Κατέχει την τέταρτη θέση στη σειρά των μονών του Αγίου Όρους και είναι ιδιόρρυθμη
Ιερά Μονή Χελανδαρίου (Χιλανδαρίου)
(τηλ. 23770-23797)
Η ιερά μονή Χιλανδαρίου βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του Αθω. Το όνομά της προέρχεται μάλλον από τον ιδρυτή ενός μονυδρίου στο χώρο αυτό, τον Χελανδάρι η Χελανδάριο. Η μονή ιδρύθηκε από τον Σέρβο ηγεμόνα Στέφανο Νεμάνια και τον γιο του, Ράσκο στα τέλη του12ου αι.
Θεωρείται ως το κύριο πνευματικό κέντρο των Σέρβων. Κατέχει την τέταρτη θέση στη σειρά των μονών του Αγίου Όρους και είναι ιδιόρρυθμη .
Το καθολικό χτίστηκε το 1303, έχει τη μορφή τρίκογχου τύπου, με δυο νάρθηκες. Τοιχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1319-1320, ενώ κάποιοι τοίχοι επιζωγραφίσθησαν το 1803 από καλλιτέχνη με εξπρεσιονιστικές τάσεις. Εκτός από το καθολικό, στη μονή ανήκουν 13 παρεκκλήσια.
Η βιβλιοθήκη είναι καλά οργανωμένη, περιλαμβάνει 181 ελληνικούς χειρόγραφους κώδικες, 809 σλαβικούς, 400 έγγραφα και 20.000 έντυπα βιβλία, από τα οποία τα 3.000 είναι γραμμένα στα ελληνικά.
Η μονή διαθέτει παλαιό και νέο σκευοφυλάκιο. Στο παλαιό φυλάσσονται
πολύτιμοι λίθοι του 11ου και 12ου αι. και στο νέο κεντητά άμφια, μέρος του
ακάνθινου στεφάνου του Ιησού, λειψανοθήκες, λείψανα αγίων, κλπ.