποκαλύπτει πολλά. Ειδικά όταν συνδέονται με το χρήμα, τότε πολλές φορές οδηγούν σε εκπλήξεις, αν και τα πάντα είναι (και) θέμα οπτικής γωνίας. Εάν για παράδειγμα ένα πουκάμισο κάνει 100 ευρώ και στις εκπτώσεις κάποιος το αγοράσει με 60 ευρώ τα ενδεχόμενα που θα σκεφτεί είναι δύο: Πλήρωσα 60 ευρώ για να το αγοράσω ή κέρδισα 40 ευρώ από την συγκεκριμένη αγορά. Αν και το απολύτως ορθολογικό είναι το πρώτο σενάριο, έχει και το δεύτερο την αξία του.
Σε αυτό το πλαίσιο τέσσερις μικρές ιστορίες από το πρόσφατο και το απώτερο παρελθόν έχουν το ενδιαφέρον τους, ειδικά εάν τις συνδυάσει κανείς. Ή ακόμη καλύτερα συγκρίνει τις καταστάσεις, προσθέτοντας υποχρεωτικά τα δικά του κριτήρια.
Σημειώστε:
Πρώτον, η Ελληνικό Μετρό προχώρησε πρόσφατα στην 6η συμπληρωματική σύμβαση που αφορά σε αρχαιολογικές εργασίες στον σταθμό Βενιζέλου και έχει κόστος 13,8 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ. Σημειώνεται ωστόσο πως έως σήμερα έχουν δαπανηθεί αθροιστικά 175 εκατ. ευρώ μέσω 5 διαδοχικών συμβάσεων για τη μελέτη και διαχείριση των αρχαιοτήτων και μνημείων της πόλης που σχετίζονται με το κατασκευαστικό άξονα του Μετρό, και οι οποίες δεν είχαν ολοκληρωθεί. Το τελικό μέχρι σήμερα ποσό που έχει διατεθεί για τα αρχαία του σταθμού Βενιζέλου είναι 188,8 εκατ. ευρώ.
Δεύτερον, εντός του Οκτωβρίου αναμένεται να ξεκινήσει σύμφωνα με πληροφορίες, η κατασκευή των τριών νοσοκομείων του Ιδρύματος Σ. Νιάρχος. Πρόκειται για το Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, το Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής, και το Γενικό Νοσοκομείου Σπάρτης, από τα πλέον πρωτοποριακά έργα σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ύψος της σύμβασης είναι 443 εκατ. ευρώ (προ ΦΠΑ).
Τρίτον, περισσότεροι από 5.000 επισκέπτες, σε οργανωμένες ομάδες και μεμονωμένα άτομα, είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν από κοντά τον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, στο διάστημα των τεσσάρων περίπου μηνών που έμεινε ανοιχτός και ήταν επισκέψιμος από ειδικές ομάδες κοινού. Το φημισμένο ταφικό μνημείο ξεκίνησε να δέχεται κόσμο στις 18 Μαΐου και οι επισκέψεις ολοκληρώθηκαν την περασμένη Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου, μέχρι το 2027 όταν θα ανοίξει εκ νέου -και οριστικά- για το κοινό. Σε αυτό το διάστημα είχαν την δυνατότητα να επισκεφθούν το μνημείο Έλληνες και ξένοι προερχόμενοι από τις ειδικές ομάδες. Εκπαιδευτικοί, τουριστικοί πράκτορες, αυτοδιοικητικά στελέχη, υπηρεσιακοί παράγοντες, επιστημονικοί ερευνητές μπορούσαν να δουν από κοντά το μνημείο και να ξεναγηθούν στον εσωτερικό χώρο και τον περίβολό του. Αρκετοί ήταν και οι ξένοι εκπαιδευτικοί, καθηγητές πανεπιστημίων και σχολών από την Ισπανία, την Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, που ευρισκόμενοι στην Ελλάδα εκδήλωσαν ενδιαφέρον να επισκεφθούν και να ξεναγηθούν στο μνημείο και στην ευρύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης, οπότε τους δόθηκε αυτή η ευκαιρία. Από το καλοκαίρι του 2014 μέχρι σήμερα το ποσό που έχει διατεθεί από εγχώριους και κοινοτικούς πόρους για τη συνέχιση της ανασκαφής με το ζόρι διαμορφώνεται σε κάτω από δέκα εκατ. ευρώ.
Τέταρτον, η κατασκευή του Μουσείου της Ακρόπολης, το οποίο υποδέχεται κάθε χρόνο περί τα 3 εκατ. επισκεπτών και συνιστά μαζί με την Ακρόπολη των Αθηνών και τον Παρθενώνα την προμετωπίδα και ταυτόχρονα την αιχμή της αρχαιολογικής προβολής της χώρας μας κόστισε -με τιμαριθμική αναπροσαρμογή- κάπου μεταξύ 150 και 200 εκατ. ευρώ.
Η απλή ανάγνωση αυτών των μικρών ιστοριών από οικονομική άποψη πολύ εύκολα οδηγεί στο συμπέρασμα ότι για την ανάδειξη των αρχαίων της Βενιζέλου, που αποκαλύφθηκαν λόγω της κατασκευής του μετρό της Θεσσαλονίκης, δόθηκαν πολλά λεφτά. Κυριολεκτικά τεράστια ποσά. Και σωστά δόθηκαν, αφού η σημασία των ευρημάτων είναι μεγάλη. Εκείνο που παραμένει ακατανόητο είναι η… γκρίνια όσων διαφωνούν. Διότι τώρα που ελέω ζωής του Συμβουλίου της Επικρατείας ο θόρυβος και ο κουρνιαχτός για το συγκεκριμένο θέμα έχουν υποχωρήσει και κατακάτσει -στην προεκλογική περίοδο που διανύουμε για το δήμο Θεσσαλονίκης το συγκεκριμένο ζήτημα απουσιάζει εντελώς- ίσως είναι ώρα να δούμε την πραγματική διάσταση των πραγμάτων. Η Θεσσαλονίκη αποκτά μετρό και αρχαία -διότι θα μπορούσε να έχει μόνο μετρό και καθόλου αρχαία ή καθόλου μετρό και μόνο αρχαία ή καθόλου μετρό και καθόλου αρχαία- επειδή αυτοί που διαχρονικά πληρώνουν για την κατασκευή του έργου, δηλαδή ο προϋπολογισμός του ελληνικού κράτους και -κυρίως- η Ευρωπαϊκή Ένωση- δεν τσιγκουνεύτηκαν. Ούτε αδιαφόρησαν για το ιστορικό παρελθόν της πόλης, αλλά ούτε υποτίμησαν την ανάγκη εξυπηρέτησης της πόλης και των επιβατών.
Από εκεί και πέρα στην υπόθεση ενεπλάκησαν ιδεοληπτικοί αρχαιόπληκτοι, επαγγελματίες της αρχαιολογικής ειδικότητας και επιστήμης και ορκισμένοι εχθροί του μετρό. Όλοι αυτοί αφενός συνέβαλαν στην καθυστέρηση του έργου (προφανώς μέχρι ενός σημείου, γιατί μεταξύ άλλων υπάρχουν τεράστιες ευθύνες για τον αρχικό σχεδιασμό της βασικής γραμμής του μετρό) και αφετέρου δίχασαν και διέσυραν την πόλη. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αμφιβάλει κανείς για το επίπεδο πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη, αλλά ανάμεσα σε αυτούς δεν είναι ούτε το μετρό ούτε η αντιμετώπιση των αρχαίων της Βενιζέλου. Όταν το 1994 η τότε κυβέρνηση άλλαξε την απόφαση της προηγούμενης και ανακήρυξε τη Θεσσαλονίκη και όχι το Ναύπλιο Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 1997 ο Ντίνος Χριστιανόπουλος είχε εκφράσει την απορία: Είναι δυνατόν να γίνεται Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης μια πόλη που αφήνει τους ανάπηρους του έπους της Αλβανίας και του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου να ζητιανεύουν στο πεζοδρόμιο της Βενιζέλου; Ο ποιητής είχε δίκιο, σε αντίθεση με όσους δήθεν ευαίσθητους ξιφουλκούν διαχρονικά κατά του μετρό. Και πώς άραγε θα μπορούσαν να συμπίπτουν οι απόψεις τους; Ο μεν Χριστιανόπουλος από την Πολιτιστική Πρωτεύουσα δεν καταδέχθηκε να πάρει ούτε τιμή, ούτε εκδήλωση, ούτε δραχμή -τότε δεν υπήρχε ακόμη το ευρώ. Σε αντίθεση με κάποιους από τους… ευαίσθητους του μετρό που έκαναν καριέρα εν ονόματι του1997...